دانلود گزارش کارآموزی ابزار دقیق تراشکاری

مقدمه ای در مورد ابزار دقیق تراشکاری

ابزار دقیق رشته جدیدی است که امروزه جای خود را در میان رشتهای دیگر در صنایع ایران باز می کند.

ابزار دقیق از سه قسمت اساسی زیر تشکیل شده است که عبارتد از :

۱.اندازگیری                 ۲.کنترل                    ۳. محرکها(ادوات خروجی)

این سه مجموعه در کنار یکدیگر مکمل یک سیستمی به نام سیستمهای کنترل اتوماتیک می باشند که این سیستم کنترل اتوماتیک وظیفه انجام کنترل فرایندی را در یک مجموعه عملیاتی بر عهده دارد .

۱.اندازه گیرها

قسمت اندازه گیر مقدار واقعی عنصر مورد نظر را اندازه گیری می کند.پارامترهای مختلفی در صنایع برای کنترل اندازه گیری می شود مهمترین پارامترهایی که در صنعت برای کنترل اندازه گیری می شوند عبارتند از :

۱.اندازه گیری فشار                                 measuroment of the pressure

۲.اندازه گیری جریانات سیالات                       measuroment of the flow 

۳.اندازه گیری درجه حرارت           measuroment of the temprature  

۴.اندازه گیری ارتفاع مایعات                           measuroment of the level 

 علاوه بر این پارامترهایی که در بالا ذکر شد عوامل دیگری برای اندازه گیری و کنترل وجود دارند و مهم هستند اما بعلت استفاده محدودتر از این پارامترها فقط به بیان نام آنها اکتفا می شود و در ادامه اگر فرصتی بود توضیحاتی در مورد آنها داده می شود این پارامترها عبارتند از :

اندازه گیری سرعت اندازه گیری لرزش آشکار سازهای دود و شعله دستگاههای آنالایزر

۲.کنترل کننده ها

 قسمت دوم ابزار دقیق بخش کنترل می باشد در ابتدای شروع صنعت که کنترل بصورت امروزی نبود کنترل بوسیله عوامل انسانی انجام می شد سپس با پیشرفت علم سیستم کنترل اتوماتیک با بوجود آمدن ادوات نیوماتیکی (بادی) وارد مرحله جدیدی شد. بعد از مدتی با اختراع ترانزیستور استفاده از کارتهای الکترونیکی برای کنترل آغاز شد با بوجود آمدن این قطعات کنترلی استفاده از عوامل انسانی برای کنترل کمتر می شد.در ادامه پیشرفت  علم  کامپوترهای صنعتی با نام plc وارد صنعت شدند بوسیله این plc ها واحدها به آسانی کنترل می شدند وتغییرات نیز به آسانی در واحدها انجام می گرفت

امروزه کنترل کنندهای جدید تری بنام DCS  (سیستم کنترل کننده توزیع پذیر) و کنترل کننده های فازی وظیفه کنترل را در واحدهای صنعتی بر عهده دارند.

۳.محرکها (ادوات خروجی)

محرکها ادواتی هستند که سیگنال خروجی را از قسمت کنترل کننده می گیرد و متناسب با این سیگنالها  عمل می کند. از عمده ادوات خروجی می توان به شیرهای کنترل و الکتروموتورها اشاره کرد. این ادوات با عملکرد خود باعث کنترل پارامترهای اندازه گیری شده در مقدار مطلوب و مورد نظر    می شوند . این ادوات گستره تنوعی زیادی دارند که در بحث ادوات خروجی به توضیح در مورد آن خواهیم پرداخت.

تا این قسمت به معرفی اجمالی رشته ابزار دقیق پرداختیم و قسمتهای کاری مختلف این رشته گفته شد. از بخشهای دیگر وارد جزییات هر یک از بخشها می شویم و به توضیحات در مورد این ادوات  می پردازیم.در ادامه با یک مثال به توضیح یک حلقه کنترلی برای کنترل دمای آب خروجی بویلر( دیگ بخار) توضیح داده می شود.

آشنایی کلی با مکان کارآموزی

در این مکان که شامل دستگاه ها و تجهیزات مختلف تراش و براده برداری می باشد انواع کارهای مختلفی از جمله تراش سیلندر – میل لنگ – شاتون – سر سیلندر – سوپاپ – یاتاقان و .... پولیش قطعات انواع ماشین های سبک و سنگین – سواری – کامیون – اتوبوس – کامیونت انجام می گیرد و نیز در این مکان تجهیزات و وسائل مختلفی از جمله میل لنگ تراش – شاتون تراش – سیلندر تراش – سرسیلندر تراش – پولیش دستگاه تراش – پرس- کف سرسیلندر تراش موجود می باشد، که انواع کارهای مربوط تراش و فیکس کردن قطعات مربوط به موتور را بر عهده می گیرد و همچنین این مکان صنعتی با بهره گیری از این تجهیزات که در نوع خود بهترین هستند باعث رضایت مشتریان را فراهم می آورد.

ابزارهای برشی و نگهدارنده ابزار

برای به کار گیری مؤثر از یک ماشین تراش،ماشین کار باید معلومات کافی درباره ابزارهای برشی و تیز کدن آنها برای تراشکاری مواد مختلف داشته باشد.برای براده برداری از قطعه کار باید لبه برشی ابزار در تماس با قطعه کار در حال گردش قرار داده شود.در بسیاری موارد،از ابزارهای برشی یک لبه HSS برای براده برداری استفاده می شود.

ابزار های برشی HSS کوچک را معمولاً در یک ابزار گیر می بندند.این گونه ابزارگیرها در مدلهای صاف،راست تراش و چپ تراش ساخته می شوند.برای تشخیص یک ابزار گیر راست تراش از چپ تراش،ابزار گیر را در دست گرفته و به نوک ابزار نگاه کنید.اگر نوک ابزار به طرف راست تمایل دارد،آن را راست تراش و اگر نوک آن به طرف چپ تمایل دارد،آن را چپ تراش می نامند.در اغلب ماشین های تراش از یک پایه ابزار گیر چند طرفه گردان برای نصب ابزار برشی استفاده می گردد.این پایه،برجک یا تارت(Turret) نیز نامیده می شود.پایه های ابزار گیر معمولاً چهار طرفه هستند و می توان حداکثر چهار ابزار برشی روی آن نصب کرد.با شل کردن اهرم گردان روی پایه می توان آن را چرخاند تا لبه برشی مورد نظر در موضع براده برداری قرار گیرد.سپس باید اهرم را مجدداً محکم نمود.

ابزارهای خشن تراش

وقتی در تراشکاری عمق براده برداری زیاد باشد و حجم براده زادی از قطعه کار برداشته شود،به این عمل خشن تراشی می گویند.در ابزارهای HSS خشن تراش،لبه برشی صاف است و نوک آن کمی گرد شده است.با این فرم لبه برشی می توان عمق براده زیادی را با سرعت پیشروی زیاد تراشکاری کرد.زاویه آزاد جانبی اندک در این ابزار سبب می شود که پشت لبه برشی بخوبی تقویت شده باشد.

واضح است که یک ابزار خشن و چپ تراش در جهت چپ به راست به خوبی براده برداری می کند.همجنین یک ابزار راست تراش خشن در جهت مخالف،یعنی راست به چپ باید به کار گرفته شود.

ابزارهای ظریف تراش

نوک یک ابزار ظریف تراش گردتر از نوک یک ابزار خشن تراش است.اگر لبه برشی این ابزار پس از سنگ زدن،با سنگ پرداخت کاری دستی پرداخت شود،سطح تراشکاری شده با این ابزار کاملاص صیقلی خواهد بود.برای ظریف تراشی با این ابزار باید عمق براده کم و سرعت پیشروی نیز کم باشد.همانند ابزارهای خشن تراش،این ابزار را نیز به صورت راست تراش و چپ تراش می توان آماده کرد.

پیشانی تراشی قطعه ای که بر روی گیره نظام بسته شده است.

یک ابزار برشی مناسب که نوک آن گردی کمی داشته باشد،برای پیشانی تراشی استفاده می گردد.ساپورت مرکب به اندازه 30 درجه به طرف راست چرخانده شده و بدنه ابزار برشی را با زاویه ای کمتر از 90 درجه نسبت به پیشانی قطعه کار تنظیم کنید.برای پیشانی تراشی،نوک ابزار باید دقیقاً در مرکز تنظیم گردد.ابزار برشی را با حرکت دادن ساپورت طولی به موضع تراشکاری جابجا کرده و ساپورت طولی را در این موضع قفل کنید.

پیشانی تراشی را می توان در هر دو جهت انجام داد.می توان نوک ابزار را در مرکز قطعه کار قرار داده و پیشروی را به طرف بیرون هدایت کرد و یا برعکس این.رایج است که ابزار را در مرکز قرار داده و پیشروی ابزار را به طرف بیرون انجام داد.اگر قطر قطعه کار بیشتر از (38 mm) “2/11 باشد،می توان از پیشروی اتوماتیک ابزار استفاده کرد.

با پیشروی ابزار پیشانی تراش از مرکز به طرف بیرون،کیفیت پرداخت سطحی خوبی به دست می آید.اگر نوک ابزار کمی بالاتر ار مرکز باشد،یک زائده کروی در مرکز قطعه کار باقی خواهد ماند.اگر نوک ابزار کمی پایین تر تنظیم شود،یک زائده استوانه ای در مرکز قطعه کار باقی می ماند.اگر زائده اضافی در پیشانی تراشی به وجود آید،باید نوک ابزار را تنظیم کرده و کار را مجدداً انجام داد.

رو تراشی ساده و پله تراشی

روتراشی و پله تراشی یک قطعه که درون گیره نظام بسته شده،همانند قطعه ای که بین دو مرغک مهار شده است،انجام می شود.برای جلوگیری از خم شدن قطعه کار به هنگام روتراشی،لازم است قطعات بلند را ابتدا مته مرغک زده و سپس توسط مجموعه مرغک از طرف دیگر مهار نمود.

مخروط تراشی

قسمتی از یک قطعه کار را هنگامی مخروطی می نامند که قطر آن با یک نرخ ثابت در طول قطعه کار افزایش یا کاهش یابد.

مخروط تراشی با ساپورت مرکب

با این روش می توان هم مخروط داخلی و هم مخروط خارجی تراشید.طول مخروط تراشی در این روش محدود است،زیرا کورس حرکتی ساپورت مرکب محدود است.با توجه به اینکه صفحه مدرج زیر ساپورت مرکب بر حسب درجه مدرج شده  دقت مخروط تراشی در این روش در حد درجه است و بنابراین شیب مورد نظر را باید به صورت درجه گرد کرد.یک جدول تبدیل زاویه به شیب در هر فوت ارائه شده است.

ماشین های تراش

اساسی ترین ماشین های ابزار محسوب می شود.ابزار برشی در ماشین تراش قابل کنترل است و می توان آن را در جهت طولی بر روی بستر ماشین و در جهت عرضی توسط ساپورت عرضی و یا تحت زاویه خاص به حرکت درآورد.

اندازه یک ماشین تراش

اندازه یک ماشین تراش بر اساس قطر کارگیر و طبق بستر ماشین تعیین می گردد.قطر کارگیر عبارت است از حداکثر قطر قطعه کار که می تواند بر روی بستر ماشین بچرخد.طول بستر یک ماشین تراش،به صورت کلی و از ابتدا تا انتهای آن در نظر گرفته می شود.

طول بستر یک ماشین تراش را نباید با طول کارگیر (حداکثر طول قطعه کار که بین مردمک و سه نظام قرار می گیرد) اشتباه گرفت.طول کارگیر عبارت است از طول بستر ماشین منهای طولهایی که توسط مجموعه مرغک و سه نظام اشغال می شود.

قسمت های اصلی ماشین تراش

وظیفه اصلی هر ماشین تراش،صرف نظر از میزان پیچیدگی آن،به گردش درآوردن قطعه کار در برابر لبه برشی یک ابزار می باشد.هر قطعه ای از ماشین تراش را می توان جزو یکی از مجموعه های زیر به حساب آورد:

مجموعه محرکه ماشین ابزار،

مجموعه نگهدارنده و گردش قطعه کار و

مجموعه نگهدارنده،محرکه و هدایت ابزار برشی.

سیستم محرکه یک ماشین تراش

در ماشین های تراش،قدرت موتور توسط یک گیربکس یا با استفاده از تسمه به مکانیزم محرکه ماشین منتقل می شود.سرعت گردش اسپیندل به روشهای زیر قابل تغییر است:

جا به جایی چرخ دنده ها در گیربکس.

تنظیم پولیهای تنظیم شونده به یک وضعیت جدید.

جا به جا کردن تسمه بر روی پولیهای مختلف.

کنترل سرعت به صورت هیدرولیکی

مهار قطعه کار و به گردش درآوردن آن

مجموعه سه نظام،یک اسپیندل مرکزی دارد که تجهیزات نگهدارنده قطعه کار بر روی آن نصب می شوند.

پولی قابل تنظیم در این ماشین،با استفاده از اهرم کنترل سرعت در بالای ماشین و به صورت هیدرولیکی باز و بسته می شود.در بسیاری از ماشین های تراش کوچک کنترل سرعت گردش اسپیندل،به کمک پولی های قابل تنظیم کنترل می شود.

اسپیندل توسط بیرنگهای قوی یاتاقان بندی شده و از طریق تسمه یا چرخ دنده یا ترکیبی از اینها به گردش درمی آید.اسپیندل توخالی است و دهانه جلویی آن به صورت مخروط مورس سنگ زده شده است تا بتوان ابزارها و تجهیزات نگهدارنده دنباله مخروطی را در داخل آن نصب کرد.

در سیستم محرکه اسپیندل این ماشین تراش از یک گیربکس کاهنده اضافی استفاده شده است.قبل از جا به جا کردن چرخ دنده ها باید موتور ماشین خاموش گردد.

با توجه به سوراخ سرتاسری داخل اسپیندل می توان میلگردهای بلند را نیز تراشکاری کرد بدون آنکه دنباله ملگرد رها باشد و ایجاد خطر کند.همچنین از طریق این سوراخ سرتاسری می توان ابزارهای دنباله مخروطی را که درون اسپیندل قرار گرفته اند،آزاد کرد.

انتهای جلویی اسپیندل ممکن است به صورت رزوه شده و یا به صورت مخروطی کوتاه یا بلند ساخته شود تا سه نظام یا دیگر تجهیزات نگهدارنده قطعه کار را بتوان به آن متصل کرد.در ماشین های تراش مدل بندرت از اسپیندل رزوه دار استفاده می شود.تجهیزات نگهدارنده را بر روی قسمت رزوه شده اسپیندل می پیچند تا محکم شود.

اسپیندل با دنباله مخروطی کوتاه با استفاده از بادامک قفل می شود.قسمت فرو رفته پشت سه نظام که دیواره ای مخروطی دارد،بر روی دنباله مخروطی اسپیندل،بدون لقی قرار می گیرد.یک سری پین قفل کن در پشت سه نظام قرار دارد که داخل سوراخ های دنباله اسپیندل جای می گیرد.با سفت کردن بادامکهایی که پیرامون اسپیندل نصب شده اند می توان سه نظام را بر روی اسپیندل قفل نمود.

بر روی دنباله اسپیندلهای با مخروط بلند،یک خار طولی نصب شده است.این دماغه مخروطی و خار روی آن در داخل حفره پشت سه نظام که معکوس شکل آنها را دارد،بدون لقی جای می گیرد.

برای نصب کردن یک وسیله نگهدارنده قطعه کار بر روی اسپیندل خاردار(مثلاً یک سه نظام یا صفحه نظام)،باید اسپیندل را آن قدر چرخاند تا خار طولی آن در بالا قرار گیرد.سپس باید جای خار داخل سوراخ پشت سه نظام را بر روی خار طولی لغزاند تا جایی که لبه رزوه شده پشت سه نظام با حلقه رزوه شده انتهای اسپیندل ماشین درگیر شوند.در این وضعیت با چرخاندن حلقه رزوه شده میتوان سه نظام را به اسپیندل محکم کرد.

اسپیندل ماشین تراش. اسپیندل را توخالی می سازند تا بتوان قطعات طویل را بدون اینکه دنباله آن به صورت خطرناکی رها باشد،ماشین کاری کرد.برای جلوگیری کردن از حادثه و ایجاد جراحات احتمالی،لازم است اگر انتهای قطعه کار از پشت ماشین تراش بیرون زده است،به دنباله آن یک تکه پارچه بسته شود تا وجود دنباله قطعه کار برای دیگران آشکار شود.برای آزاد کردن تجهیزات با دنباله مخروطی مورس،که داخل سوراخ اسپیندل نصب شده اند می توان از یک میله بلند برای ضربه زدن استفاده کرد.

همچنین می توان قطعه کار را بین دو مسله مرغک نیز مهار کرد.درباره این تجهیزات در قسمت های مختلف همین فصل توضیح بیشتر ارائه خواهد شد.

یکی طرف از قطعه کار به مجموعه سه نظام بسته می شود.طرف دیگر قطعه کار را نیز معمولاً به مجموعه مرغک تکیه می دهند.مجموعه مرغک را می توان بر روی کشوییهای بستر ماشین تراش جا به جا کرده و برای قطعات با طولهای مختلف تنظیم کرد.

مجموعه مرغک را می توان برای نصب میله مرغک ثابت یا متحرک و یا ابزارهای سوراخکاری نظیر مته،برقو یا قلاویز استفاده کرد.مجموعه مرغک را می توان کمی در جهت عرضی جا به جا کرده و قطعات مخروطی طویل با زاویه کم را تراشکاری نمود.

مجموعه مرغک را پس از جابه جا کردن بر روی بستر ماشین تراش،می توان با سفت کردن مهره و یا اهرم قفل کن بر روی بستر محکم نمود.علاوه بر جا به جا کردن کل مجموعه مرغک،می توان میله مرغک یا مته را با چرخاندن فلکه مرغک به عقب و جلو حرکت داد.پس از قرارگیری میله مرغک در نقطه مورد نظر می توان با اهرم مربوطه آن را در جای خود قفل کرد.

مجموعه مرغك را پس از جابه جا كردن بر روي بستر ماشين تراش،مي توان با سفت كردن مهره و يا اهرم قفل كن بر روي بستر محكم نمود.علاوه بر جا به جا كردن كل مجموعه مرغك،مي توان ميله مرغك يا مته را با چرخاندن فلكه مرغك به عقب و جلو حركت داد.پس از قرارگيري ميله مرغك در نقطة مورد نظر مي توان با اهرم مربوطه آن را در جاي خود قفل كرد.

نگهداشتن و هدايت كردن ابزار برشي در ماشين تراش

بستر طولي،پاية يك ماشين تراش است.اغلب قطعات و مجموعه هاي ماشين بر روي بستر قرار مي گيرند.روي قسمت فوقاني بستر،سطوح راهنما و تكيه گاهي بستر بدقت ماشين كاري شده اند.اين سطوح به صورت دو ريل موازي با هم ساخته مي شوند.ريل V شكل براي ايجاد هم محوري دقيق مجموعه مرغك و سه نظام و همچنين هدايت دقيق حركت ساپورتطولي در نظر گرفته شده است.

ساپورت طولي براي كنترل و هدايت دقيق ابزار برشي نسبت به قطعه كار مورد استفاده قرار مي گيرد و از قطعات مختلف ساخته شده است.

زين يا پايه ساپورت طولي كه بر روي بستر ماشين قرار گرفته و مي لغزد.

جعبه ساپورت كه در آن مكانيزم محركه طولي و عرض ساپورتها قرار دارد.حركت ساپورتها هاي طولي و عرضي به دو صورت دستي و مكانيزه امكان پذير است.

ساپورت عرضي،كه براي حركت عرضي ابزار برشي (حركت به طرف اپراتور يا در جهت دور شدن از او) در راستاي عمود بر بستر ماشين مورد استفاده قرار مي گيرد.

ساپورتمركب كه امكان حركت زاويه اي ابزار برشي را فراهم مي آورد.

پايه ابزار گير كه براي نصب ابزارهاي برشي به كار مي رود.توان مورد نياز براي به حركت درآوردن مكانيزم محركه ساپورتها از طريق مكانيزم پيشروي كه در قسمت پايين مجموعه سه نظام قرار دارد،تأمين مي گردد.

قبل از شروع كار بايد اين موارد را در نظر داشته باشيم:

ماشين را تميز كرده و روانكاري كنيد.براي اين كار از يك روانكار مناسب كه سازنده ماشين آن را توصيه كرده ،استفاده كنيد.

مطمئن شويد كه تمام حفاظهاي ماشين در جاي خود قرار گرفته و محكم شده اند.

اسپيندل را با دست بچرخانيد تا اطمينان يابيد قفل نباشد.اگر گيربكس كاهنده با اسپيندل درگير شده باشند ممكن است نتوان با دست اسپيندل را چرخاند.

ساپورت طولي را بر روي بستر ماشين با فلكه هاي دستي به حركت درآوريد.در انجام اين كار هيچ گيري نبايد احساس شود.

حركت ساپورت عرضي را نيز به صورت دستي كنترل كنيد.اگر لقي زيادي در گردش فلكه اين ساپورت ملاحظه شد،تيغه گوه اي را تنظيم كنيد تا لقي آن گرفته شود.

تجهيزات نگهدارنده قطعه كار مناسب با كار خودتان را بر روي ماشين نصب كنيد.قبل از نصب،دهانه جلويي اسپيندل را با يك برس نرم تميز كنيد.اگر دهانه اسپيندل رزوه شده است،چند قطره روغن بر روي رزوه ها بچكانيد و سپس سه نظام،سفحه نظام يا ديگر تجهيزات نگهدارنده را روي آن نصب نماييد.

مكانيزم محركه اسپيندل را بر اساس سرعت برشي و پيشروي مورد نياز (به عبارت بهتر دور سه نظام و سرعت پيشروي ابزار) را تنظيم نماييد.

اگر قرار است از مجموعه مرغك نيز در تراشكاري استفاده نمائيد،هم محوري آن با اسپيندل را كنترل كنيد.

ابزار برشي را بر روي پايه نگهدارنده ابزار نصب كنيد.ابزار برشي را بر روي پايه حتي المصدور كوتاه ببنديد تابه هنگام تراشكاري،احتمال لرزش ابزار و در نتيجه ايجاد سطح ناصاف بر روي قطعه كار،به حداقل برسد.

قطعه كار را بر روي ماشين ببندي.در اين كار دقت كنيد كه فاصله كافي بين قطعه كار و قسمت هاي مختلف ماشين وجود داشته باشد.

قبل از شروع مخروط تراشي بايد دقت كرد كه در نقشه قطعه كار،زاويه مخروط به صورت زاويه كلي مخروط و يا به صورت زاوية يك طرفه(زاويه شيب مخروط نسبت به محور مركزي) اندازه گذاري شده است.تفاوت اين دو روش اندازه گذاري مشخص شده است.اگر زاويه مخروط به صورت زاويه كلي داده شده باشد بايد آن را بر دو تقسيم كرد تا زاويه نسبت به خط محور به دست آيد.

محور طولي ماشين تراش،زاوية 00 درجه مخروط به حساب مي آيد.براي مخروط تراشي بايد ساپورت مركب را به اندازة زاويه يك طرفه مخروط منحرف كرده و آن را قفل كرد.معمول است كه مخروطها را از طرف قطر كوچك به طرف قطر بزرگ تراشكاري مي كنند.

نوك ابزار در مخروط تراشي بايد دقيقاً در مركز قطعه كار تنظيم گردد.بدنه ابزار و فرم نوك تيز بايد به گونه اي انتخاب شوند كه فاصله كافي بين سطوح بدنه ابزار با قطعه كار وجود داشته باشد.

براي شروع مخروط تراشي ابتدا ابزار را توسط ساپورت طولي به موضع شروع براده برداري منتقل كرده و سپس ساپورت طولي را قفل كنيد تا به هنگام براده برداري جا به جا نشود.

با توجه به اينكه حركت ساپورت مركب به صورت اتوماتيك امكان ندارد،براي مخروط تراشي در اين روش بايد با استفاده از هر دو دست،يك پيشروي يكنواخت در ابزار ايجاد كرد تا كيفيت پرداخت سطحي مطلوبي به دست آيد.ترجيحاً تمام طول مخروط را بايد بدون توقف تراشيد.پس از پايان پاس اول بايد ابزار را به نقطه شروع بازگردانده و پس از تنظيم عمق براده برداري توسط فلكه ساپورت عرضي پاس بعدي را تراشكاري كرد.

هنگام تراش مخروط توسط ساپورت مركب،مي توان قطعه كار را بين دو مرغك و يا درون گيره نظام مهار كرد.براي تراش مخروطهاي داخلي بايد از يك ابزار داخل تراش مناسب استفاده كرد.بعضي از مخروطهاي داخلي با زاويه هاي استاندارد را بهتر است پس از خشن تراشي به كمك برقوهاي مخروطي استاندارد ظريف تراشي و تكميل نمود.

آماده سازي ماشين تراش براي تراشيدن رزوه 60 درجه

قطعه كار براي رزوه تراشي،مانند روتراشي ساده روي ماشين قرار مي گيرد.اگر قطعه كار بين دو مرغك مهار شود،لازم است مرغكها دقيقاً هم محور باشند.در غير اين صورت قطعه كار به صورت مخروطي رزوه تراشي خواهد شد.اگر اين اتفاق بيفتد،قطعه كار غير قابل استفاده خواهد بود،همچنين هنگام رزوه تراشي،قطعه كار نبايد لنگ بزند.نكته مهم ديگر اين است كه دنباله گيره قلبي درون شيار صفحه نظام نبايد لقي داشته باشد.

معمولاً در جايي از قطعه كار كه رزوه ها پايان مي يابد،يك شيار فاصله انداز مي تراشند يا به اصطلاح گاه گيري مي كنند.قطر ته شيار گاه گيري بايد به اندازه قطر كوچك رزوه ها باشد.شيار گاه گيري به دو دليل تراشيده مي شوند:

اين شيار يك محل مطمئن براي توقف نوك ابزار در پايان هر پاس رزوه تراشي است .

وجود اين شيار سبب مي شود كه مهره پس از بسته شدن روي پيچ رزوه شده تا انتها بسته شده و سطح جانبي مهره به پله قطعه كار بچسبد.

در رزوه تراشي بدون گاه گيري،لازم است تشخيص موقعيت ابزار نسبت به قطعه كار و سرعت عمل تراشكار كاملاً دقيق و سريع باشد.به عبارت بهتر بايد تراشكار،درست در لحظة اتمام هر پاس رزوه تراشي،نوك ابزار را سريعاً با چرخاندن فلكه ساپورت عرضي،به عقب بكشد.

گيربكس ماشين تراش بايد بر اساس گام رزوه،بدرستي تنظيم شود.سپس لازم است نيم مهرة رزوه تراشي توسط اهرم مخصوص آن بر روي جعبه ساپورت درگير شود تا ماشين براي رزوه تراشي آماده گردد.پس از انجام اين تنظيم ها،معمولاً ساپورت مركب را 29 درجه به سمت راست (خلاف جهت گردش عقربه هاي ساعت) منحرف كرده و ابزار رزوه تراشي را روي آن نصب مي كنند.لازم است نوك ابزار برشي در مركز قطعه كار و بدنة ابزار با زاوية 90 درجه نسبت به محور طولي قطعه كار قرار داده شود.

اين كار به كمك يك سنجه مركز كننده انجام مي شود.براي انجام اين كار،سنجه را به قطعه كار تكيه داده و نوك ابزار را درون شيار سنجه قرار مي دهند.در اين وضعيت بايد ابزار را به گونه اي تنظيم كرد كه كاملاً درون شيار سنجه جاي گيرد.ارتفاع ابزار را نيز مي توان با استفاده از نوك مرغك تنظيم كرد تا در مركز قطعة كار قرار گيرد.

معمولاً براي براده برداري راحت تر،ساپورت مركب را با زاوية 29 درجه تنظيم مي كنند تا بار دادن ابزار به صورت زاويه دار انجام شود.در اين وضعيت،براده ها راحت تر از وضعيتي كه بار دادن ابزار به صورت عمودي انجام مي شود،از قطعه كار جدا مي گردد.با توجه به اينكه نيم زاوية نوك ابزار 30 درجه است و با زاويه 20 درجه بار داده مي شود،لبه ست راست ابزار تا حدي زائده هاي باقيمانده بر روي قسمت راست رزوه ها را نيز برطرف كرده و اين سطح را پرداخت خواهد كرد.البته اين زائده ها خيلي اندك بوده و تداخلي با براده هايي كه از قست چپ رزوه برداشته مي شوند،نخواهند داشت.

پس از هر پاس رزوه تراشي لازم است ابزار برشي از قطعه كار دور شود و قبل از شروع تراش پاس بعدي مجدداً در موقعيت جديد نسبت به قطعه كار قرار گيرد.براي تنظيم راحتتر در اين كار مي توان از يك مكانيزم مانع قابل تنظيم استفاده كرد.در شروه رزوه تراشي،توسط فلكه ساپورت عرضي ابزار را آن قدر بايد جلو برد تا با سطح قطعه كار مماس شود.در اين وضعيت مي توان مانع قابل تنظيم را بر روي شيارهاي دم چلچه ساپورت عرضي محكم كرد و پيچ روي آن را آنقدر پيچاند تا كلگي پيچ به مانع اصابت نمايد.

پس از تراشيدن پاس اول رزوه تراشي،ابزار را به كمك فلكه ساپورت عرضي عقب بياوريد تا به حد كافي از قطعه كار فاصله بگيرد.پس از انتقال ابزار به ابتداي قطعه كار،مجدداً ابزار را به جلو ببريد تا پيچ تنظيم به مانع برخورد كند.در اين وضعيت با چرخاندن فلكه ساپورت مركب به اندازه (0.05 – 0.12 mm) 0.002” – 0.005” به جلو،ابزار را براي تراشيدن پاس بعدي تنظيم نماييد.

فلكه مدرج رزوه تراشي،يكي از تجهيزات جانبي ماشين هاي تراش براي رزوه تراشي محسوب مي شود و در اغلب ماشين هاي تراش وجود دارد.

سوراخكاري بر روي ماشين تراش

هنگامي كه لازم باشد يك سوراخ بر روي يك قطعه كار تو پر تراشيده شود،معمولاً با استفاده از يك گيره نظام مناسب كه بر روي اسپيندل نصب مي شود،قطعه كار را مهار مي كنند و مته را بر روي مجموعه مرغك مي بندند.سوراخكاري روي يك ماشين تراش با پيشروي مته(كه حركت چرخشي ندارد) به داخل قطعه كار در حال گردش انجام مي شود.براي سوراخكاري سوراخهاي با قطر(12.5 mm) 1/2" يا كمتر،معمولاً از يك مته دنباله استوانه اي معمولي كه در يك سه نظام مته بر روي مجموعه مرغك بسته مي شود،استفاده مي كنند.سوراخهاي با قطر بيش از (12.5 mm) 1/2" را معمولاً با استفاده از مته هاي دنباله مخروطي سوراخكاري مي كنند.

ابتدا بايد يك گيره قلبي را به انتهاي دنباله مته نصب كرد و سپس بايد يك ميله مرغك نصب شده روي مجموعه مرغك را به داخل سوراخ انتهاي مته قرار داد و همزمان نوك مته را به قطعه كار تكيه داد.البته توجه داشته باشيد كه قبل از شروع سوراخكاري،قطعه كار قبلاً مته مرغك خورده باشد.

بدين ترتيب لبه هاي برشي نوك مته بر روي قطعه كار قرار مي گيرد و با قرار گرفتن دنباله خميدة گيره قلبي بر روي ساپورت مركب،از چرخش مته نيز جلوگيري خواهد شد.نوك ميله مرغك،مته را دقيقاً هم محور با قطعه كار نگاه مي دارد و همچنين مته را به داخل قطعه كار فرو مي برد (با چرخاندن فلكه پشتي مجموعه مرغك).مسلماً در اين روش سوراخكاري بايد كاملاً مواظب بود كه مته از روي ميله مرغك يا قطعه كار به بيرون نلغزد،مخصوصاً هنگامي كه مته سوراخكاري را تمام كرده و از انتهاي ديگر قطعه كار خارج مي شود.

احتمال لغزش مته در اين روش با استفاده از يك نگهدارنده مخصوص مته،برطرف خواهد شد.

انجام سوراخكاري دقيق بر روي قطعه كار،تنها با مته مرغك زدن قطعه كار امكان پذير است.البته در بسياري موارد،ايجاد يك سوراخ ساده نيز مي تواند به جاي مته مرغك زدن مورد استفاده قرار گيرد.در سوراخكاري سوراخهاي با قطر بزرگتر از (12.5 mm) 1/2"،حتماً لازم است قبل از سوراخكاري اصلي،يك سوراخ راهنما بر روي قطعه كار ايجاد گردد.قطر سوراخ راهنما بايد مساوي يا بيشتر از قطر ناحيه مرده وسط مته باشد.

هنگام بستن قطعه كار روي گيره نظام بايد در پشت قطعه كار فضاي خالي كافي باشد تا نوك مته پس از خارج شدن از پشت قطعه كار به گيره نظام برخورد نكند.

روش آج زني

اگر ابزار آج زني بدرستي بر روي ماشين تراش تنظيم نشود،دندانه هاي غلتكهاي آج زني بسرعت كند خواهند شد.توصيه مي شود از روش زير استفاده شود:

1.قسمتي از قطعه كار را كه قرار است آج زني شود،علامت گذاري كنيد،

2.سرعت گردش اسپيندل را آهسته و سرعت پيشروي را سريع انتخاب كنيد،

3.ابزار آج زني را بر روي پايه ابزار گير نصب كنيد و با استفاده از فلكه ساپورتعرضي آن را به جلو برانيد تا بر روي قطعه كار قرار گيرد.در اين وضعيت هر دو غلتك بايد به طور يكنواخت روي قطعه كار تكيه داشته و سطح غلتكها موازي با محور طولي قطعه كار باشند،

4.ماشين را روشن كرده و به آرامي غلتكهاي آج را بر روي سطح قطعه كار فشار دهيد كه نقوش آج كمي بر روي قطعه كار ظاهر شود.در صورت امكان بايد پيشروي ابزار از طرف اسپيندل به طرف مرغك انجام شود.با درگير كردن اهرم پيشروي اتوماتيك ساپورتطولي،به ابزار اجازه دهيد كه سرتاسر قطعه كار حركت كند.به هنگام آج زني از مقدار زياد مايع برشي استفاده كنيد،

5.هنگامي كه ابزار آج زني پيشروي خود را در طول قطعه كار تمام كرد،با معكوس كردن گردش اسپيندل به ابزار اجازه دهيد در حالي كه روي سطح قطعه كار درگير است به نقطه شروع بازگردد.در اين حالت با اعمال فشار مجدد به ابزار توسط فلكه ساپورتعرضي،عمق دندانه هاي آج را عميق تر كنيد و

6.پيشروي اتوماتيك ابزار در جهت طولي را تكرار كنيد تا فر آجها به حد مطلوب برسد.

نتايج و پيشنهادات

آموخته هاي اينجانب در اين مكان شامل يادگيري و شناخت انواع مختلف وسائل ماشين آلات مربوط به تراشكاري پوليش قطعات مختلف موتور، آشنايي با نحوه ي كا در محيط هاي صنعتي و رعايت نكات ايمني هنگام كار در اين محيط و كار كردن با ايمني بر روي انواع دستگاه ها كه هنگام كار با اين تجهيزات با حداثر دقت و ايمني اعمال گردد. آشنايي با نحوه كار با دستگاه ها و تراش قطعات مختلفي از جمله ميل لنگ – سيلندر – سرسيلندر – شاتون – سوپاپ – پوليش و پرداخت قطعات با كيفيت پرداختي خوب كار با پرس – نحوه كار با ماشين تراش كه انواع مختلف كارها با آن انجام مي شود شامل تراش پيچ و مهره – تراش قطعات مخروط تراش – داخل تراش – تاب گيري قطعات و ... انجام مي شود .

در ماشینهای فرز،یک تیغه فرز چند دندانه برروی قطعه کار می چرخد و براده برداری می کند.

هر یک از دندانه های تیغه فرز،براده کوچکی از سطح قطعه کار جدا می کند.

توسط ماشین فرز،عملیات براده برداری متنوعی می توان انجام داد. به عبارت بهتر یک ماشین فرز قادر است سطوح تخت،فرم دار،شیارها،حفره ها،رزوه ها،چرخدنده ها،مارپیچها و دیگر فرمها را بتراشد.

در میان ماشینهای ابزار،ماشینهای فرز از نظر شکل و قابلیت،بیشترین تنوع را دارند.

این ماشینها را می توان به خوبی به سیستم کنترل عددی کامپیوتری مجهز کرد.قطعه کار را می توان مستقیما بر روی میز ماشین فرز بست و یا آن را توسط فیکسچرهای متنوعی که معمولا به همراه ماشینهای فرز عرضه می شوند،روی میز ماشین مهار نمود.

انواع ماشینهای فرز

طبقه بندی ماشینهای فرز به چند گروه مشخص کار دشواری است،زیرا طراحی این ماشینها در همه موارد شباهتهایی با یکدیگر دارد.ولی از نقطه نظر کاربرد،می توان ماشینهای فرز را در دو گروه بزرگ طبقه بندی نمود:

ماشینهای فرز با میز ثابت و...ماشینهای فرز ستونی- زانویی.

هر دو گروه این ماشبنها در دو نوع،با اسپیندل افقی و با اسپیندل عمودی ساخته می شوند.در ماشینهای فرز با اسپیندل افقی محور نگهدارنده تیغه فرز به صورت افقی و و موازی با میز ماشین قرار گرفته است .

برای عملیات مختلف می توان ابزارهای مختلفی بر روی محور ابزار گیر نصب نمود.

در ماشینهای فرز عمودی،تیغه فرز،عمود بر صفحه میز ماشین نصب می شود.

البته در ماشینهای فرز عمودی،غالبا می توان اسپیندل را حول محور افقی چرخانده و در زاویه های مختلفی تنظیم و ثابت کرد.

ماشبنهای فرز با میز ثابت

در ماشینهای فرز با میز ثابت،میز ماشین یک ساختارصلب دارد وبه صورت یک پایه ثابت عمل می کند.البته در این ماشینها،میز ماشین تنها در راستای محورXبه چپ و راست حرکت می کند.

طول میز این ماشینها و کورس حرکت آن (m9.0-0.9)30-3می باشد.حرکت ابزار در جهات عمودی و عقب-جلو(محورهای ZوY)از طریق حرکت اسپیندل ماشین تامین می گردد.

ماشینهای فرز با میز ثابت نیز به نوبه خود به سه نوع عمودی،افقی و صفحه تراش تقسیم می شوند(ماشینهای فرز و صفحه تراش در وازه ای).

نوع میز این ماشینها به گونه ای است که می توان قطعات بزرگ و سنگین را بر روی آن نصب کرده و ماشینکاری نمود.

ماشینهای فرز ستونی-زانویی

نام این ماشینها از قطعات متحرک آن گرفته شده است.در این ماشینها یک ستون عمودی وجود دارد که میز متحرک ماشین را در جهت عمودیZهدایت می کند.

میز ماشین که زانو نیز نامیده می شود ،عامل مکانیزم حرکتهای دیگر میز است.

این حرکتها عبارتند از:حرکت عرضیY(عقب-جلو)و حرکت طولی X(چپ-راست).این ماشینها،عموما با عنوان ماشین فرز زانویی نیز نامیده می شود.