گزارش کارآموزی سیستم حسابداری در شرکت تعاونی عشایری شهید محمد موسوی

تاریخچه فعالیت شرکت

کلیات

شرکت تعاونی عشایری شهید موسوی ایذه در تاریخ 1364 بصورت شرکت تعاونی تشکیل شده است و طی شماره ثبت 129 در اداره ثبت شرکتها واقع در شهرستان ایذه به ثبت رسیده است و مرکز اصلی شرکت در شهرستان ایذه نور آباد واقع است. که دارای مدیر عامل توسط هیئت مدیره (5 نفر اصلی و 2 نفر علی البدل) انتخاب می شود.

            در حال حاضر شرکت تعاونی عشایری شهید موسوی شهرستان ایذه که در سال 1364 دارای 10 نفر نیرو و 21 فروشنده می باشد.

سیستم حسابداری شرکت تعاونی عشایری شهید موسوی ایذه به صورت دستی و کامپیوتری می باشد. که ابتدا ثبت های مربوط به حسابداری شرکت در دفاتر ثبت می گردد. و پایان ماه رویدادهای مالی بر اساس برنامه های حسابداری از پیش تعیین شده نوشته و ثبت می شود.

فعالیت اصلی شرکت :

فعالیت اصلی شرکت طبق ماده 5 اساسنامه (اهم) مشتمل بر موارد زیر است:

 الف: حفر چاه عمیق در زمین متعلق به شرکت جهت تامین آب کشاورزی و غیر کشاورزی گ

ب: نگهداری و بهره برداری چاه و سایر تاسیسات متعلق به شرکت.

پ: تحویل آب به اعضاء و دریافت آب بهاء مربوط با تصویب مجمع عمومی.

ت: خرید و تهیه مواد و وسایل مورد نیاز اعضاء و همچنین تهیه وسایل و علوفه و خوراک طیور

ث: انجام عملیات جمع آوری ، نگهداری، طبقه بندی، بسته بندی و حمل و نقل یا فروش محصول اعضاء

ج: انجام خدمات بمنظور بهبود امور حرفه ای اعضاء مانند تهیه ماشین آلات کشاورزی ، مسکن توزیع نیروی برق و غیره

چ: تهیه و اجرای برنامه مرتعداری.

ح: تامین اعتبارات و وامهای مورد نیاز اعضاء

وضعیت اشتغال

متوسط تعداد کارکنان دائم و موقت شرکت به شرح زیر است:

                                                      سال 1384

کارکنان دائم                                               5

موقت                                                          5

                                                                  10

دارای 21 فروشنده می باشد.

مبنای تهیه صورتهای مالی  صورتهای مالی اساساً بر مبنای بهای تمام شده تاریخی تهیه و در موارد مقتضی از ارزشهای جاری نیز استفاده شده است.

خلاصه اهم رویه های حسابداری

موجودی مواد و کالا

موجودی مواد و کالا به اقل بهای تمام شده ارزشیابی میشود. بهای تمام شده موجودی با بکارگیری روشهای زیر تعیین می گردد.

                                                      روش مورد استفاده

مواد و کالا                                      اولین صادره از اولین وارده

قطعات و لوازم یدکی                       اولین صادره از اولین وارده

سرمایه گذاریها

سرمایه گذاریهای بلندمدت  به بهای تمام شده پس از کسر هر گونه ذخیره بابت کاهش دائمی در ارزش هر یک از سرمایه گذاریها ارزشیابی میشود. در آمد حاصل از سرمایه گذاریهای بلند مدت هنگام تحقیق (تصویب سود توسط شرکت سرمایه پذیر) شناسایی میشود.

 آن گونه از سرمایه گذاریهای سریع المعامله در بازار که به عنوان دارایی جاری طبقه بندی میشود به اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش هر یک از سرمایه گذاریها ارزشیابی می شود.

دارائیهای ثابت مشهود

 داراییهای ثابت مشهود بر مبنای بهای تمام شده در حسابها ثبت میشود.

مخارج بهسازی و تعمیرات اساسی که باعث افزایش قابل ملاحظه در ظرفیت یا عمر مفید داراییهای ثابت یا بهبود اساسی در کیفیت بازدهی آنها میگردد. بعنوان مخارج سرمایه ای محسوب و طی عمر مفید باقیمانده داراییهای مربوط مستهلک میشود. هزینه های نگهداری و تعمیرات جزئی که به منظور حفظ یا ترمیم منافع اقتصادی مورد انتظار واحد تجاری از استاندارد عملکرد ارزیابی شده اولیه دارایی انجام میشود. هنگام وقوع بعنوان هزینه های جاری تلقی و بحساب سود و زیاندوره منظور میگردد.

اهمیت :

 اهمیت وجود شرکت تعاونی عشایری بدان جهت است که برای عشایر و کشاورزان فعالیت بازرگانی و خدماتی انجام می دهد و با این کار خود عشایر و کشاورزان را حمایت می کند فعالیتهای که تعاونی عشایری برای عشایر و کشاورزان انجام می دهد عبارتند از توزیع آرد روستایی توزیع کالای کوپنی بین عشایر توزیع و خرید جو مازاد بر مصرف از روستائیان و کشاورزان و ... می باشد و عمده ترین و درآمدزاترین فعالیت شرکت تعاونی عشایری ایذه خرید جو و توزیع آرد و ارزاق عشایری می باشد..

محدودیت ها :

در طول دوره کارآموزی خوشبختانه مسئول امور مالی شرکت تعاونی عشایری شهید محمد موسوی ایذه آقای الیاس رفیعی با بنده همکاری خوبی داشتند و من از ایشان مطالب زیادی یاد گرفتم که بنده صمیمانه از ایشان و مدیر عامل محترم شرکت آقای مهندس علی مومنیو بقیه همکاران گرامیشان که در این مدت بنده را تحمل کرده اند. تشکر و قدردانی را می نمایم.

فصل دوم :

مبانی تئوری حسابداری

تعریف حسابداری1

حسابداری عبارت است از فن ثبت، طبقه بندی و تلخیص فعالیتهای مالی یک موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول و تفسیر نتایج حاصله از بررسی این اعداد

تعریف حسابداری از دیدگاه سنتی :

حسابداری عبارت است از فن ثبت، طبقه بندی تلخیص و تهیه صوتهای مالی

تعریف حسابداری از دیدگاه علمی 2:

حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است که یک سری داده های خام مثل روی دادهای مالی را به یک سری اطلاعات با ارزش و مفید تحت عنوان صورتهای عالی که قابل استفاده به منظور تصمیم گیری و سایر استفاده ها می باشند تبدیل می کند.

کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول دکتر عزیز نبوی سال نشر 1382

کتاب نکات کنکوری کارشناسی مولف محمد علی جلالی سال نشر 1384

تعریف سیستم حسابداری1

سیستم حسابداری عبارت است از مجموعه ای از اجزاء به هم پیوسته در داخل یک موسسه که آثار مالی روی دادهای آن موسسه را به صورتها و گزارش های مالی تبدیل می کند.

1- کتاب اصول حسابداری 2 با ویرایش جدید دکتر یحیی حساس یگانه سال نشر 1383  

حسابداری صنعتی :

محاسبه ی قیمت تمام شده ی یک واحد محصول یک کارخانه و یا مرحله ای از مراحل تولید کالای مذکور آنقدر هم که ممکنست در نظر نخست گمان رود ساده و آسان نیست به حسابداری صنعتی حسابداری مدیریت هم می گویند.

حسابداری دولتی :

بحث در سیستم حسابداری و نگاهداری حسابها و ثبت عملیات بنگاهها و سازمانهای دولتی غیرانتفاعی موضوع این رشته از حسابداری است و وظیفه ی اصلی حسابداری دولتی عبارت است از تهیه و تنظیم اطلاعات حسابداری مورد نیاز مربوط به فعالیتهای عالی و بازرگانی ادارات و بنگاه های دولت.

حسابداری مالیاتی :

معمولاً بزرگترین منبع درآمد دولت درآمدهای مالیاتی و قسمت اعظم آن مالیات بر در آمد بازرگانان و شرکتهاست که وظیفه ی حسابداری مالیاتی محاسبه ی این مالیاتها می باشد و حسابدارانی که در این رشته تخصص دارند باید همواره از مقررات و قوانین و رویه های مالیاتی آگاهی کامل داشته باشند.

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

تعریف حسابرسی :

حسابرسی یا ممیزی حساب عبارت است از بررسی و ممیزی دقیق و منظم صورتحسابها، دفاتر مدارک حسابداری، اسناد و اطلاعات مربوط

حسابرسی عبارت است از بررسی و رسیدگی به صورتهای مالی تهیه شده و ارائه اظهار نظر کلی در مورد کلیت صورتهای مالی

امروزه حسابرسی یک رشته مستقل و مهم از حسابداری است و به دو شعبه تقسیم می شود :

1 حسابرسی قبلی (ممیزی قبل حسابها) :

ممیزی قبلی حسابهای یک موسسه معمولاً یک حسابرسی داخلی است که توسط حسابرسانی که از کارمندان همان موسسه می باشد به عمل می آید.

2 حسابرسی بعدی :

حسابرسی بعدی پس از پایان دوره مالی انجام می شود و به عهدی حسابرسان رسمی و مستقل واگذار می شود و در واقع این حسابرسی توسط حسابرسان خارج از سازمان صورت می گیرد.

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

تعریف ترازنامه :

ترازنامه یا بیلان عبارت است از صورتحسابی که وضع مالی یک موسسه را در یک تاریخ معین نشان می دهد.

ترازنامه معمولاً در پایان دوره مالی و در برخی موسسات در پایان هر ماه تهیه می شود و حاوی ارقامی است که حاکی از میزان دارایی و بدهی موسسات مذکور و سرمایه صاحب یا صاحبان آنها در تاریخ تنظیم ترازنامه می باشد.

ترازنامه دارای سه قسمت است.

1 دارایی = عبارت است از کلیه اموال و حقوق مالی متعلق به یک موسسه

2 بدهی = عبارت است از حقوقی که سایر اشخاص (غیر از صاحب یا صاحبان موسسه) نسبت به دارائی موسسه دارند.

3 سرمایه (یا ارزش ویژه) : عبارت است از حق یا علاقه صاحب یا صاحبان موسسه نسبت به دارائی موسسه مذکور

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

انواع سیستم های حسابداری :

1 سیستم حسابداری دستی:

به یک سیستم حسابداری که روی دادهای مالی به کمک قلم و کاغذ و توسط نیروی انسانی پردازش می گردد را سیستم حسابرسی دستی می گویند.

2 سیستم حسابداری مکانیکی :

در این سیستم پردازش رویدادهای مالی (داده ها) از وسایل مکانیکی مانند ماشین های اداری و صندوق و از این قبیل استفاده می شود رشد و گسترش استفاده از وسایل الکترونیکی در دوره های اخیر، عملاً استفاده از ماشین های مکانیکی را بسیار محدود کرده و دیگر از این نوع وسایل کمتر استفاده می شود.

3 سیستم حسابداری کامپیوتری :

در این سیستم پردازش داده ها (روی داده های مالی) به کمک کامپیوتر (ماشین حسابهای الکترونیک) در اندازه های مختلف بر اساس برنامه که به زبان کامپیوتری و مبتنی بر اصول متداول حسابداری از پیش نوشته می شود با سرعت و دقت صورت می گیرد

1- کتاب اصول حسابداری 2 با ویرایش جدید – دکتر یحیی حساس یگانه  سال نشر 1383  

تعریف صورت حساب سود و زیان:

صورتحساب سود و زیان عبارت است از صورتحسابی است که چگونگی و نتیجه فعالیتهای مالی یک موسسه را در طی دوره مالی نشان می دهد و سد و زیان خالص دوره مذکور را تعیین می کند و بطور کلی می توان گفت که ما به التفاوت درآمد و هزینه یک موسسه در یک دوره عبارت است از سود و یا زیان آن موسسه مذکور در آن دوره می باشد.

یا به عبارت دیگر :

هزینه های دوره مالی – درآمد دوره مالی = سود ویژه دوره مالی

و چنانچه هزینه ها بیش از درآمد باشد :

درآمد دوره مالی – هزینه های دوره مالی = زیان ویژه دوره مالی

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

حسابداری خرید کالا :

حساب خرید کالا

بدهکار

بستانکار

-

+

خرید کالاهائیکه به منظور فروش خریداری می شود در حسابی بنام حساب خرید کالا یا خرید ثبت می شود. این حساب مانند حسابهای بهای هزینه همیشه دارای مانده ی بدهکار است زیرا افزایش آن در سمت بدهکار و کاهش در سمت بستانکار حساب ثبت می شود.

بدیهی است حساب خرید فقط به ثبت خرید کالاهائیکه باید بفروش برسد اختصاص دارد و خرید انواع دیگر دارائی در یک موسسه مانند ملزومات، اثاثه درس، ساختمان، زمین و ملزومات آنها در این حساب ثبت نمی شود. مانده حساب خرید در پایان هر دوره مالی حاکی از جمع خرید کالا در طی دوره مذکور می باشد.

برگشت از خرید :

در هر تجارتخانه و فروشگاهی ممکن است گاه گاهی بعلتی از علل قسمتی از کالای خریداری شده برگشت داده شود در این موارد می توان معادل کالای برگشت داده شده حساب خرید کالا را کاهش داد یعنی بستانکار کرد.

لیکن بهتر است بجای بستانکار کردن حساب خرید کالا حساب جداگانه ای برای برگشت از خرید اختصاص داد، که این حساب به ازای برگشت از خرید بستانکار می شود.

طرز عمل در مورد حساب فروش نیز عیناً مانند حساب درآمد می باشد و این حساب هم همیشه دارای مانده بستانکار است.

آرتیکل زیر چگونگی فروش مبلغ 000/20 کالا را در دفتر روزنامه عمومی شرکت عمران نشان می دهد : 20/ تیر            صندوق (بدهکاران فروش)                     000/10

فروش کالا را به آقایx 000/10

برگشت از فروش :

برگشت از فروش را نباید مستقیماً از فروش کسر و در بدهکار حساب فروش ثبت کرد برگشتی های فروش باید حتماً در بدهکار جداگانه ای بنام برگشت از فروش ثبت شود. تا در پایان دوره مالی با مقایسه ی مانده ی این حساب با مانده ی حساب فروش بتوان کارائی مدیران موسسه را تعیین و معلوم کرد.

حساب برگشت از فروش از حسابهای وابسته به حساب فروش است که تاثیر معکوس در آن دارد و به عبارت دیگر این حساب به عکس حساب فروش افزایش بدهکار و کاهش بستانکار می شود. و مانده اش نیز همیشه بدهکار است.

حساب برگشت از فروش

بدهکار

بستانکار

-

+

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

حساب موجودی کالا :

اصلاح حساب موجودی کالا در پایان دوره مالی مخصوص موسساتی است که بخرید و فروش کالا مبادرت می ورزند. چون عملیات مربوط به اصلاح تمام حسابهایی که باید اصلاح شود در پایان دوره ی مالی به تاریخ یک روز در دفتر روزنامه ثبت می شود، لذا برخی از حسابداران بجای اینکه پس از هر آرتیکل اصلاحی د ستون شرح دفتر روزنامه توضیح جداگانه ای برای آن بنویسد فقط در وسط ستون شرح عنوان عملیات مربوط به اصلاحات را قرار می دهد و سپس کلیه عملیات مذکور را بدون توضیح زیر یکدیگر ثبت می کنند.

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

تنظیم سند هزینه :

کنترل داخلی موثر بر پرداختهای نقدی صورتحسابی بستانکاران (فروشندگان) یکی از مزایای عمده سیستم سند هزینه است. اطلاعات مندرج در صورتحساب کالای خریداری شده از قبیل تاریخ شماره، مبلغ، تعداد کالا، نام و نشانی موسسه فروشنده و کالا و ... در هند هزینه ثبت می گردد. سند هزینه تکمیل شده همراه با صورتحساب، سفارش خرید و رسید کالا برای کارکنانی که مسئولیت کنترل صحت ارقام، مقایسه قیمت، تعداد و شرایط ذکر شده در صورتحساب با سفارش خرید کالا را دارد، ارسال می گردد. پس از تایید و امضاء سند توسط مسئول، سند هزینه با ضمائم آن به حسابداری موسسه ارسال می گردد. تا حساب با حسابهای بدهکار و حساب یا حسابهای بستانکار مشخص و روی سند نوشته شود.