گزارش کارآموزی تولید صنایع کوچک در شهرک صنعتی خیام نیشابور

مقدمه:

اصولاً امروزه شهرکهای صنعتی بستر و شالوده رشد و ایجاد صنایع کوچک را فراهم می کند. سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران هم به ایجاد روبناها می پردازد و نواحی ، شهرکها و مدلهای مختلف توسعه اقتصادی نظیر خوشه های صنعتی را شکل می دهد و مقدمات ایجاد توسعه و تسهیلات لازم را برای این منظور فراهم می کند.

و همچنین در کنار این سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی درصدد پشتیبانی همه جانبه ، ایجاد تسهیلات ، آموزشها ، ارتقاء تکنولوژی و افزایش توان رقابتی صنایع کوچک بر می آید تا ان شاءا... این صنایع بتوانند جایگاه خود را در بازار جهانی بیابند.

شهرستان نیشابور با توجه به ظرفیتهای بالا و موقعیت مناسب جغرافیایی و قرار گرفتن در مسیر جاده اصلی تهران – مشهد فاصله نزدیک به فرودگاه ، عبور خط راه آهن ، خطوط انتقال گاز، نیروگاه سیکل ترکیبی 150 مگاواتی به بستر مناسبی جهت سرمایه گذاری و توسعه این منطقه تبدیل شده است. در حال حاضر نیز با وجود حدود 400 واحد صنعتی به عنوان یکی از شهرهای بزرگ صنعتی کشور شناخته شده و در استان نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

تاریخچه:

شرکت شهرکهای صنعتی در سالهای اخیر به سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی تغییر نام پیدا کرده است . این شرکت از سالهای قدیم شروع به فعالیت کرده است. مقّر اصلی این سازمان در تهران است و در مرکز استانهای صنعتی نیز شعبه دارد . این سازمان به صورت سهامی خاص اداره می شود و زیر نظر وزارت صنایع و معادن فعالیت می کند.

همانطور که از اسم این سازمان مشخص است شهرکهای صنعتی زیر نظر این سازمان فعالیت می کنند. شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی یکی از شرکتهای فعال کشور می باشد که حدود 15 شهرک صنعتی مانند شهرکهای صنعتی خیام ، چرم مشهد ، بینالود ، توس و... زیر نظر این شرکت فعالیت         می کنند.

شهرک صنعتی خیام یکی از شهرکهای بزرگ استان خراسان می باشد که در سال 1370 آغاز به کار کرده است.

در زیر چارت سازمانی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی را مشاهده می نمایید:

امور متقاضیان و حسابداری

امور جاری

امور قراردادها 

طرحهای

جاری

طرحهای عمرانی و کشوری 

اسناد حسابداری

حقوق

هزینه های جاری 

صدور چک

دارای ثابت

مدیر امور اداری

مدیر امور مالی

معاونت طرح و

برنامه ریزی

معاونت فنی و اجرایی

مدیر نواحی صنعتی

پشتیبانی

کارگزینی

مدیر عامل

بررسی کاربری صنعتی و وضعیت زیست محیطی شهرستان:

مساحت و سرانه کاربری صنعتی در سطح شهرستان:

کل اراضی صنعتی در شهرستان 264 هکتارمی باشد که با توجه به جمعیت 500 هزار نفری شهرستان سرانه صنعتی آن در حدود 0005/0 نفر در هکتار محاسبه می شود.

مساحت و سرانه سطوح صنعتی شهرستان

نام سطوح صنعتی

مساحت(هکتار)

سرانه(نفر/هکتار)

شهرک صنعتی خیام

منطقه صنعتی کمال

246

18

00049/0

00001/0

جمع

264

0005/0

جدول شماره 1

مزایای استقرار صنایع در شهرکهای صنعتی:

- عدم نیاز به دریافت مجوزهای جداگانه از ادارت مختلف

- مستثنی بودن از قانون شهرداریها

- پرداخت نقد و اقساط هزینه های انتفاع از تأسیسات

- صدور رایگان و در اسرع وقت مجوزهای ساخت و ساز و پایان کار

- واگذاری اداره شهرک صنعتی به هیأت امنای متشکل از صاحبان صنایع

- امکان اجاره و یا خرید سالنهای آماده برای تسریع در بهره برداری از واحد تولید

- بخشودگی قسمتی از هزینه های انتفاع از تأسیسات برای واحدهایی که زودتر از زمان پرداخت اقساط خود به بهره برداری می رسند.

- کاهش هزینه های سرمایه گذاری به دلیل استفاده از خدمات مشترک سازماندهی شده شرکت شهرکهای صنعتی از جمله آب ، برق، تلفن ، گاز و تصفیه خانه فاضلاب .

- در شعاع 30 کیلومتری مراکز استانها و شهرکهای بالای 300 هزار نفر معافیت مالیاتی ماده 132 قانون مالیاتها فقط مسئول واحدهایی می باشد که در شهرک صنعتی مستقر می باشند.

شهرک صنعتی خیام نیشابور در تاریخ 25/12/1386 به تصویب هیأت وزیران رسیده و عملیات اجرایی آن در سال 1370 آغاز گردیده ، این شهرک با مساحت 146 هکتار و متراژ صنعتی 36/109 هکتار در کیلومتر 20 جاده نیشابور – مشهد قرار دارد.

امتیازات شهرک صنعتی خیام:

1- قرار گرفتن در مسیر اتوبان مشهد – تهران

2- قرار گرفتن در مسیر خط انتقال گاز مشهد – نیشابور

3- نزدیک بودن به شهرستان نیشابور و امکان استفاده از امکانات شهرستان

4- دارای امکانات زیر بنایی آب ، برق، تلفن و فضای سبز

5- امکان پوشش تلفن همراه

6- واحدهای تولیدی مستقر در این شهرک از تاریخ شروع بهره برداری به میزان 80% به مدت چهار سال از مالیات معاف می باشند.

مشخصات واحدهای بهره برداری ، تعداد قراردادها در عرصه شهرکهای صنعتی:

تعداد واحدهای بهره برداری و قراردادها در شهرکهای صنعتی شهرستان به ترتیب 84 واحد و 160 فقره گزارش شده است . میزان سرمایه اعلام شده واحدهای بهره برداری و جواز  تأسیس متقاضیانی که با آنها قرارداد منعقد شده است به ترتیب 153000 و 1140000 میلیون ریال می باشد.

میزان اشتغال اعلام شده واحدهای بهره برداری و جواز تأسیس متقاضیانی که با آنها قرارداد منعقد شده به ترتیب 1950 و 4218 نفر می باشد.

همچنین متراژ اراضی اعلام شده واحدهای بهره برداری و جواز تأسیس متقاضیانی که با آنها قرارداد منعقد شده است 52 و 5/101 هکتار اعلام شده است .

جدول  مشخصات جواز تأسیس، واحدهای بهره برداری طرحهای با پیشرفت فیزیکی 98% - 20% و    طرح های با پیشرفت زیر 20%.

تعداد

متغییر

قرارداد

سرمایه (میلیون ریال)

اشتغال

متراژ زمین

1

جواز تأسیس

س79

31

س84

441

س79

77871

س 84

5438233

س79

1010

س84

13733

س79

88

س84

420

2

پروانه بهره برداری و فعال

143

288

144392

2536064

3653

8728

85

1621

3

طرحهای با پیشرفت فیزیکی 98%-20%

25

74

64185

292833

835

3955

16

65

4

طرحهای با پیشرفت فیزیکی زیر20%

6

367

13686

5145400

175

9778

2

355

جدول شماره 2

وضعیت استقرار صنایع و اشتغال:

تعداد قرادادها: 160

تعداد قطعات واگذار شده: 236 قطعه

متراژ واگذار شده : 17/107 هکتار

میزان اشتغال قراردادهای منعقده: 4218 نفر

میزان سرمایه گذاری قراردادهای منعقده: 307 میلیارد ریال

واحدهای فعال: 85 واحد

اشتغال واحدهای فعال: 1950 نفر

طرحهای قابل اجرا: 55 طرح

اشتغال طرحها: 4218 نفر

عمده صنایع مستقر: لوازم خانگی – کشت و صنعت – فراورده های لبنی – شیر خشک – ماکارونی – آرد – مواد شوینده – کاشی – دانه های روغنی .

وضعیت کمی آب: 22 لیتر بر ثانیه

وضعیت کیفی آب : مطلوب

تحلیل میزان موفقیت شهرکهای صنعتی در عرصه شهرستان:

حاصل نسبت قراردادهای منعقده در شهرکهای صنعتی شهرستان را به تعداد طرحهای با پیشرفت فیزیکی 100% - 20% شهرستان می توان به عنوان شاخصی در میزان موفقیت شهرکهای صنعتی شهرستان استفاده کرد.

این نسبت در شهرستان نیشابور معادل 4/0 محاسبه شده است. همچنین حاصل نسبت واحدهای بهره برداری شهرستان یکی دیگر از شاخصهای میزان موفقیت شهرکهای صنعتی شهرستان محسوب می شود ، این نسبت در شهرستان نیشابور معادل 3/0 می باشد.

پروژه های انجام شده توسط شرکت شهرکهای صنعتی:

حفاری و تجهیز چاه:                                   دو حلقه چاه (یک حلقه اصلی و یک حلقه رزرو)

خطوط انتقال آب:                                     7/2 کیلومتر

منبع زمینی آب:                              5000 متر مکعب

منبع هوایی آب:                              250 متر مکعب

ایستگاه پمپاژ آب:                                      1 مورد(در حال اجرا)

شبکه توزیع آب:                              21 کیلومتر

شبکه آبیاری:                                           5/4 کیلومتر

خطوط انتقال برق 20 کیلووات:             26 کیلومتر

شبکه توزیع 20 کیلو ولت:                            8 کیلومتر

تأمین برق خدماتی:                                    35 کیلووات

شبکه روشنایی:                                        5 کیلومتر

تصفیه خانه فاضلاب:                                  ظرفیت 700 مترمکعبدر شبانه روز (در حال احداث)

لازم به توضیح است که واحد متقاضی موظف به رساندن پس آب فاضلاب خود به(cod:2000 میلی گرم بر لیتر) می باشد.

جدول گذاری و دفع آبهای سطحی:                  7 کیلومتر

عملیات خاکی تا حد بستر:                            175000 متر مکعب

نهال کاری:                                              51000 اصله

احداث ساختمان نگهبانی:                    110 متر مربع

مرکز تلفن:                                              120 خط

ساختمان انبار:                                          450 متر مربع

شبکه فاضلاب:                                          17 کیلومتر

جاده اختصاصی:                              5/1 کیلومتر

آسفالت:                                       61000 متر مربع

پروژه های پیش بینی شده:

حفاری و تجهیز چاه آب:                     1 حلقه

اتاقک چاه:                                              1 دستگاه

خط انتقال آب:                                         5 کیلومتر                                    

توسعه شبکه 20 کیلوولت:                            10 کیلومتر

توسعه شبکه روشنایی:                                15 کیلومتر

تأمین برق خدماتی:                                    400 کیلو وات

عملیات خاکی تا حد بستر:                            80000متر مکعب

جدول گذاری و دفع آبهای سطحی:                  30 کیلومتر

زیر سازی خیابانها:                                     90000 متر مکعب

آسفالت:                                       240000متر مکعب

ساختمان اداری:                              160 متر مربع

توسعه فضای سبز:                                     40000 اصله

ساختمان آتش نشانی:                                 450 متر مربع

امور مالی:

در زیر شرح مختصری از فعالیت هایی که در بخش امور مالیاتی انجام می گیرد بیان می شود:

شرکت شهرکهای صنعتی برای انجام امور حسابداری از نرم افزار حسابداری به نام همکاران سیستم استفاده می نماید.

این نرم افزار بر روی تمام سیستمهای بخش امور مالی نصب می باشد و هر کدام از کارمندان این قسمت با توجه به مسئولیتی که دارند از این نرم افزار استفاده می کنند.

الف) امور قراردادها:

1- الف)طرحهای جاری: قراردادهای پیمانکاران از بخش فنی به اینز قسمت ارجاع می شود به همراه قراردادهی پیمانکاری صورت وضعیت های پیوست نیز ارسال می شود. از زمان شروع پیمانکار می باشد از هر صورت وضعیت مبلغی به عنوان پیش پرداخت به پیمانکاران پرداخت می شود.

از هر صورت وضعیتی که پیمانکاران ارائه می کنند 10% به عنوان سپرده حسن انجام کار کسر می شود و تا زمانی که کار قطعی تحویل کارفرما (شرکت شهرکهای صنعتی) نشود این سپرده نزد شرکت باقی می ماند.

زمانی که پیمانکار کار را به طور قطعی تحویل داد صورت وضعیت قطعی می آید و زمانی که پیمانکار مفاصا حساب تأمین اجتماعی را تحویل داد مبلغ سپرده حسن انجام کار به وی پرداخت می شود. از هر صورت وضعیت اگر     باشد 7% و اگر عملی باشد 1/15% به عنوان بیمه و 10% به عنوان مالیات و همچنین هزینه آگهی و مناقصه ، جریمه تأخیر و... کسر می شود.

در زمان قرارداد پیمانکاری تضمینی از پیمانکاران گرفته می شود که تحت عنوان حسابهای انتظامی نگهداری می شود.

2-الف) طرحهای عمرانی وکشوری:

در این قسمت با توجه به ضوابط دولتی عمل می کنند و بودجه این طرحها توسط دولت تأمین می شود. به این طریق که پیمانکارها درخواست بودجه مبدأ به بخش دارایی های ثابت می فرستند و این بخش از محل بودجه کشوری که در اختیار شرکت قرارداد برای این طرحها تأمین مالی می کند.

ساخت و گسترش شهرکهای صنعتی توسط پیمانکارها صورت می گیرد. نمونه فرم محاسبه و پرداخت صورت وضعیت / حساب پیمانکاران ، مشاوران و فروشندگان را در زیر مشاهده می نمایید که در سه نسخه به رنگهای سفید ، قرمز و سبز تهیه می شود.

و فرم سفید ضمیمه سند حسابداری می شود، فرم سبز متعلق به پیمانکار یا ذینفع می باشد و فرم قرمز برای بایگانی پرونده استفاده می شود.

  فرم شماره 1

همانطور که می بینید هر فرم را باید تهیه کننده ، کنترل کننده و مدیر امور مالی امضاء و مهر کنند و مسئولیت آن به عهده هر سه نفر آنها می باشد.

ب) امور جاری:

1-ب) دارایی های ثابت:

امور مربوط به دارایی های ثابت شرکت در این قسمت انجام می شود و حسابهای آنها نیز در این قسمت است. خریدهایی که انجام می شود رسید انبار می کنند دارایی های خارج شده یا مصرف شده را نیز رسید و ثبت می کنند.

قبلاً توضیح داده شد که برای تأمین مالی طرحهای جاری و عمرانی درخواست آن به این قسمت فرستاده می شود در این مرحله اگر دارایی ثابت مربوط به طرحهای جاری باشد از محل جاری تأمین مالی می شود و اگر مربوط به دارایی ثابت طرحهای عمرانی و کشوری باشد از بخش بودجه طرحهای عمرانی و کشوری تأمین مالی می شود.

در این بخش نیز 7% به عنوان بیمه و 10% به عنوان مالیات کسر می شود. هر کدام از قسمت ها در صورت داشتن درخواست برای کالاهای موجود در انبار فرم تامین کالا را تهیه و تکمیل می نمایند و بعد از تایید مدیر بخش مسئول انبار، مدیریت اداری و در نهایت مدیر عامل کالا تحویل درخواست کننده می شود. در زیر نمونه این فرم را مشاهده می نمائید:

2--ب) صدور چک:

در این قسمت برای صدور چک ، برای هر شخص حقیقی یا حقوقی اعم از پیمانکار، تنخواه گردان و ... که انجام طرحها یا پروژه های شرکت را بر عهده دارند بعد از گرفتن مدارک لازم ابتدا سند حسابداری تنظیم می شود و بعد برای تایید مدیر مالی به ایشان تحویل می شود و پس از تایید مدیر امور مالی اگر طرح تأمین اعتباری باشد یعنی جزو طرحهای عمرانی و کشوری باشد که به آنها بودجه تعلق می گیرد ابتدا به قسمت تامین اعتبار فرستاده می شود سپس دوباره به قسمت صدور چک باز می گردد و در قسمت صدور چک ابتدا برگ دستور پرداخت چک تهیه می شود.

و بعد از اینکه قسمت صدور چک، چک را صادر کرد برای مهر و امضا ابتدا به رئیس حسابداری بعد به مدیر امور مالی و سپس به رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل تحویل داده می شود. و بعد از مهر و امضاء به شخص حقیقی یا حقوقی که چک در وجه آن صادر شده است تحویل داده می شود.