فصل اول :
آشنایی با مکان کارآموزی
سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور بر اساس ماده واحده شماره 6082 شورای انقلاب در تاریخ 25/4/59 از ادغام مراکز تعلیمات حرفه ای، صندوق کارآموزی، کانون های کارآموزی مربوط به مطالعات نیروی انسانی اشتغال وزارت کار و امور اجتماعی در جهت تربیت نیروی کار ماهر تشکیل گردیده است که زیر نظر وزارت کار و امور اجتماعی وظایف خود را به انجام می رساند.
سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور وابسته به وزارت کار و امور اجتماعی که از ادغام سه نهاد آموزشی در سال 1359 و به منظور ارائه آموزش های فنی و حرفه ای تشکیل گردیده و بر اساس بیش از 10 قانون موضوعه و ماده 151 قانون برنامه سوم و تنفیذ آن در برنامه چهارم، متولی آموزش های فنی و حرفه ای کوتاه مدت بوده و مسئول کمیته تخصصی آموزش های فنی و حرفه ای غیر رسمی با عضویت 16 وزارتخانه و سازمان و در نهاد کارگری و کارفرمایی است فعالیتهای آموزشی خود را در دو بخش دولتی و غیر دولتی اجرا نماید.
این سازمان علاوه بر ستاد مرکزی، دارای 31 اداره کل در سطح کشور و یک مرکز تربیت مربی می باشد و به منظور دستیابی به تازه های علوم و فن آوری روز و همگامی با استانداردهای بین المللی، همواره سعی بر گسترش روابط بین المللی از جمله با سازمان بین المللی کار (ILO) و سازمان بین المللی آموزش حرفه ای و کشورهای مختلف دنیا نموده است.
در این راستا سازمان صرفنظر از تفسیر کلیت ساختار تشکیلاتی، صرفاً در قسمت آموزش، با پشتیبانی حوزه پژوهش فعالیتهای خود را در چارچوب محورهای ذیل مطابق با استانداردهای بین المللی انجام می دهد.
اصطلاحات و تعاریف:
سازمان (I.R.T.V.T.O) :
عنوان اختصاری سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشورTechnical and vocational Training Organization) (Iran است.
آموزش فنی و حرفه ای:
آموزشی است که به منظور ایجاد مهارت و توانایی برای احراز شغل یا افزایش مهارت ارائه می شود و منجر به کسب گواهینامه مهارت می گردد.
مرکز آموزش فنی و حرفه ای:
فضای آموزشی شامل کارگاه های آموزشی، کلاسها، آزمایشگاه، فضای اداری و امکانات جانبی است که بر اساس ضوابط و مقررات به منظور ارتقاء مهارت و تخصص برای کارگران شاغل و یا ایجاد مهارت در افراد متقاضی کار فاقد مهارت و با کم مهارت ایجاد شده است و تحت پوشش سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور اداره می شود.
مرکز تربیت مربی:
مرکز آموزشی سازمان است که به منظور تربیت مربی فنی حرفه ای و یا بازآموزی مربیان مراکز و آموزشگاههای آزاد استفاده می شود.
ظرفیت آموزشی مرکز:
تعداد کارآموزانی که در طول یک سال در مرکز آموزشی پذیرفته می شوند، ظرفیت آموزش مرکز (سالیانه) نامیده می شود.
آموزشگاه آزاد فنی و حرفه ای:
به موسسه آموزشی گفته می شود که توسط بخش غیر دولتی با کسب مجوز از سازمان و در چارچوب آئین نامه تشکیل و اداره آموزشگاههای آزاد فنی و حرفه ای مصوب سال 1379 هیئت دولت، راه اندازی شده است و بر اساس برنامه های درستی و استانداردهای مهارت آموزشی مصوب سازمان و تامین عوامل آموزشی واجد شرایط وفق ضوابط نسبت به برگزاری دوره های آموزش فنی و حرفه ای اقدام می نماید.
کارآموز:
فردی است که به منظور فراگیری دانش و کسب و ارتقاء مهارت شغلی، در دوره آموزش فنی و حرفه ای معینی شرکت می نماید.
مربی:
فردی است که ضمن احراز شرایط مربیگری، توانایی انتقال دانش فنی به کارآموزان، استفاده از تجهیزات کارگاه آموزش و فن آوری و تکنولوژی روز و انجام ارزشیابی طی دوره و پایان دوره را مطابق با استانداردهای مهارت و آموزشی داشته باشد. طبقه بندی مربیان به صورت: کمک مربی، سرمربی، مربی ارشد و استاد مربی می باشد.
کارگر ماهر:
فردی که دوره آموزش فنی و حرفه ای را در درجات مهارتی طی کرده و بعد از احراز شرایط به کسب گواهینامه مهارت نایل شده، کارگر ماهر گفته می شود.
استاندارد آموزشی:
سر فصل های مطالبی که باید در کارگاه آموزشی توسط مربی تدریس شود و همچنین تعیین ساعات آموزش تئوری و عملی و نیز توانایی هایی که کارآموز در پایان دوره باید کسب نماید توسط کارشناسان هر رشته در کتاب یا جزوه ای تنظیم و در اختیار مربیان مربوطه قرار می گیرد که اصطلاحاً به آن«استاندارد آموزشی» گفته می شود.
فصل دوم :
هدف از تأسیس مجموعه و معرفی مواد اولیه و نوع محصولات و یا خدمات
همانطور که در فصل اول آمده است هدف از تأسیس سازمان آموزش فنی و حرفه ای ارائه آموزش های فنی و حرفه ای بویژه کوتاه مدت می باشد. ارائه آموزشهای کوتاه مدت زمینه را برای حل مشکل اشتغال زایی در مدت زمان کمتر فراهم می سازد. استانداردهای سازمان آموزش فنی و حرفه ای به ما نشان می دهد که بیشتر ساعات آموزش در کارگاهها بصورت عملی می باشد و این مورد جامعه را دچار تحول و دگرگونی می نماید. زیرا که جا افتادن و رایج شدن کار عملی فنی در کشور کم کم کشور را به مراحل صنعتی شدن نزدیک می کند. در واقع سازمان آموزش فنی و حرفه ای با تزریق شور و هیجان فراگیری آموزش رشته های فنی در بین جوانان بستری مناسب برای ارتقاء سطح کیفی سیستم صنعتی کشور می باشد در مراکز سازمان آموزش فنی و حرفه ای (بخش دولتی) و آموزشگاههای آزاد (بخش خصوصی) کارآموزان طبق استانداردهای آموزشی سازمان مشغول فعالیت و یادگیری می شوند. بر طبق این استانداردها ساعاتی به آموزش مطالب تئوری و ساعاتی نیز به آموزش عملی اختصاص داده می شود. البته سهم آموزش عملی به مراتب بسیار بیشتر از آموزش تئوری می باشد. از رشته هایی که در مراکز دولتی و آموزشگاه های آزاد موجود می باشد می توان به عنوان مثال: برق صنعتی برق ساختمان اتو مکانیک برق خودرو نقشه برداری نقشه کشی (ساختمان و صنعتی) رایانه کار تأسیسات برودتی لوله کشی عمومی و صنعتی و ... را نام برد.
ضمن اینکه هر رشته دارای دوره های درجه 1 و 2 می باشد که هر درجه استاندارد آموزشی خاص خود را دارد.