گزارش کارآموزی شرکت تولیدی لوازم تزینی خود رو

  مهندسی صنایع

فصل اول :

ادبیات موضوع (کنترل موجودی )

تعریف :

کنترل جریانی است که ضمانت می کند اقلام موجود سازمان با در نظر گرفتن عوامل زمان ، مکان ، تعداد ، کیفیت و هزینه به بخشهایی از عملیات ( از قبیل : تولید ، توزیع ، فروش ، مهندسی و غیره ) که به آنها نیاز دارند تدارک شود .

( مفهوم کنترل موجودی )

کنترل موجودی در مدیریت تدارکات مدرن کنترل واقعی کار به حساب می آید ، این کنترل همه اهداف اساسی عملیات انبار را در بر می گیرد . مفهوم اساسی کنترل موجودی به بیانی کاملاً ساده مواد درست ، در تعداد درست ، با کیفیت درست ، در زمان و مکان درست است . علاوه بر اینها عنصر هزینه نیز در منترل موجودی نقش حیاتی دارد . به این خاطر همه اهداف کنترل موجودی باید در نظر گرفتن محدودیت هزینه که در مورد اقلام بسیار قابل ملاحضه می باشد ، تحقق یابند .

برقراری موازنه بین ارائه خدمت و صرفه جویی در کنترل موجودی

نگهداری و کنترل موجودی کار بسیار پر هزینه ایست اما اقلام انبار برای تضمین آن که عملیات بتواند استمرار یابد لازم هستند . مدیریت انبار باید سعی مند بین نیاز به ارائه خدمت مطمئن و خوب از نظر تدارک مستر مواد ، با نیاز به ارائه آن خدمت بدون بلوکه نمودن مقدار زیادی از پول سازمان و در نتیجه کاهش منافع و بروز خطرات کاهش نقدینگی ، تعادل برقرار نماید . یکی از علتهایی که کنترل موجودی برای مدیریت انبارداری سخت به شمار می آید برقراری همین موازنه است .

(اهداف کنترل موجودی )

بطور طبیعی هر سازمانی کمبودها و احتیاجات خاص خود را دارد که باید توسط سیستم کنترل موجودی آن سازمان تامین گردد . با این وجود اگر این واحد کنترل موجودی سازمان تولید و توزیع متوسط القامت را از نظر بگذرانیم از اهداف آن تصویری کامل به شرح زیر بدست می آوریم :

الف ) تدارک یک جریان مستمر مواد برای عملیات :

 هدف اساسی کنترل موجودی این است که تضمین کند کالاهای مورد نیاز تولید ، مهندسی ، توزیع و غیره در انبار موجود و آماده برای معرف باشند .

ب ) تضمین کیفیت درست مواد مورد احتیاج :

 کنترل موجودی در مورد تضمین این که نوع و کیفیت درست مواد مورد نیاز همواره در دسترسی برای استفاده در عملیات باشد مسئول است .

نوع کیفیت کالاهای مورد احتیاج بوسیله مصرف کننده ، خرید و کنترل کیفیت معین می گردد آنچه که از این بابت به کنترل موجودی مربوط می باشد آن است کهتضمین کند کالاهایی که از انبار صادر می شوند همان مشخصاتی را دارا می باشند که مقرر شده است .

پ ) توزیع اقلام انبار را می توان هم به محصولات نهایی و نیم ساخته و هم به کالاهای موجود در سایر قسمتهای یک کارخانه بزرگ یا بخشهای کشور مربوط نمود یکی از اهداف کنترل مموجودی این است که نضمین کند کالاهای مورد نیاز عملیات در نقطه مصرف باشند این امر ممکن است حمل و نقل اقلام را از محلی به محل دیگر طلب نماید ، همه این موارد می باید بوسیله کنترل موجودی کنترل و سازماندهی گردد .

ت ) عامل زمان :

 سیستم کنترل موجودی علاوه بر تامین همه احتیاجاتی که پیش از این به آنها اشاره گردید باید تضمین کند اقلام مورد نیاز در زمانهای مقرر در دسترس باشند .

ث ) کنترل گردش اقلام انبار :

کنترل گردش اقلام انبار جریانی است که تضمین می کند همه اقلام بترتیب معین و مطابق با عمر انباری یا تاریخ انقضاء مصرف خود مورد استفاده قرار می گیرند . این نوع کنترل تضمین می کند همه اقلام که از انبار صادر می شوند سالم و در شرایط درستی باشند .

( سیستمهای کنترل موجودی )

برای کنترل موجودی سه سیستم وجود دارد که عبارتند از :

آلف ) سیستم دو ظرفی که به یک سیستم تجدید سفارش مبتنی است : این سیستم نسبت به یک مقدار موجودی از پیش معین شده به نام سطح تجدید سفارش عکس العمل نشان می دهد .

ب ) سیستم مرور دوره ای که در آن همه اقلام بطور منظم و در فواصل زمانی معین تجدید سفارش می شوند .

پ) سیستم سفارش برنامه ای

( عوامل موثر در تعیین مقدار موجودی اقلام انبار ):

الف ) نیازهای عملیاتی

ب ) عمر انباری اقلام انبار

پ ) دوره تحویل

ت ) سطح ایمنی اقلام انباری

ث ) سرمایه قابل دسترس

ج ) ظرفیت انبار کردن اقلام

( سه سطح انبار کردن اقلام )

بطور کلی سه سطح برای انبار کردن اقلام وجود دارد که در اغلب انبار ها رعایت می گردد . این سه سطح تحت سه عنوان به شرح زیر طبقه بندی می گردد :

الف ) سطح حداقل انبار کردن اقلام :

این سطح از انبار کردن اقلام ، آن مقدار از اقلام است که با در نظر گرفتن نیاز عملیاتی و دوره تحویل کالا از سوی تدارک کننده مورد نیاز سازمان می باشد .

ب ) سطح تجدید سفارش اقلام :

بخاطر خطراتی که در اتکا به تحویل صرف وجود دارد مقداری را به عنوان سطح ایمنی یا ذخیره احتیاطی او معمولاً به میزان 25 درصد سطح حداقل انبار کردن اقلام به مقدار سطح حداقل اضافه می کنند و آن را سطح تجدید سفارش اقلام انبار می نامند . این سطح ازموجودی نقطه ی عطفی است که در آن واحد خرید برای تدارک جدید کالا اقدام ی نماید . در این مرحله به عمر انباری اقلام نیز توجه می شود . اگر عمر انباری اقلام کمتر از سطح تجدید سفارش اقلام انبار باشد در آن صورت باید این سطح تجدید سفارش تا حد عمر انباری اقلام کاهش داده شود .

پ ) سطح حداکثر انبار کردن اقلام :

کاملاً روشن است که موقع برقراری مقدار سطح حداکثر اقلامی که می تواند انبار شود ، ظزفیت فیزیکی واقعی انبار بر رقم نهایی آن تاثیر می گذارد .

کنترل موجودی علاوه بر تعیین مقدار سطوح موجودی مورد نیاز برای اداره موثر با کفایت عملیات سازمان درباره ضمانت رعایت مقادیر این سطوح در کل سیستم انبار نیز مسئول می باشد .

( منابع اطلاعاتی کنترل موجودی )

کنترل موجودی سیستمی است که عمدتاً با اتخاذ تصمیم هایی که بر بسیاری از اجراء عملیات تاثیر می گذارد در گیر است و برای اتخاذ درست و موثر تصمیم ها به یک جریان مستمر اطلاعات مناسب و به هنگام نیاز دارد .

الف ) برنامه ها و دستور کارهای جامع تولید :

در این مورد اطلاعات مورد نیاز کنترل اقلام انبار و اطلاعات مربوط به محصولات در نظر گرفته شده از سوی شرکت برای تولید از جمله مقدار ، نوع ، کیفیت و زمان تولید هر محصول را شامل می گردد .

ب ) پیش بینی های واحد فروش :

واحد فروش معمولاً بر طبق باورهای خود ، پیش بینی هایی درباره ی فروش شرکت به عمل می آورد .

کنترل موجودی برای تعیین مقدار سطوح موجودی محصولات نهایی همچنین نیم ساخته به اطلاعات این پیش بینی ها نیاز دارد کنترل موجودی باید تضمین کند مواد برای جوابگویی به تقاضاهای حال و آتی شرکت به اندازه کافی در دسترس باشد .

پ )طرحهای توزیع:

کنترل موجودی برای توزیع درست اقلام به اطلاعات به هنگام مربوط به امکانات حمل و نقل قابل دسترس ، ظرفیتهای انبار کردن مراکز تجمع کالاها و تقاضاهای صورت گرفته از این مراکز نیاز دارد .

کنترل موجودی از این اطلاعات برای تضمین استقرار اقلام در محلهایی درست استفاده می کند . این اطلاعات معمولاً به وسیله ی واحدهای فروش ، حمل و نقل و مراکز تجمع کالاهای درگیر در عملیات توزیع تدارک می گردد .

ت ) برنامه های مهندسی :

امور اساسی واحد مهندسی تعمیر و نگهداری ماشین آلات و تجهیزات شرکت است .

این امور معمولاً بر طبق برنامه های از پیش معین شده که اجرای آنها به اقلام معین ( ازقبیل قطعات یدکی ماشین آلات جدید و غیره ) در زمانهای معین نیاز دارند صورت می گیرد . یک نسخه این برنامه ها برای تضمین قابل دسترس بودن اقلام مورد نیاز در زمان اجرا باید مدتی پیش از شروع به واحد کنترل موجودی ارائه گردد .

ث ) تعمیر و نگهداری :

واحد تعمیر و نگهداری درباره تعمیرات عمومی و مواظبت از کارخانه مسئول است و به همین خاطر برای عملیات آتی خود برنامه ای تنظیم می کند . یک نسخه از این برنامه برای انبار کردن پیش از موعد مواد مورد نیاز آن باید بعد از تهیه به واحد کنترل موجودی ارائه شود .

ج ) برنامه ریزی تولید :

برنامه ریزی تولید واحدی است که دستور کار تولید را تهیه می کند . یک نسخه این دستور کار برای فراهم آوردن امکان تدارک همه مواد لازم ( از جمله مواد خام ، محصولات نیم ساخته ، قطعات مونتاژ ، مواد بسته بندی و غیره ) باید به واحد کنترل موجودی ارائه گردد .

( کنترل موجودی و رایانه ) :

کنترل موجودی با پردازش داده ها و حصول به اطلاعاتی که بر اساس آن می توان تصمیمهای قابل اجرا و موثر تولید ، توزیع ، برنامه ریزی و مهندسی را اتخاذ نمود مربوط است . توانایی رایانه در پردازش و نگهداری داده های زیاد و نیز تهیه بسیار سریع اطلاعات مدیریت دارای کیفیت بالا با هزینه ای کم ، در بسیاری از سازمانها بیشترین تاثیر را به عملیات کنترل موجودی داشته است .

( نقش مدیر کنترل موجودی: )

در اغلب سازمانهای بخش کنترل موجودی مدیریت انبار بوسیله ی ارشد ترین کارمند انبار کنترل می شود مدیر کنترل موجودی تابع مدیر انبار بوده و وظایف و مسئولیتهای مشروحه زیر را عهده دار می باشد :

الف ) اداره موجودی اقلام و تضمین استمرار تدارک عملیات سازمان

پ ) توسعه و یهود ارائه خدمات کنترل موجوی به سایر بخشهای ذیربط در جهت یهود کل عملیات انبار .

ت ) برقراری ارتباط با سایر واحدهای صنعتی داخل سازمان برای حصول اطمینان از درست ، قابل استفاده و بموقع بودن اطلاعات تدارک شده بوسیله ی کنترل موجودی و نیز درستی تصمیمهایی که بر مبنای آن اطلاعات اتخاذ می شوند .

 ( ثبت موجودی اقلام انبار کنترل موجودی : )

ثبت موجودی اقلان انبار کنترل موجودی دردو بخش از مدیریت انبار بشمار می روند و چون ثبت موجودی اقلام انبار بیشترین اطلاعات آماری که کنترل موجودی برای حصول به مقاصد و اهداف خود به آنها نیاز دارد را برای آن فراهم می کند این دو بخش لازم است بسیاری نزدیک با یکدیگر کار نمایند .

مدلهای کنترل موجودی

مدل تک پریودی با هزینه سفارش

در بررسی مدل تک پریودی احتمالی فرض بر این است که هزینه سفارش دهی صفر است حال آنکه گاهی از اوقات هزینه سفارش دهی ممکن است بزرگترین از صفر و به اندازه A باشد با گنجاندن این هزینه هزینه کل بدست می آید

مدل تک پریودی احتمالی – حالتی که تقاضا متغیر تصادفی پیوسته است :

در این بخش مدلی بررسی می شود که تقاضای متغیر تصادفی بوده و تابع توزیع آن معلوم است .

صصنت شخص چین مدلی این است که در آن تنها یک پریود از نظر گرفته می شود وفرصت تهیه محصول یکبار و آن هم ابتدای دوره میسر است این مسئله به مسئله ی روزنامه فروش یا مسئله درت کریسمنس معرف است مدل چند کالایی محدودیت مایه :

مدل چند کالایی با محدودیت تعداد سفارشات / مدل چند کالایی با محدودیت یک منبع تولیدی / مدل چند کالایی با محدودیت فضای انبار / مدل چند کالائی با محدودیت زیان آماده سازی / مدل چند کالایی با محدودیت یک منبع تولیدی :

در اینجا فرض بر این است که یک منبع تولید بیشتر نداریم . می خواهیم میزان سفارشات در هر بار برای هر کالا را طوری تنظیم نماییم که کل هزینه حداقل گردد این حالت وقتی رخ می دهد که فاصله زمانی دو شفارش برای هر کالا با هم برابر باشد .