گزارش کارآموزی مقدمه ای بر پیش آموزش دبستانی

آموزش و پرورش پیش ازدبستا ن عبا رت است ازآموزشی که از زمان تولد آغا ز و تا شروع اولین سا لها ی دبستا ن یعنی پایان شش سا لگی ادامه می یابد.

آنچه درمورد اموزش پیش دبستانی و کودکا ن این دوره  با ید بدانیم این است که دوستا ن جدید، تجربه ها ی جدید و سرگرمیهای جدید، اولین چیزها یی است که کودکا ن پیش دبستا نی با آن مواجه هستند.      

دوره ی پیش دبستا نی یکی از مهمترین دوره های زندگی است. زیرا کودکا ن این سن علاوه بر اینکه در یک اجتماع بزرگتر ازخا نواده ، از با زی و تفریح با همسا لان لذت  می برند قا نونهای یک زندگی اجتماعی و سا لم را  می اموزند پا یه های خواندن؛ نوشتن، ریا ضی و علوم تجربی در دوره ی پیش دبستا نی بنا نها ده میشود. دراین دوره کودک قبل از هر چیزی با ید بیا موزد که توانا ییهای خود را بشنا سد و نسبت به اصل یا د گرفتن، احساس خوبی داشته با شد.

کودک در این دوره عا دتهای اجتما عی مختلفی از جمله :

گوش کردن به صحبت دیگران، درست نششتن و نظم  و ادب اجتماعی را می آموزند.

علاوه بر این مجموعه ی لغا ت خود را با گوش دادن به داستا نها و سرود خوانی کا مل تر میکند. سرود خوانی دراین دوره موجب میگردد که کلما ت یا د گرفته را در صحبتهای خود به کا ر بگیرد، درنوشتن ازآنها استفا ده کند، ریتم و شما رش را به خوبی یا د میگیرند و این در یا د گیری ریا ضی به آنها کمک زیا دی  میکند.   

آنها در این دوره با سا ختن اشکا ل مختلف هندسی، ذهن خود را برای عمیق فکر کردن و حل مشکلات آتی زندگی آماده میکنند.

احسا س مسئولیت و ادب اجتما عی در این دوره پا یه گذاری میشود، علاوه بر این کودکا ن در این دوره  می آموزند که به یکدیگر کمک کنند. کودکا ن یا د میگیرند که اطرافیان خود را جدی گرفته و احسا س مسئولیت کنند.

با توجه تعریف ارائه شده ازپیش دبستان ، به برسی این کودکان ازدیدگا ه ژان پیاژه                   می پردازیم.

بر اساس تقسیم بندی پیاژه،4 دوره ی پیوسته ی رشدی  داریم:

دوره ی یک................................هوش حسی حرکتی                                                 دوره ی دو.................................اند یشه ی پیش ازعمل                                              دوره ی سه................................اعما ل ملموس                                                                 دوره ی چهار.............................اعما ل صوری

کودک مورد برسی ما دردوره ی پیش از دبستا ن، بر اسا س این تقسیم بندی  در دوره ی دوم قرار می گیرد.

دردوره ی اندیشه ی پیش ازعمل که 2 تا  7 سالگی  راشا مل می شود.                                                                                                                    

برای بیا ن خصوصیا ت کودکا ن 6تا 7 این دوره از دیدگا ه روانی و ذهنی میتوان گفت که :

* کودک گر چه اندیشیدن را می آموزد یعنی می آموزد که ازنما دها و تصا ویر ذهنی  استفا ده کند، اما اندیشه ی اوفا قد نظا م و غیر منطقی است و با تفکر بزرگسا لان خیلی تفا وت دارد.

* استفا ده اززبا ن و با زنما یی اشیاء را به صورت تصویر ذهنی و واژه یا د میگیرد.

* تفکرش هنوز خود محور است. نگریستن از دید دیگران برایش مشکل است.

* اشیاء را برحسب یک ویژگی طبقه بندی می کند. برای نمونه همه ی قطعا ت چوبی قرمز را صرف نظر ازشکل و اندازه در یک گروه قرار میدهند، و یا تما م قطعا ت مربعی بدون در نظر گرفتن تفا وت رنگ آنها.

* کودک در این مرحله هنوز به نگهداری ذهنی نرسیده است بنا براین برگشت پذیری و عملیا ت ذهنی دراو ضعیف است یا وجود ندارد.

* کودک در این دوره به قا بلیت درک عدد دست پیدا می کند و حجم را در اشیاء درک خواهد کرد.

کودکا ن این دوره زیر سلطه ی تا ثرات بصری قرار دارند برای مثا ل کودک 7 سا له چنین استدلال می کند که اگر تعداد اشیا قبلا با هم برابر بوده ، حا لا هم با ید برابر با شد .

شا لوده ی ادراک کودک از جهان اجتماعی در همین دوره شکل می گیرد.

براسا س بررسی های پیا ژه کودک در این مرحله از واقع گرایی اخلاقی پیروی می کند و این ما نند پیروی کردن از قوانین فیزیکی است یعنی قواعد اخلاقی اموری مقدر و از ویژگیهای ثا بت جهان اند.

در این مرحله قضا وت کودک در مورد هر عمل، بیشتربر اسا س پیا مدهای آن است و نه بر مبنای قصد ونیت فاعل    آن.

اریک اریکسو ن هم یک نظا م 8 مرحله ای برای توصیف رشد در طول زندگی پیشنها د کرده و آن را مراحل روانی اجتماعی نا میده است. کودک مورد نظر ما براسا س این تقسیم بندی دارای این ویژگی ها ست :

کودک ازخود تنظیمی سا ده به مرحله ای می رسد که خودش می تواند فعا لیت ها یی را آغا ز و آن را اجرا نما ید. داشتن هدف و جهت ، وتوانایی دست زدن به فعالیت های مستقل از ویژگی های این دوره است نگرش والدین در این دوره بسته به این که در برابرفعا لیت های مستقل کودک تشویق کننده با دلسرد کننده با شد، می تواند درکودک احسا س  نا بسندگی  ( احساس گنا ه ، در صورتی که والدین فعا لیت کودک را ما یه ی شرمسا ری بدانند ) به وجودآورد.

آموزش وپرورش دبستا نی عبارت است از آموزشی که به کودکان 6 تا 11 ساله در دبستا نها داده می شود.

با توجه به نیا زها وتوانمندی های کودکان در این دوره ی سنی، آموزش و پرورش دبستا نی مهم ترین حلقه از  حلقه های نظا م آموزش وپرورش رسمی  کشور است.

 این دوره که در شکل فعلی شا مل 5 سا ل تحصیلی است،  از کلاس اول تا پنجم، از اولویت های خاصی در آموزش پرورش برخورداراست .

کودکانی که 6 تا 11 سالگی را طی می کنند در آستا نه ی رشد درسطوح همه جا نبه می با شند. براین اسا س غلام حسین شکوهی هدف های خا صی برای این دوره در آموزشی در نظر گرفته است .

* آشنا ساختی کودکا ن و عا دت دادن آنها به زندگی جمعی خرج از خانواده و پا یه گذاری تدریجی شرایطی که کودکان رابه تدریج ومبتنی براصول صحیح رشد فردی برای زندگی در اجتماع آما ده می کند .

* آما ده ساختن کودکان برای تطبیق خود با شرایط  زندگی که شا مل ایجا وایجا د وپرورش پا ره ای ازتوانا یی های سا ده مثل استعداد گوش کردن، سخن گفتن، فهمیدن مطالب دیگران، فهما ندن نظر خود به سا یرین، فکرکردن،   استدلال و استنتا ج نتیجه های سا ده، آما دگی تدریجی برای درک ارزش ها شمردن وحسا ب کردن، اندازه گرفتن، شناختن وقت، دوختن وسا ختن وایجاد کردن، در سطح ابتدایی و متناسب با شرایط رشد، خواهد بود .

* آموزش مواد درسی شامل خواندن،نوشتن، حساب کردن ،  دادن اطلاعا ت و معلوما ت لازم در زمینه های مربوط به تربیت دینی و معنوی و اجتماعی واقتصا دی برای رشد متنا سب با توانا یی های سنین کودکی درهمه جنبه های مربوط به تربیت عمومی .

با توجه به اهمیت این اهداف به نظر می رسد آشنا یی با مشخصا ت روانی، ذهنی، اجتماعی، اخلاقی و جسمی کودکا ن این دوره بسیا ر لازم وضروری است. بنا براین در ادامه به بررسی این مشخصات در گروه سنی 7 تا 11 سال مورد توجه قرار می دهیم .اما از انجا که کیس مورد نظردردوره ی دبستا ن دانش آموز سا ل سوم ابتدایی  می با شد بیشتر به خصوصیا ت این گروه سنی می پردازیم. .

بر اسا س تقسیم بندی که از پیا ژه در قبل گفته شد کودک مورد نظردر دوره ی سوم، اعما ل ملموس، قرار می گیرد.

کودکا ن 7تا 11 سا له ی این دوره میتوانند به گونه ای   نظا مدار بیندیشند. اما این تفکر در رابطه با اشیاء و اعمال ملموس است.

ازحدود سن 7 سا لگی اندیشه ی کودک  در یک سطح نما دین سا زما نبندی می شود .

کودک معمولا مفهوم ثبا ت ما یعا ت را دردر این سن درک می کند. کودکان با به کا ر بردن استدلال به این مرحله میرسند که به عقیده ی پیا ژه زمینه ی این استدلالها را اعمال منطقی تشکیل می دهد، یعنی نوعی اعمال ذهنی که برگشت پذیر است.

لازم به تذکر است که منظور از اعما ل دراصطلاح پیاژه فعا لیتهای ذهنی است. 

در این دوران کودک  بر خود مداری خود غلبه میکند و در کوششهای عملیا تی و گروهی خود را هماهنگ میکند. لازمه ی چنین عملی در نظر گرفتن دید گا ه فرد دیگر است. چنین با زیهای تعا ونی در مرحله ی اعما ل ملموس انجام میشود. به عقیده ی پیاژه زما نی که کودک کمتر به طور انحصا ری با بزرگسا لان بلکه بیشتر با گروه سنی خود، تعا مل پیدا کند، می تواند، بر خود مداری غلبه کند. کودک در این سن میتواند دربا ره ی اشیاء و رویدادها به طور منطقی فکر کند. در سن 6سا لگی به نگهداری عدد، 7سالگی درک جرم و در9 سالگی به درک مفهوم وزن دست پیدا میکنند.

آنها اکنون قا درند اشیاء را بر حسب چند ویژ گی طبقه بندی کنند و می توانند آنها را بر حسب بعد معینی، نظیر اندازه، ردیف کنند. پیا ژه این مرحله را مرحله ی عملیا ت عینی می خواند. در این مرحله کودک واژگا ن انتزاعی را به کا ر می برد، اما محدوده ی به کا رگیری این واژه ها اشیا ئی است که مستقیما احسا س می کند.

دربا ره ی قضا وتهای اخلاقی  و درک اخلاقی کودکا ن در این دوره، خود گردانی نا میده می شود. در این نوع اخلاق گرایی، کودک قوانین را به صورت موضوعا ت انسا نی فرض میکند که توسط افراد هم سن وسا ل ومسا وی، به منظورهمکا ری و تعا ون ایجا د شده است. آنها می آموزند که قوانین موضوعا ت مطلقی که از بالا به پا یین نا زل  شده باشد نیست. بلکه توافقها یی است که به کا ر تعامل و  همکا ری با دیگران میا ید. واقع گرایی کودکا ن  کاهش میا بد وتنبیه را برخواسته از انتخا ب آ دمیا ن  می بیند و نه کیفر اجتنا ب نا پذیر نیروهای ما وراء طبیعی.

اما از دیدگا ه اریک اریکسون، کودکا ن این دوره، یعنی   سا لهای دبستان، مها رتها یی را یا د می گیرند که جا معه آنها را ارزشمند می داند.

این مهارتها منحصر به خواندن و نوشتن نمی شود، بلکه توانا یی قبول مسئولیت و کنا ر آمدن با مردم را نیز در بر میگیرد. تلاشهای موفقیت آمیز کودکان دراین زمینه ها منجر به احساس کفا یت ، وتلاشهای نا موفق باعث احسا س حفا رت می شود.

دربرسی های دیگردرموردمشخصا ت عا طفی و  اجتماعی این کودکا ن میتوان گفت که آنها از لحا ظ عا طفی و احسا سی بی ثبا تند. بسیا رعلاقه مند به شرکت در فعا لیتهای اجتماعی هستند. میل به استقلال طلبی در آنها  زیا د است. این سن، سن افزایش اطلاعا ت و آگاهی نسبت به محیط اطرافیا ن و اشنا یی با احسا سا ت مختلف است. کودک از محدو دیتهای خود آگا ه است وهنگا م رویا رویی با مشکلات از بزرگترها انتظا ر کمک دارد. کودک در این دوران برای خود قهرما ن انتخا ب میکند و آن را به عنوان الگو مورد توجه قرار میدهد.

تفا وت جنسیت برای او مفهوم بیشتری پیدا میکند. کودک  به آسانی هیجان زده می شود. به مسا ئل جها ن و جا معه علاقه مندند و برای آینده ی خود هدف در نظر می گیرند. حس خلا قیت و ابتکا ر در آنها  زیا د است. تفکر ایده آل از مشخصه های این سنین است. تشویق و تحسین والدین سبب خرسندی و دلگرمی آنهاست. تشویق عامل مهم و مؤثری در یا د گیری کودکا ن این  دوره ی سنی است.

* زمینه ی روانشنا سی هیلگارد ، جلد 1، نویسندگا ن ریتا ال اتیکنسون...(ودیگران) ، مترجما ن محمد تقی براهنی...(ودیگران) ، تهران ، انتشا رات رشد ، چا پ   هفدهم 1381.

* پیشگا ما ن روانشنا سی رشد ، نوشته ی ویلیام ، سی ، کرین ، ترجمه ی دکتر فربد فدایی ، تهران ، انتشا رات اطلاعات ، چاپ هشتم 1382 .

* آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستانی ( رشته ی علوم تربیتی ) ، نویسنده فرخنده مفیدی ، انتشا رات  دانشگا ه پیا م نور، چاپ پنجم 1383.

* منش شناسی کودکان ، دکتر خدیوی وند .

* تربیت بدنی و ورزش در مدارس ، محمد نبوی،انتشارات سمت،چاپ پنجم1380.

* رشد و شخصیت کودک ، نویسند گا ن پا ول هنری  ما وسن...(ودیگران) ، مترجم مهشید یا سا یی ، تهران ، نشر مرکز، چاپ چهارم 1383.

* تعلیم و تربیت و مراحل آن ، نوشته ی غلامحسین   شکوهی ، انتشا رات آستا ن قدس رضوی ، مهر1363.

* روانشناسی شخصیت ، علی اکبر سیاسی ، سیمرغ.

* روانشناسی شخصیت ، یوسف کریمی ، وریرایش .

* کودکان دوژمنش ، محمد رضا شجاع رضوی ، قدس رضوی.

* ارزشیابی شخصیت کودکان بر اساس آزمون های ترسیمی ، در کلینیک ، دکتر کورمن ، ترجمه : پریرخ  دادستان.

* نقاشی کودکان و مفاهیم آن ، انا اولیوریر فراری ، عبدالرضا صراخان.

* راهنمایی و مشاوره  حرفه ای و روشهای کسب و کاربرد اطلاعات ، یوسف اردبیلی.

* روانشناسی رشد ، احدی جمهری ، بنیاد.

* آدمک گودیناف

زهرا میرزایی  ،6ساله ،پیش دبستانی     تاریخ اجرا:

1- سر ........................................................................................................√..

2- پا – پاها ..................................................................................................√..

3- دست- دستها .............................................................................................√..

4 - تنه ........................................................................................................√..

5- طول تنه...................................................................................................√..

6- شانه- شا نه ها...........................................................................................√..

7- الحا ق دستها و پاها.....................................................................................√..

8- محل مناسب الحاق دستها و پاها به تنه..............................................................√..

9- گردن......................................................................................................√..

10- حدود گردن.............................................................................................√..

11- چشم – چشمها..........................................................................................√..

12- بینی......................................................................................................√..

13- دهان ....................................................................................................√..

14- دولب ....................................................................................................√..

15- دو سوراخ بینی............................................................................................

16- موهای سر(جزئی)........................................................................................

17 موی سر کامل...............................................................................................

18- علامتی از وجود لباس...............................................................................√..

19- دو تکه لباس............................................................................................√..

20- چهار تکه لباس (کلاه، کروات،جا لب،......).........................................................

21- کل بدن پوشیده از لباس...................................................................................

22- لباس رسمی یا یونیفورم..................................................................................

23- انگشتان(حتی کوچکترین اثر).......................................................................√..

24- تعداد انگشتها درست......................................................................................

25- شکل و قواره ی انگشتان درست........................................................................

26- جای مناسب انگشت شست..........................................................................√..

27- کف دست- کف دستها................................................................................√..

28-محل اتصال بازوها....................................................................................√..

29- محل اتصال رانها.....................................................................................√..

30- تناسب اندازه ی سر با تنه ..........................................................................√..

31- تناسب دستها با تنه........................................................................................

32- تناسب پاها با تنه.......................................................................................√..

33- اندازه ی مناسب کف پاها............................................................................√..

34- دو بعدی بودن دستها و پاها.........................................................................√..

35- پاشنه ی پا یا شنه ی کفش................................................................................

36- هماهنگی خطوط کلی(عدم لرزش دست).........................................................√..

37- هماهنگی خطوط کلی و جزئی(دقیق بودن نقاشی).............................................√..

38- تقارن چهره.................................................................................................

39- تقارن تنه....................................................................................................

40- تناسب اندازه ی دستها و پاها............................................................................

41- گوش- گوشها...............................................................................................

42- تناسب اندازه ی گوشها...................................................................................

43- کشیدن اجزاء چشم (ابرو،مژه).........................................................................

44- مردمک...................................................................................................√..

45- تناسب چشمها..........................................................................................√..

46- یکی بودن جهت نگاه در هر دو چشم..............................................................√..

47- کشیدن چانه و پیشانی.................................................................................√..

48- بر آمدگی چا نه.............................................................................................

49-نیمرخ ناقص ................................................................................................

50- نیمرخ کامل.................................................................................................

51-.................................................................................................................

امتیاز آزمودنی:            31       

سن تقویمی:                5سال و 11 ماه

سن عقلی:                 10سال و 9 ماه

بهره ی هوشی:            173(نابغه)

وضعیت زهرا در هنگام نقاشی:

او بسیا رراحت پذیرفت که برای من نقا شی بکشد.  خودش مداد سیا ه را برداشت و سریع شروع به کشیدن کرد. او گفت می خواهد مثل آدمها یی که دردفتر شعرش  می کشد، برای من نقا شی کند.

در تمام مدت نقا شی کشیدن آرام بود و با د قت زیا د وخیلی سریع کا رخود را انجام می داد. ابر و چمن را هم خودش در ادامه ی نقا شی اش اضافه کرد. ازاو خواستم که اگر دیگر نمیخواهد آدمکش را کا ملتر کند آن را به من بدهد.   او در پا یا ن اضا فه کرد که این یک پسر است. کچل است ، برای اینکه از اول مو درنیا ورده . و بعد نقا شی اش را به من داد.

* آدمک گودیناف

رومینا ند ری،9ساله ،سوم دبستان     تاریخ اجرا:

1- سر.........................................................................................................√..

2- پا -پاها.....................................................................................................√..

3- دست- دستها..............................................................................................√..

4 – تنه........................................................................................................√..

5- طول تنه..................................................................................................√..

6- شانه- شا نه ها...........................................................................................√..

7- الحا ق دستها و پاها.....................................................................................√..

8- محل مناسب الحاق دستها و پاها به تنه..............................................................√..

9- گردن.......................................................................................................√..

10- حدود گردن.............................................................................................√..

11- چشم – چشمها..........................................................................................√..

12- بینی......................................................................................................√..

13- دهان ....................................................................................................√..

14- دولب .......................................................................................................

15- دو سوراخ بینی...........................................................................................

16- موهای سر(جزئی)....................................................................................√..

17- موی سر کامل.........................................................................................√..

18- علامتی از وجود لباس...............................................................................√..

19- دو تکه لباس............................................................................................√..

20- چهار تکه لباس(کلاه،کروات،...).......................................................................

21- بدن پوشیده از لباس.......................................................................................

22- لباس رسمی یا یونیفورم..................................................................................

23- انگشتان(حتی کوچکترین اثر)...........................................................................

24- تعداد انگشتها درست......................................................................................

25- شکل و قواره ی انگشتان درست........................................................................

26- جای مناسب انگشت شست...............................................................................

27- کف دست- کف دستها.....................................................................................

28-محل اتصال بازوها..............................................................................

29- محل اتصال رانها.....................................................................................√..

30- تناسب اندازه ی سر با تنه ...........................................................................√..

31- تناسب دستها با تنه...........................................................................√..

32- تناسب پاها با تنه..................................................................................√..

33- اندازه ی مناسب کف پاها.....................................................................√..

34- دو بعدی بودن دستها و پاها.........................................................................√..

35- پاشنه ی پا یا شنه ی کفش................................................................................

36- هماهنگی خطوط کلی(عدم لرزش دست).......................................................√..

37- هماهنگی خطوط کلی و جزئی(دقیق بودن نقاشی)..............................................√..

38- تقارن چهره.............................................................................................√..

39- تقارن تنه................................................................................................√..

40- تناسب اندازه ی دستها و پاها............................................................................

41- گوش- گوشها...............................................................................................

42- تناسب اندازه ی گوشها...................................................................................

43- کشیدن اجزاء چشم (ابرو،مژه).....................................................................√..

44- مردمک...................................................................................................√..

45- تناسب چشمها..........................................................................................√..

46- یکی بودن جهت نگاه در هر دو چشم..............................................................√..

47- کشیدن چانه و پیشانی.................................................................................√..

48- بر آمدگی چا نه.............................................................................................

49-نیمرخ ناقص.................................................................................................

50- نیمرخ کامل.................................................................................................

51-.................................................................................................................