گزارش کارآموزی آشنایی با مراکز مخابراتی در شرکت مخابرات استان تهران ، اداره نظارت، آزمایش و تحویل سیستم های انتقال

شرکت مخابرات استان تهران بطور کلی دارای 2 قسمت اساسی
می باشد. 1- بخش های ستادی که شامل معاونت های نیرو، مالی، آموزش، بازرسی و .... می باشد.

2- بخش های اجرایی یا فنی بعبارت بهتر بخش های عملیاتی شرکت مخابرات

وظیفه اصلی این قسمت در واقع پیاده کردن و اجرا کردن طرح های تصویب شده در بخش ستادی از جمله توسعه و تکمیل مراکز تلفن شهری، اجرای طرح های مخابراتی، نظارت و بررسی عملکرد شبکه های فیبر نوری و طراحی سیستم های بروز مخابراتی و .... می باشد.

یکی از ادارات اصلی و مرکزی این قسمت اداره ی کل نظارت، آزمایش و تحویل می باشد که خود به سه قسمت: 1- اداره ی کل نصب و راه اندازی 2- اداره ی کل خدمات مهندسی 3- معاونت توسعه و مهندسی می باشد.

وظایف: اداره نصب و راه اندازی وظیفه نصب سیستم های مخابراتی از جمله نصب کلیه ی سیستم های مورد نیاز در مراکز تلفن بین شهری و در مورد ارتباطات سیار وظیفه نصب آنتن های BTS و تقویت کننده های موبایل را برعهده دارد.

اداره ی خدمات مهندسی در مورد پشتیبانی و نگهداری از سیستم های نصب شده را بر عهده دارد.

معاونت توسعه و مهندسی در مورد افزایش ظرفیت شبکه و برطرف کردن مشکلاتی که در کیفیت مخابرات اثرگذار می باشد و بطور کلی تحقیق و پژوهش در مورد بروز کردن شبکه های مخابراتی فعالیت دارد.

مراکز تلفن کوچک

فن آوری تلفن: گاهی از سیستم عمومی تلفن بعنوان هشتمین مورد از عجایب جهان یاد می کنند. شبکه ای متشکل از پیچیده ترین کامپیوترهای متصل به یکدیگر را تجسم کنید، که فقط در عرض چند ثانیه می توانند ارتباط بین دو نفر را در هر نقطه از جهان برقرار کند. شبکه های تلفن امروزی نه تنها می تواند ارتباط صوتی را با کیفیت خوب برقرار کند بلکه در انتقال دیتا نیز خیلی موثر است بطورکه امروزه در سیستم های انتقال اداره ای بعنوان دیتا از طریق فیبر نوری تشکیل شده است.

بهتر است از روش سازماندهی (PSTN) public switched Telephone network  
 را بصورت اجمالی مورد بررسی قرار دهیم و مشخصه های مربوط به سیگنال ها و انتقال آنها توسط خط تلفن معمولی را مرور کنیم.

مراکز تلفنی: شبکه مراکز تلفنی در واقع شبیه درخت رو به رشدی است که تمام ریشه هایش به یکدیگر ارتباط دارند، هر چند ممکن است در شکل زیر این طور به نظر نرسد: با این که این شکل ساده شده است. اما اصول پایه ی شبکه مزبور را نشان می دهد.

مرکز تلفن محلی:

تلفن ها در واقع نشان دهنده ی انتهایی ترین نقطه ی شبکه می باشند، هر تلفن معمولاً با استفاده از یک جفت سیم مسی به مرکز قطع و وصل مربوطه متصل می شود(استفاده از سیم مسی باعث افزایش ظرفیت می گردد) که مرکز تلفن محل (co) نامیده می شود. مرکز تلفن محلی تمام عملکردهای مربوط به قطع و وصل بین تلفن های محلی را انجام می دهد. بنابراین خدمات مربوط به تلفن های محلی توسط یک مرکز تلفن محلی منفرد ارائه می شود. یعنی ارتباط تلفنی مزبور بدون واکنش متقابل با شبکه، در یک مرکز تلفن محلی صورت می پذیرد. این حالت مکالمه ی محلی نامیده می شود. (Local call).

هر مرکز تلفن محلی با سه رقم (مانند 276 یا 863) مشخص می شود، که سه رقم اول شماره تلفن های 7 رقمی را تشکیل می دهد. چهار رقم باقی مانده در واقع شماره تلفن اختصاصی شما می باشد و مرکز تلفن محلی برای ارائه خدمات از آن استفاده می کند.

مرکز تلفن شهری

وقتی شماره تلفنی را می گیرید که تحت کنترل مرکز تلفن محلی دیگری می باشد، باید مراکز مزبور به گونه ای به یکدیگر متصل شوند. کنترل قطع و وصل این مراکز محلی توسط مرکز دیگری بنام مرکز تلفن شهری (TC) صورت می گیرد. خطوط اتصال TC بین مرکز تلفن های محلی مبدأ و مقصد برقرار می باشد و کنترل قطع و وصل مبدأ و مقصد توسط سیستم هدایت موجود در این مراکز صورت می پذیرد. این مرکز بعد از برقراری اتصال با تلفن مقصد، سیگنالی به آن ارسال می کند که نشان می دهد شخصی در انتظار برقراری ارتباط می باشد. اگر نتوان از طریق مرکز تلفن شهری به مرکز تلفن محلی مورد نظر دسترسی پیدا کرد. در آن صورت باید ارتباط از سطح بالاتری در شبکه برقرار شود.

اگر چه هزینه مکالمه ی تلفنی در مرکز تلفن شهری محاسبه می شود، اما برقراری ارتباط از طریق چنین مرکزی در تمام موارد شامل هزینه ی مکالمه نمی شود. زیرا در مناطقی که تراکم جمعیت زیاد می باشد و چند مرکز تلفن محلی در یک منطقه قرار دارد، باز هم ممکن است برقراری ارتباط با مرکز تلفن محلی مجاور از طریق مرکز تلفن شهری صورت بگیرد.

مرکز تلفن راه دور: وقتی ایجاد ارتباط از طریق مرکز تلفن شهری امکان پذیر نباشد، این کار توسط مرکز تلفن راه دور یا (RC) یا Regional center صورت می پذیرد. در این سطح از شبکه ارتباط تلفنی با مرکز تلفن شهری مناسب برقرار می گردد. که آن نیز به
نوبه ی خود برقراری ارتباط با مرکز تلفن محلی مورد نظر را برقرار می کند. از این قسمت اتصال به مرکز تلفن محلی و نیز تلفن مقصد مطابق معمول صورت می گیرد. اگر مرکز تلفن شهری درخواست شده از مرکز تلفن راه دور تحت پوشش آن نباشد مرکز مزبور به مرکز تلفن راه دور مناسب متصل خواهد شد. با استفاده از چنین سلسله مراتبی می توان هر تلفنی را به تلفن دیگری وصل و به آن دسترسی پیدا کرد. اتصال بین مراکز و اداره های مخابرات از طریق سیم های مسی، زمینی، هوایی، اتصال ماهواره ای و یا کابل نوری برقرار می گردد. میزان پیچیدگی شبکه تلفنی در هر نقطه از دنیا به ناحیه ی مورد نظر و خدمات مورد نیاز آنها بستگی دارد.

بطور کلی تمامی مشترکان تلفن ثابت از طریق کابل به پست های مخابراتی که در هر محل نصب شده است متصل هستند. پست از طریق کابل‌های مسی و ... به کافو که تمامی مشترکان در آن یک زوج سیم اشتراک دارند وصل می‌شود تمامی کافوها از طریق کابل به حوضچه‌های مخابراتی متصل‌اند از حوضچه‌های مخابراتی با استفاده از کابل‌های مسی که از داخل زمبن رد شده است به مرکز  تلفن هر منطقه‌ای وصل می‌شود حال هر مرکز تلفن شهری که در تهران به 7 منطقه تقسیم می‌شود از 3 قسمت تشکیل شده است:

1- سالن MDF   2- سالن PCM 3- سالن سوئیچ   4 سالن دیتا

زمانیکه شرکت مخابرات به متقاضیان تلفن ثابت یک خط واگذاری می‌کند، در واقع یک زوج سیم به هر مشترک واگذار می‌کند. که یک سر این زوج سیم در خانه‌ی هر مشترک و سر دیگر آن در سالن MDF می‌باشد در واقع زمانیکه شماره‌گیری انجام می‌شود ابتدا این شماره از طریق زوج سیم به سالن MDF و از آنجا از طریق کابل‌های مخصوص به سالن PCM می رود. حال در رساندن PCM دیگر زوج سیم وجود ندارد، سالن PCM در واقع نقش خطوط انتقال را بازی می‌کند، حال سیستم‌هایی که برای انتقال استفاده می‌شودخیلی متنوع می‌باشد که توسط ادارات نصب و راه‌اندازی هر منطقه‌ای در مراکز ایجاد می‌شود، یکی از انواع این سیستم‌ها G.SHDSL می‌باشد که برای انتقال ارتباط حداقل به ZMG احتیاج دارد که این SHDSL ‌این m2 را از مشترک یا NTU گرفته و به سالن سوئیچ انتقال می‌دهد. در سالن سوئیچ بطور خلاصه از طریق پیش‌شماره گرفته شده منطقه مورد نظر مشترک شناسایی شده (3 رقم اول) و ارتباط صورت می‌گیرد. در زمان‌های قدیم وظیفه مراکز فقط انتقال مکالمه بود ولی اکنون در زمینه‌ی دیتا و ارتباط مشترک با اینترنت هم مراکزی در هر منطقه‌ای تلفن شهری ایجاد گردیده است.

اما مشکلاتی که در زمینه‌ی ارتباط بین مشترکین با مراکز تلفنی وجود دارد، این است که کافوهای معمولی که در گذشته نصب شده‌اند تعداد محدودی از مشترکین می‌توانند در آن وصل باشند، از طرفی چون درگذشته تقریباً تمامی خطوط انتقال بین کافوها و مراکز تلفن شهری از طریق کابل‌های مسی که از زیرزمین عبور کرده دیگر ظرفیت پذیرش مشترک جدید را ندارد در نتیجه باید از فیبرهای نوری استفاده کرد، مزایای فیبر نوری نسبت به سیم های مسی هم از نظر هزینه می‌باشد و هم اینکه از طریق فیبر نوری می‌توان ظرفیت پذیرش مشترکان جدید را خیلی زیاد افزایش داد. فیبر نوری خود نوعی کابل است که هر رشته از این کابل می‌تواند در هر ثانیه هزاران مشترک را با هم ارتباط دهد. اما برای استفاده از فیبرهای نوری دیگر نمی‌توان از کافوهای معمولی استفاده کرد. دراین باره از نوعی از کافوها به نام Modem استفاده می‌کنند. این مودم‌ها در واقع همان کار کافوها را انجام می‌دهند ولی از نظر ظرفیت‌پذیری خیلی بیشتر از کافوهای معمولی می‌توان از آنها استفاده کرد.

که اصطلاحاً به این مودم‌هایی که از طریق کابل با مشترکان وصل‌اند NTU گفته می‌شود. NTU از طریق فیبر نوری به مودم‌های دیگری که در سالن PCM می‌باشند وصل است. ولی در این Ltu ها باید در سالن MDF باشند. Ltu در واقع عمل MAX را انجام می‌دهد که در حال حاضر انواع 30،12،11،8،6،4 کاناله‌ی آن استفاده می‌گردد.

امروزه به دلیل سیاست‌های توسعه شبکه انتقال در مخابرات یکسری کافوهای نوری خریداری شده است. که این کافوها دارای ظرفیت بیش از اندازه و فوق‌العاده زیادی‌اند که ‌می‌توان تمامی مشترکان استانهای کوچک را به آن وصل کرد. و از طریق سیستم انتقال مخصوص خود بنام (NES) به مرکز MDF متصل شد.

انواع آنها 500و1000و2000 می‌باشد که 2 شرکت TELAPS و HUAWEI سیستم‌های NES آن را در ایران نصب کرده‌اند.

بطور خلاصه در حال حاضر در مخابرات از نظر انتقال، سوئیچ و MDF مشکل خاصی وجود ندارد یعنی از نظر انتقال سالن PCM در مراکز مخابراتی گسترش یافته و شبکه انتقالی خطوط (SDH) که بعداً بطور کافی راجع به آن بحث خواهد شد مشکلی وجود ندارد. مراکز سوئیچ هم به اندازه کافی خریداری شده است. تنها مسئله قابل توجه در بخش MDF یا ارتباط مستقیم با مشترک می‌باشد که اداره‌ی سیستم‌های انتقال در شرکت مخابرات استان تهران بیشتر در این مورد سرمایه‌گذاری می‌نماید و توسعه بیشتر خطوط ارتباطی مهم‌ترین برنامه درآینده است.

تمامی مراکز مخابراتی در سطح شهر تهران بوسیله فیبرنوری به هم متصل شده‌اند که بصورت ring یا حلقه می‌باشد تا در صورت بروز نقص فنی در یکی از مراکز ارتباطات شهری مختل نشود. انواع مختلفی از روش‌ها برای انتقال وجود دارد مثل SDH،NG،OSN، که در حال حاضر SDH از پرکاربردترین آنها بخاطر توانایی در داشتن بیشترین مسافت انتقال می‌باشد.