پروژه کارآموزی علم کامپیوتر شبکه های کامپیوتری در شرکت گیلدس کامپیوتر

چکیده:

امروزه علم کامپیوتر به عنوان یکی از حساس ترین و پرا اهیمت ترین علوم روز دنیا در شاخه های بسیار گوناگون و متفاوتی در حال پیشرفت سریع و همه جانبه است. یکی از مهمترین شاخه ها علم شبکه است. با توجه به اهمیت شایان ذکر انتقال اطلاعات در دنیای امروز شبکه های کامپیوتری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته اند و امروزه در سازمانها ، ادارات و مراکز بزرگ و کوچک استفاده از شبکه های کامپیوتری امری مرسوم و معمول است. لذا موضوع و تمرکز اصلی این دوره کار آموزی روی شبکه های کامپیوتری بود. من در این دوره مطالعه خود روی شبکه های را با محوریت دو بخش متفاوت انجام دادم. اولین بخش مربوط به کلیات شبکه و اطلاعات مقدماتی نصب و راه اندازی شبکه ها بود که شامل  بخشهای تئوریک و علمی فروان می باشد. از جمله مهمترین این بخشها عبارت بودند از :

پروتکل های ارتباطی

 مدل ارتباطی سیستم باز OSI  و بررسی لایه های مختلف شبکه که شامل تجزیه و تحلیل هرلایه وظایف آن در معماری لایه ای  می باشد.

مدلهای مختلف فیزیکی شبکه از قبیل مدل Sener base model , Peer to Peer  و Client – sener model  

 بررسی اجزای ارتباطی شبکه ها مانند کارت شبکه ( NIC   )، کابل های ارتباطی مانند Twisted Pair  و Coaxial  و نحوه اتصالات آنها و قطعات سخت افزاری

مهم مانند تکرار کننده ها ( Repeaters   )، پل ها ( bridges  )، مسیر یابها

( Routers  ) دروازه ها ( Gateways  )، سوئیچ ها ( Switch es  ) و اینکه هر کدام از این قطعات چه وظایفی دارند و در کدامیک از لایه های شبکه مورد استفاده قرار می گیرند.

در بخش دوم به جنبه های مدیریتی شبکه ها و نحوه تنظیمات و اداره آنها پرداختم. در این قسمت که بیشتر جنبه نرم افزاری داشت با استفاده از سیستم عامل توانمند Linux  مدیریت بخشهای مختلف یک شبکه را مطالعه کردم. برای این امر ابتدا لازم بود آشنایی های اولیه را با سیستم عامل Linux  کسب کنیم و سپس مطالعه خود روی این سیستم عامل را بیشتر با جهت گیری در زمینه کاربرد آن در شبکه ها ادامه دهم. لذا در ابتدا با طریقه نصب و راه اندازی Linux  آشنا شدم و سپس با تعدادی دستورهای اولیه مفهوم و مفاهیم کاربردی ضروری آن آشنا گشتم. در قسمت بعد به مطالعه کاربرد Linux  در شبکه های کامپیوتری پرداختم. البته مطالعه و کار در این بخش بسیار وسیع است و من تنها کار خود را محدود به کار با تعدادی از Sener  های مهم Linux  کردم .

این Sener  ها عبارت بودند از : DNS Sener , Samba Sener , HTTP Sener , Squid Sener , DHCP Sener  که در هر مورد ابتدا به کلیات و وظایف هر یک پرداختم. سپس به معرفی دستورات لازم برای کار با هر یک پرداختم و در نهایت تنظیمات هر کی را مطالعه کردم. در هر یک از این مورد سعی کردم بیشتر به جنبه های علمی قضایا نگاه کنم و از پرداختن به جزئیات تئوریک صرف حتی المقدور پرهیز کنم. لذا در جاهایی که احساس کردم توضیحات و جزئیات بیشتر صرفا جنبه تئوریک یا استفاده های بسیار خاص دارد به معرفی منابع و سایتهای اینترنتی مربوطه اکتفا کردم ولی سعی کردم نمونه هایی ازفایلهای مهمی که در تنظیمات این سرورها نقش مهمی دارند در این گزارش بیاورم.

شرح واحد صنقی :

شرکت گیلدس کامپیوتر یک شرکت قدیمی و با سابقه در بازار کامپیوتر است که علاوه بر جنبه های تجاری سعی کرده به جنبه های علمی و تئوریک نیز بها دهد. فعالیت عمده این شرکت در دو بخش سخت افزار و شبکه صورت می گیرد.

در بخش سخت افزار، اسمبل کردن قطعات کامپیوتری و تعمیر قطعات صورت می گیرد. البته این کار معمولا در حجم های بزرگ صورت می گیرد زیرا مشتریان طرف قرار داد این شرکت با برخورداری از امکانات و مهارت های کانی در بخش شبکه، با شرکت در مناقصه های بزرگ، پروژه های مختلفی را به عهده می گیرد. این پروژه ها معمولا شامل نصب در راه اندازی شبکه های محلی(LAN   ) می باشد که شامل تهیه قطعات سخت افزاری و نصب کامل و دقیق شبکه و سپس انتخاب Sener  های مناسب با توجه به نیازهای شبکه و تنظیمات آنها و در نهایت تنظیمات Client  های شبکه می باشد.

اینجانب دوره کارآموزی خود را زیر نظر آقای مهندس بابادی نیا مدیر فنی شرکت انجام دادم.

ایشان به عنوان مدیر فنی هم مسئولیت بخش سخت افزار شرکت یا بخش فنی آن را دارا میباشند.

و هم در پروژه های بخش IT  و شبکه با سایر اعضای شرکت همکاری می کنند و نقش مؤثری را ایفا می کنند.

دستورهای Umount , Mount  :

سیستم عامل Linux  فایلها و شاخه های خود را به صورت یک درختی کلی به هم پوسته سازماندهی می کند.

این درخت از شاخه Root  شروع می شود تا به شاخه های سیستم و کاربردو … برسد.  در Linux   شاخه های مختلف  با اساسی خاص برای منظورهای مشخصی در نظر گرفته می شوند. به عنوان مثال :

ساختار فایلی با این شاخه آغاز می شود( root نامیده می شود )    /

برای نگهداری فایلهای Kemel  و Module  هایی که هنگام boot  شدن loud  می شوند.                                                                                                                Boot /

شاخه های کاربر را در بر می گیرد.                                                                   Home  /

فایلهای واسط برای device  هایی مثل پرینتر را نگهداری می کند.                       Dev  /

برای نگهداری شاخه هایی که به طور موقت mount  می شوند مانند Floppy, CD , ROM                                                                                                                       etc /

برای نگهداری فایلهای موقت ( temporary  )                                                   tmp  /

برای استفاده از فایل ها و منابعی که در مکانهایی خارج از درخت بهم پیوسته تعریف شده برای Linux  می باشند باید آنها را mount  کرد. این منابع ممکن است  Floppy disk  یا  CD- ROM  یا مثلا روی یک partihon  غیر از Linux  روی Hard disk  واقع باشد. برای استفاده از چنین منابعی می توانیم آنها را به دو صورت mount  کنیم که یکی موقتی و دیگری دائمی است که به ذکر هر کدام می پردازیم:

روش اول این است که با استفاده از دستور mount  و تعیین یک مکان برای mount  کردن منبع مورد نظر، آنرا به طور mount  کنیم. فرصت کلی این دستور به شکل زیر است:

$ mount device mountpoint

فایلهای مربوط به device  مورد نظر ساخته می شوند. مثلا Fdo  به اولین Flopppy drive  متصل به سیستم اشاره می کند. در Liunx   و partition  های هارد دیسک با دو حرف « hd  » آغاز می شوند که بعد از آن حرفی که بعنوان label   برای partitan  در نظر گرفته می شود می آید.

مثلا hdaz  نامی است که Linux  برای دومین partitan  از اولین Hard disk  متصل  به سیستم در نظر می گیرد. در اکثر موارد می توان با کمک گرفتن از دستور man  بهمراه یک با چند حرف اول device  مورد نظر، اطلاعات و جزئیات آن را استخراج کرد. مثلا با دستور man sd  می توان صفحات راهنمای SCSI device  را مشاهده نمود.

مثال )

            $ mount / dev / mydir

این دستور Floppy disk  موجود در اولین FDD  را در شاخه mount , / mydir  می کند. شاخه ای که می خواهیم چیزی را در آن mount  کنیم باید خالی باشد. اگر در این شاخه فایلی از قبل mount  شده باشد پیغامی مبنی بر اینکه فایل دیگری قبلا در این شاخه mount  شده ، دریافت می کنید. برای جایگزینی فایلی که قبلا mount  شده با یک فایل جدید، باید ابتدا آن فایل را un mount  کنید. مثلا باید ابتدا floppy disk   را un mount   کنید تا بتوان یک دیسک دیگر را در drive  قرارداد و mount  کرد. فرمت کلی این دستور مشابه دستور mount  می باشد:

   $ umount device or mount point

$ umount / dev/ fdo

این دستور فلاپی دیسک mount  شده در شاخه mydir  / را umount  می کند.

همچنین به طور مشابه برای unmount  کردن فلاپی می توان در دستور بالا به

جای device   ، mount point  را ذکر کرد. نتیجه یکسان خواهد بود:

$ umount / mydir

نکته بسیار مهم: یک محدودیت بزرگ درباره دستور umount  وجود دارد که ممکن است برای کاربر مشکل ساز شود. هیچگاه یک شاخه یا یک فایل سیستم را که در حال حاضر در آن می باشید یا در حال استفاده از‌آن هستید unmount  کنید. اگر سعی در انجام چنین کار می کنید پیغام خطائی از طرف سیستم می آید:

The file system is busy !

برای مثال، فرض کنید که یک CD- ROM  را در شاخه mount , / mut / cdrom  کرده اید و سپس به همان شاخه /mnt / cdrom   بروید. اگر در این حالت تصمیم به عرض کردن CD- ROM  بگیرید ابتدا باید CD-ROM  فعلی را با کمک دستور umount  ، ار محل فعل umount  کنید ولی این دستور عمل مورد نظر شما را انجام نمی دهد  زیرا در حال حاضر همان در شاخه ای هستند که می خواهید آن را umount  کنید. برای انجام این کار باید ابتدا شاخه مورد نظر را ترک کنید و سپس اقدام به umount  کردن CD-ROM  نماید.

$ mount / der / hdc         / mut / cdrom

$ cd   / mut / cdrom

$ umount / mut / cdeom

umount : / dev / hdd : devicc is busy

$ cd / root

$ umount / mnt / cdrom

دستور mount  ، option  های مختلفی دارد که می توانید با مراجعه به مأخذ از جزئیات آنها مطلع شوید.

2) mount   دائمی

 در صورت استفاده از دستور mount  ، حتی اگر دستور umount  را اجرا نکنید پس از reboot  شدن سیستم، منابع و فایلهای mount  شده خود به خود umount  می شوند.

ولی گاهی اوقات نیاز است به اینکه یک فایل یا یک device  برای مدتی یا برای همیشه درمحلی mount  شود. برای انجام این کار می توانیم از فایل fstab  استفاده کنیم.

ورودی هایی که در این فایل قراردارند هر بار هنگام boot ank sdsjl fi x,v o,n;hv mount  می شوند و دیگر نیازی به mount  کردن آنها به طور کلی نمی باشد. این فایل در شاخه / etc  وسیع است. یک ورودی ( entry  ) در فایل fstab  دارای فیلدهای متعددی است که به وسیله یک Space  یا tab  از یکدیگر جدا شده اند. فرمت کلی این ورودیها بدین شکل می باشد.

< device > < mountpoint > < filesystemtype > < options > < dump >

< fsck >

اولین فیلد مربوط به نام فایل سیستم مورد نظر است. دویمن فیله شاخه ای که می خواهیم فایل سیستم در آنجا mount  شود ( به فایل سیستم Linux  متصل شود ) را مشخیص می کند. سومین فیله مربوط به تایپ یا نوع فایل سیستم است. تایپ یک partiton  استاندارد در L inux  ، ext3  می باشد.

فایل سیستم برای windaus  های 95  و 98  و Millennium  ، vfat  می باشد و برای Windaws  های NT  ، 2000  ، XP  این تایپ ntfs  می باشد. تایپ auto  سعی می کند به طور خودکار نوع فایل سیستم مورد نظر را تشخیص دهد.

مثال ، با باز کردن فایل /etc / fstab  و دارد کردن در entey  ذیل ، فلاپی دیسک و cdrom  همیشه به طور خودکار هنگام boot  شدن سیستم ، mount  می شوند:

/ dev / hdc / mnt / cdrom iso 9660 ro. Noauto 00

/ dev / fdo / mnt / floppy / auto defaults / noaulo 00

یا به عنوان مثال دیگر اگر بخواهیم اولین patiton  از اولین Hard disk  را به طور خودکار mount  کنیم چنین entey  را در فایل fshib  وارد می کنیم:

/ dev / had / mnt / windows  vfat  defaull 3     00

و label  این partiton  درشاخه /mnt  ، windows  خواهند بود .

سیستم پرونده ( File System  )

Linux  نیز همانند همه سیستمهای عامل به طرز چشمگیری بر اطلاعات ذخیره شده در پرونده ها تکیه می کند:

اطلاعات کاربران مختلف، پرونده های اجرایی مورد نیاز کاربران، پرونده های داده ای مربوط به آنها، کتابخانه های مورد نیاز برای برنامه نویسی ، اطلاعات مربوط به تنظیمهای سخت افزاری و امکانات موجود در سیستم، کد اجرایی خود سیستم عامل و بسیاری اطلاعات دیگر، همگی به صورت پرونده ذخیره می شوند. بنابراین با توجه به اهمیت و حساسیت اطلاعات فوق الذکر لازم است که این پرونده ها تحت یک نظام قوی و قابل اطمینان مدیریت و نگهداری شوند. در سیستمهای عامل ، انجام این وظایف بر عهده سیستم پرونده است. مثلا در DOS  سیستم پرونده FAT  و در سیستم عامل    Windows NT ، سیستم پرونده NTFS  برای این کار طراحی شده اند. گونه هایی از Unix  که قبل از BSD  نگارش 2/4 ایجاد شده اند، هر یک سیستم پرونده مربوط به حخود را داشتند. یکی از ویژگیهای جالب توجه سیستم عامل Linux  در نگارشهای System V Release 4  به بعد این است که سیستم پرونده آن انواع سیستمهای پرونده موجود را می شناسد و قارد است اطلاعات موجود درآنها ( یعنی پرونده هایشان را ) بخواند. سیستمهای پرونده پر استفاده در Unix  عبارتند از : Extended File System 2  و System V File System  صرف نظر از نوع ، سیستم پرونده باید اطلاعاتی را که سیستم عامل برای شناسایی کامل یک پرونده نیاز دارد مهیا کنند. در ادامه به شرح این اطلاعات کمی پردازیم