دانلود گزارش کارآموزی برق

گزارش کار آموزی

عنوان کار : اصلاح سیستم برق فشار ضعیف ساختمان آزمایشگاهی اصلاح بذر جهاد کشاورزی کرج واقع در کیلومتر 5 جاده مردآباد – و همچنین تغییر شکل کلی سیم کشی قدیمی ساختمان و ایجاد سیستم اعلام حریق .

علت این کار این بود که اصلاح بذر نیاز به دستگاه های جدید آزمایشگاهی برای کشت باکتری داشت و به همین منظور تصمیم به نوسازی سیم کشی کل ساختمان مربوط من جمله اداری و آزمایشگاهی

به همین منظور بعد از انجام مراحل اداری بین شرکت مهر پریشی و جهاد کشاورزی یک سیستم از شرکت برای بازدید محل فرستاده شد بررسی و مطالعه میزان مصرف هر یک از دستگاه ها به خصوص دستگاه های فوق حساس آزمایشگاهی و دستگاه هایی که مصرف برقی بالایی داشتند مثل اتوکلاو و دستگاه های اندازه گیری  وزن و قطر باکتری و ...

و همچنین سیستم برق قدیمی ساختمان و فرسوده بودن سیم ها شرکت سه طرح به کمیسیون اداره کشاورزی ارائه کرد تا کمیسیون در مورد قیمت و نوع اجرای طرح تصمیم بگیرد .

طرح 1- اجرای سیم کشی از طریق داکت

طرح 2 – اجرای سیم کشی توکار ( هزینه بالایی داشت )

طرح 3 – اجرای سیم کشی از طریق راکت فقط بای آزمایشگاه ها

که کمیسون طرح اول ( اجرای سیم کشی از طریق داکت ) موافقت کرد . در واقع علت توکار نشدن سیم کشی علاوه بر مسئله هزینه ی بالا تر نسبت به دیگر طرح ها موجب تعطیل شدن ساختمان اداری برقی آزمایشگاه و در نتیجه از بین رفتن گونه های باکتری به علت قطعی برق در ساختمان می شد با تایید کمیسیون استارت کار عملی پروژه از تاریخ 20/12 روی ساختمان آغاز شد و بنا به در خواست جهاد کشاورزی در ایام تعطیل نوروز نیز برای سریع انجام شدن کار مشغول بودیم لازم به ذکر است چون برق نباید قطع می شد سیم کشی سابق همچنان برق دار بود . و سیستم جدید با داکت کشی  و مشخص کردن مسیر های داگ با توجه به لطمه نزدن به زیبایی و حفظ نمای داخلی ساختمان و کوتاه شدن مسیر ها ادامه داشت .

مراحل کار :        

مرحله اول : اجرای سینی کشی در راهروهای اصلی : این سینی ها به دلیل قطر بالای کابل سنگینی و زیاد بودن سیم ها استفاده شد در این قسمت امکان استفاده از داکت مقدور نبود و از سینی 20 استفاده کردیم . این سینی ها از تابلوی اصلی روی دیوارها نصب می شد .

2- ایجاد انشعاب از تابلوهای فرعی بوسیله داکت نمره 9 استفاده شد و مسیرهای فرعی ترکه مصرف کننده ی کمی داشتند از داکتهای 2 و 4 استفاده می شد . بعد از کار داکت کشی طبق نقشه تعداد رشته و نوع سیم مورد نظر در داکتهای مخصوص خود قرار گرفتند و شروع به نصب کلید و پریزهای روکار در محلهای مورد نظر مطبق نقشه ها انجام شد  .

کابل ورودی به ساختمان و تابلو از پست 35+3*50 بوده بعد از سیم کشی توسط داکت و نصب کلید و پریزها شروع به نصب مهتابی ها کردیم که حدود 150 مهتابی بود پس تابلوی اصلی و تابلوهای فرعی سر جای خود قرار داده شد و برای حفاظت دستگاه ها و ایمنی یک چاه ادت در پشت ساختمان صفر گردید و در آن از کابل 16 استفاده شد و در انتهای کار پس از هماهنگی با متخصصین آزمایشگاهها پس از قطع برق حدود 40 دقیقه کل کابلها به کابلهای جدید وصل شد البته ( بعد از قطع برق ترانس ) این کار ها انجام شد البته ما می خواستیم ups و اپستی لایزر ثابت کننده ولتاژ هم بگذاریم که به علت بالا بودن هزینه موافقت نشد در خاتمه کار با نصب سانترال های اعلام حریق و سنورهای آنها طبق نقشه در حدود 7 روز کاری کار خاتمه یافت .

نتیجه کار : با توجه به کارهای انجام شده می توان گفت 50تا60% اجرای چنین کارهایی مربوط به محاسبات و خلاقیت های کاری بوده که زمان پر و حساس است از جمله این حساسیت ها محاسبه آمپراژ و پیش بینی اضافه شدن دستگاه ها در آینده و مابقی مشکلات مربوط به عملی کردن طرح ها می باشد.

لازم به ذکر است بدانید این ساختمان 40 سال پیش توسط اسرائیلی ها ساخته شده بود که در ساخت آن از تیرچه بلوک و بتون آرمه در دیوارها و سقفها استفاده شده بود که با مشکلات زیادی برای سوراخ کردن دیوار و سقف مواجه شده بودیم .

مشخصه فنی پروژه :

داکت کشی ، سیم کشی و نصب پریز مطابق نقشه BE.Z

  داکت کشی ، سیم کشی و نصب سیستم روشنایی مطابق نقشه BE.3

داکت کشی ، سیم کشی و نصب سیستم تلفن مطابق نقشه BE.4

داکت کشی ، سیم کشی و نصب اعلام حریق مطابق نقشه BE.5

داکت کشی ، سیم کشی و نصب تابلو اصلی و تابلوهای فرعی مطابق نقشه های BE.6  و BE.7

اندازه گیری جریان را از روی پلاک دستگاه و آنهایی که نداشتند با کلمپ یک بازویی که روی اهم متر است و دور سیم می انداختیم البته فقط یک رشته و از روی سیم جریان را اندازه می گیرد .

   مقدمه

با رشد روز افزون جمعیت و افزایش مصرف برق به علت ازدیاد جمعیت،لزوم تأمین انرژی الکتریکی در سطح وسیع،توسط روشهای کلاسیک نه تنها اقتصادی نمی باشد بلکه امکان پذیر نیست.

رشد روز افزون مصرف لزوم ایجاد نیروگاههای بزرگ را ایجاب می کند.این نیروگاهها را نمی توان در هر حالی نصب کرد زیرا شرایط طبیعی منطقه و شرایط پخش صنعت از عواملی است که در تعیین محل نیروگاه سهم بسزایی دارد.

نیروگاهها معمولاً دور از مراکز مصرف نصب می گردند.لذا لازم است انرژی تولید شده از طریق خطوط انتقال به مراکز مصرف هدایت گردد.

برای انتقال قدرت های زیاد و در فواصل طولانی به منظور کاهش تلفات لازم است ولتاژ تولیدی نیروگاه افزایش یافته و سپس در نقاط مصرف طی مراحلی کاهش داده شود و این کاهش به نحوی باید باشد که قابل استفاده برای مصرف کننده باشد.برای تغییرات ولتاژ و همچنین به منظور اتصال نقاط مختلف شبکه به یکدیگر باید ایستگاههایی در شبکه ایجاد نمود که به پست برق معروف هستند.

بسته به نوع تغییر و تبدیلی که در شبکه باید انجام گیرد سه نوع پست وجود دارد که عبارتند از:

1.پست های بالا رونده ولتاژ

2.پستهای کاهنده ولتاژ ( توزیع )

3.پستهای کلیدی

1.پستهای بالا رونده ولتاژ:

این پست ها در نزدیکی نیروگاهها بکار می روند و فلسفه وجودی آنها این است که:

ولتاژ تولید شده توسط ژنراتورها به علت محدودیت هایی که در آن وجود دارد محدود می باشد و از آنجایی که انتقال قدرت تحت ولتاژهای پایین (حداکثر KV 20) و فاصله های دور اقتصادی نیست از این پست ها ایجاد می شود.

2.پستهای کاهنده ولتاژ (توزیع):

ولتاژ مورد نیاز مصرف کنندگان باید در حد مطلوب کاهش داده شود تا بتواند قابل مصرف باشد.این کاهش ولتاژ از طریق پستهای کاهنده و یا توزیع صورت می گیرد.کاهش ولتاژ بسته به مقدار آن در مراحل مختلف انجام     می گیرد.

3.پستهای کلیدی:

در این پستها هیچ گونه تبدیل ولتاژ انجام نمی گیرد و تنها ارتباط خطوط مختلف به یکدیگر صورت می گیرد.البته در شبکه ممکن است پستی وجود داشته باشد که ترکیبی از پستهای فوق باشد.

(تقسیم بندی پستها از نظر استقرار تجهیزات و محل استقرار آنها):

1.سیستم های باز(بیرونی)

2.سیستم های بسته(داخلی)

پست های باز  ، سیستم هایی هستند که تجهیزات فشار قوی آنها در محوطه باز قرار دارند و مستقیماً در معرض تغییرات شرایط جوی غیر قابل کنترل می باشد .

سیستم های باز خود به چند دسته تبدیل می شوند:

1.معمولی               2.گازی                  3.هوایی

- پست های معمولی سیستم هایی هستند که هوای آزاد (عایق) بین فازها و قسمت های برقدار با زمین می باشد.

- پست های گازی سیستمهایی هستند که قسمتهای برقدار تجهیزات در داخل محفظه هایی که با گاز SFG پر شده قرار دارند.

- پست های هوایی سیستم هایی هستند با قدرت کم و ولتاژ پایین و معمولاً در حومه شهر و روستا ها احداث می گردند.

- پست های بسته نیز به دو نوع گازی و معمولی تقسیم می شوند.

- پست های دیگری از لحاظ طرز استقرار تجهیزات نیز وجود دارند که به پست های سیار معروفند این نوع پست ها معمولاً به صورت پستهای با ظرفیت کم و ولتاژ بالا می توانند بصورت موقت جایگزین یک پست دائمی شوند.تجهیزات این پست ها معمولاً بصورت گازی(GIS) می باشد و بر روی چند دستگاه تریلی نصب می گردند.

2.پارامترهای مهم در طراحی پست ها و انتخاب تجهیزات:

در طراحی پستها باید پارامترهای مختلفی را در نظر گرفت.چند پارامتر مهم در زیر آمده است.

الف:شرایط محیط:این عوامل نقش مهمی در طراحی ها دارند و عمدتاً عبارتند از:

1.درجه حرارت حداکثر محیط:بطور کلی تحت تأثیر دو درجه حرارت می باشد:

الف:محیط    

ب:گرمای حاصل از تحت ولتاژ قرار گرفتن و این دو مقدار باید ثابت باشند.

2.درجه حرارت حداقل:دستگاه باید بتواند در کمترین درجه حرارت محیط کار کند.

3.ارتفاع از سطح دریا:با افزایش ارتفاع چگالی هوا کم شده و مقدار ولتاژ شکست هوا برای یک فاصله مشخص کمتر می شود.

4.مقدار یخ:دستگاهها باید مقاومت مکانیکی در مقابل یخ های زمستان را داشته باشند.

5.سرعت باد:سرعت باد در محل یک پست باید در طراحی تجهیزات و اتصالات مورد توجه قرار گیرد.

6.زلزله:وسایل باید با توجه به اطلاعات در مورد زلزله طراحی شوند و تهیه گردند.

7.مقدار آلودگی هوا:شامل گرد و غبار و املاح موجود در هواست،که برای تعیین سطح ایزولاسیون مورد توجه قرار می گیرد.

8.تعداد صاعقه

ب:اطلاعات الکتریکی مبنا:

1.ولتاژ الکتریکی مبنا: (ولتاژ نامی) و ولتاژ حداکثر کار:

ولتاژ نامی یکی از مشخصه های فنی یک دستگاه و اصلی ترین مشخصه یک پست بوده و ولتاژ نامی عبارتست از ولتاژ دائمی کار یک پست می باشد و به عوامل فنی مختلفی بستگی دارد.

ولتاژ حداکثر کار عبارتست از : حداکثر ولتاژ نامی که امکان بوجود آمدن آن در شرایط عادی وجود داشته باشد.

2.جریان نامی:

عبارتست از جریانی که از یک دستگاه در حالت کار عادی آن عبور می کند.

3.جریان اتصال کوتاه:تعیین جریان اتصال کوتاه در یک پست جهت طراحی آن و انتخاب تجهیزات بسیار مهم است.باید توجه داشت که سطح اتصال کوتاه در یک پست با توجه به تغییرات و با توسعه شبکه تغییر می نماید.و دارای دو اثر حرارتی و اثرات نیروی حاصل ناشی از عبور جریان اتصال کوتاه می باشد.

4.فرکانس:مقدار استاندارد فرکانس 50 و 60 هرتز می باشد که در ایران 50 هرتز است.

5.سیستم اتصال فازها:تولید و انتقال انرژی در شبکه بصورت سه فاز انجام می گیرد و پست های فشار قوی نیز بصورت سه فاز ساخته می شوند جهت سهولت تشخیص فازها از یکدیگر آنها کد گذاری می شوند.

6.سطح ایزولاسیون یا سطح عایقی تجهیزات:

مقدار قدرت تحمل اضافه ولتاژهای دائم و موقتی و زودگذر توسط تجهیزات را سطح عایقی یا سطح ایزولاسیون می گویند.

3.هماهنگی عایقی:

شامل انتخاب قدرت عایقی برای تجهیزات سیستم است که بتواند در مقابل اضافه ولتاژهای شبکه مقاومت کند، که مقدار تحمل را سطح عایقی یا Bil گیوند و هرچه از نظر سطح عایقی پایین تر باشد مقرون به صرفه تر هستند.اصولاً دو روش برای تعیین سطح عایقی بکار برده می شوند.

1.روش قراردادی                       2.روش آماری

که هر کدام دارای روشهای فنی خاص خود می باشند.

دو نوع سطح عایقی موجود می باشد:1.خارجی           2.داخلی

اضافه ولتاژهای بوجود آمده در شبکه معمولاً به سه دسته تقسیم می شوند:

1.بر اثر فرکانس:که سه حالت دارد:

1.اثر فرانتی            2.پدیده رزونانس              3.اتصالی فاز به زمین

2.ناشی از کلید زنی:در تمام حالات عملکرد کلید بوجود می آید و 2 تا 4 برار ولتاژ نامی می باشد.

3.ناشی از رعد و برق

در هماهنگی عایقی اضافه ولتاژهای فوق اصولاً به علت اینکه آنها تعیین کننده رنج برقگیرها و همچنین سطوح وسایل حفاظتی هستند در نظر گرفته می شوند.

جهت تأمین سطوح عایقی و انتخاب برقگیر برای هر رنج و هر اندازه ولتاژ خاص استانداردهایی وجود دارد که از آنها جهت طراحی استفاده می گردد که این استانداردها به عوامل مختلفی بستگی دارد.البته ارتفاع نیز سهم مهمی در تعیین سطح عایقی دارد.

جهت تأمين سطوح عايقي و انتخاب برقگير براي هر رنج و هر اندازة ولتاژ خاص استانداردهايي وجود دارد كه از آنها جهت طراحي استفاده مي گردد كه اين استانداردها به عوامل مختلفي بستگي دارد.البته ارتفاع نيز سهم مهمي در تعيين سطح عايقي دارد.

4.شين و شينه بندي:

شينه بندي عبارتست از چگونگي ارتباط الكتريكي فيلدهاي مختلف كه داراي يك سطح ولتاژند.مثلاً تمام ترانسفورماتورها و هادي هاي موجود در پست تبديل كه داراي ولتاژ مساوي هستند توسط يك هادي بهم وصل مي شوند كه اين هادي را شين گويند.در روي اين شين انرژي مولدها و يا مبدلها و يا هر دو بهم مي پيوندند و از روي آن بطور مستقيم و يا پس از تبديل به مصرف كننده ها و يا نقاط ديگر هدايت مي شوند در واقع شين عبارتست از وسيلة جمع و پخش انرژي در واحد زمان.

لزوم شينه بندي:

هر شينه بندي ممكن است داراي چندين فيدر ورودي و خروجي متصل به آن باشد فيدرها خود داراي وسايل الكتريكي مثل C.B,PT,CT و غيره مي باشند.ارتباط اين فيدرها بدون وجود يك سيستم گسترده نمي تواند انجام شود.با توجه به شرايط،خواسته ها و پارامترها شينه بندي هاي مختلفي مي تواند وجود داشته باشد.

انواع شينه بندي:

1.ساده:ساده ترين و ارزانترين نوع شينه بندي مي باشد ولي تعميرات،توسعه و گسترش در آن مشكلاتي بوجود مي آورد.جهت سهولت مي توان آن را بصورت V شكل نيز طراحي كرد.

2.شينه بندي ساده با باسبار انتقالي

3.شبنه بندي دوبا سبار

4.شينه بندي با سبار دوبل با باسبار كمكي

5.شينه بندي چند باسبار

6.شينه بندي چند باسبار شين كمكي

7.شينه بندي H شكل يا حلقوي

8.شينه بندي كليدي

9.شينه بندي دو كليدي

كه هر كدام داراي معايب و مزايايي مي باشند كه بهترين نوع آنها 8 و 9 مي باشد.

5.فواصل زمين كردن نقطه نوترال و سيستم زمين

فواصل اساسي در پستها:

چگونگي قرار گرفتن تجهيزات و هادي ها در پست و فواصل موجود و مناسب بين آنها و بين زمين و تجهيزات موضوع بحث فواصل اساسي است كه به 5 نوع تقسيم مي شوند:

1.Earth Clearance (E.C) كه فاصله بين قسمت هاي برقدار با اسكلت زمين و يا خود زمين است.

2.Phase Clearance (P.C) فاصله بين قسمت هاي برقدار با يكديگر

3.Isclating Distance (ID) فاصله بين كنتاگتهاي يك سكسيونر و يا كليد قدرت در زمان باز بودن.

4.Safety Clearance(S.C) فاصله بين قسمت هاي برقدار و محيط كار.

5.Grand Clearance(G.C) فاصله بين پايين ترين نقطه فلزي هر ايزولاتور و سطح زمين.

كه تعيين اين فواصل با توجه به مشخصات پست و شرايط و استانداردها امكان پذير است.

زمين كردن نقطه نوترال به دلايل زير قابل توجه است:

1.براي حفاظت فاز به زمين

2.شدت جريان اتصال كوتاه فاز به زمين

3.ولتاژ فازهاي سالم در زمان اتصال به زمين

انواع زمين كردن نقطه نوترال:

1.سيستم با نوترال ايزوله

2.با استفاده از سلف پرسون

3.از طريق مقاومت

4.زمين كردن مستقيم

5.از طريق راكتانس

6.از طريق ترانسفورماتور زمين.

طراحي سيستم زمين

هدف از ايجاد يك سيستم زمين:

1.در حالت نرمال تمام قسمت هاي غير باردار دستگاهها از طريق هاديهايي متصل به سيستم زمين در ولتاژ مطلق زمين كه صفر يا نزديك صفر مي باشد قرار گيرند.

2.كارگران در تمام مواقع در شرايط پتانسيل مطلق زمين قرار گيرند.

براي حصول شرايط فوق مي بايستي سطح پتانسيل الكتريكي در سطح زير و اطراف يك پست حتي المقدور يكنواخت و نزديك به پتانسيل صفر و يا ولتاژ مطلق زمين باشد.

عمل زمين به دو طريق صورت مي گيرد:

1.زمين كردن نوترال دستگاهها

2.زمين كردن بدنة اجزاء هادي غير باردار.

بررسي ولتاژهاي مجازي براي ايمني در پست

1.ولتاژ گام يا قدم: Step Voltage

ولتاژهاي خطرناك بصورت زير هستند:

كه از عبور جريان در مسير بسته دو پاي شخص و زمين ناشي مي شود.

2.ولتاژ تماس:Toueh Voltage

ولتاژ تماس معمولاً در اثر تماس دست يا ناحيه فوقاني بدن به قسمت فلزي تجهيزات كه در هنگام اتصالي و يا خرابي ايزولاسيون باردار مي باشند.

3.ولتاژ انتقالي:Transfer Voltage

اين ولتاژ حالت خاصي از حد ولتاژ تماسي مجاز مي باشد و در حالتي تعريف مي شود كه دستگاه اتصالي شود در اين حالت ممكن است ولتاژ تماس حاصل تا حد ولتاژ كل ناشي از اتصال كوتاه برسد.

6.ولتاژ خانه Mesh Voltage:

به ولتاژ بين مركز يك خانه با نقطه اتصال زمين نزديكترين دستگاه اطلاق مي گردد.

مراحل طراحي:

1.مطالعة مشخصات خاك و تعيين مقدار P:

خاك خشك داراي قابليت هدايت الكتريكي خيلي كم است اما با افزايش رطوبت و املاح هدايت آن فزوني مي يابد.

2.تعيين زمان تشخيص و رفع خطا و مساحت تحت پوشش پست.

3.ماكزيمم جريان اتصال

اين كميت تعيين كننده مقطع هادي هاي شبكه،افزايش پتانسيل شبكه و غيره مي باشد.

6.گزينش هادي هاي زمين و تعيين سطح مقطع آن

با توجه به شرايط زير تعيين مي گردد.

1.تحمل تنش حرارتي بطوري كه هادي ذوب نشود.

2.داشتن مقاومت مكانيكي كافي در برابر تنش مكانيكي ناشي از جريان اتصال زمين.

3.سطح مقطع كافي براي داشتن مقاومت لازم در مدت طولاني در برابر خوردگي در مناطقي كه مشخصات خوردگي دارند.

4.داشتن هدايت كافي بطوري كه پتانسيل زمين در همه نقاط از حد مجاز تجاوز نكند.

6.برقگير:

يكي از روشهاي حفاظت شبكه هاي قدرت،ترانسفورماتورها و ساير تجهيزات الكتريكي،در مقابل اضافه ولتاژهاي ناشي از سويچينگ و رعد و برق و… استفاده از وسايل حفاظتي مي باشد.

وظيفه اين وسايل محدود كردن و كنترل اضافه ولتاژهاي فوق و هدايت و انحراف آن به زمين است بنابراين در اين صورت مي توان سطح عايقي تجهيزات را تا حد مناسبي پايين آورد كه از نظر اقتصادي و بهره برداري خيلي مهم است.

يك وسيلة حفاظتي بايد مشخصه هاي زير را داشته باشد:

1.در ولتاژ نامي شبكه هيچ عكس العملي از خود نشان ندهد.

2.در اضافه ولتاژهاي بوجود آمده سريعاً از خود عكس العمل نشان داده و آن را به زمين هدايت كند.

3.ظرفيت عبور موج جريان با دامنه زياد و با مدت زمان معيني را داشته باشد.

4.بعد از هر تخليه الكتريكي،عبور قدرت در فركانس معمولي ادامه نداشته باشد.

5.از نظر اقتصادي و هزينه هاي تعمير و نگهداري و نصب مقرون به صرفه باشد.

برقگير:

وسايل حفاظتي كاملي كه در شبكه هاي قدرت جهت كنترل اضافه ولتاژها مورد استفاده قرار مي گيرد برقگيرها مي باشند.يك برقگير تشكيل شده از: پوشينگ پرسلين كه در داخل آن يك سري فاصلة هوايي بطور سري با ديسكهايي از جنس Silicon قرار گرفته اند.برقگيرهاي فوق بنام Value Type موسومند و بدين گونه عمل مي كنند كه در ولتاژ نامي شبكه هيچ گونه شكست الكتريكي در فواصل هوايي بوجود نيامده و همچنين مقاومت المانهاي غير خطي خيلي بالاست.لذا برقگير هيچ عكس العملي از خود نشان نمي دهد.ولي در زمان بوقوع پيوستن اضافه ولتاژهاي معين در شبكه فواصل هوايي موجود در برقگير اتصالي شده و همچنين مقاومت المانهاي غير خطي شديداً كاهش مي يابد و موج جريان به زمين تخليه مي شود تا زماني كه اضافه ولتاژ كنترل شود.برقگير فوق داراي معايب و محدوديت هايي مي باشند مثلاً وجود فواصل هوايي در طول برقگير باعث عدم توزيع يكنواخت ولتاژ مي شود.مي توان براي رفع عيب آن مقاومت هاي غير خطي را بطور موازي با فواصل هوايي بكار برد.ظرفيت جذب انرژي اين نوع برقگيرها محدود مي باشد.

برقگير ZNO

در اين نوع برقگيرها فواصل هوايي وجود ندارد و برحسب مقدار ولتاژ نامي تعدادي از المانهائي از جنس اكسيد روي با مشخصة مقاومتي كاملاً غير خطي به يكديگر سري مي شوند.در ولتاژ نامي المانها داراي مقاومت خيلي بالا بوده ولي در اضافه ولتاژها ميزان مقاومت آنها سريعاً كاهش مي يابد و جريان به زمين تخليه مي شود تا اضافه ولتاژ بوجود آمده كنترل شود.

مشخصات الكتريكي و فني برقگيرها:

1.ولتاژ نامي:حداگثر ولتاژي كه برقگير بطور دائم مي تواند تحمل كند بدون اينكه صدمه ببيند.

2.ولتاژ باقيمانده:ولتاژي كه بين ترمينالهاي برقگير در زمان تخليه جريان و عمل برقگير بوجود مي آيد كه مي بايد با استفاده از مقاومت هاي كاملاً غير خطي مقدار آن را به حداقل رساند.

3.ولتاژ جرقه:عبارتست از اضافه ولتاژي كه باعث عمل برقگير مي شود.

4.حداكثر جريان تخليه:حداكثر جرياني كه برقگير مي تواند بدون خسارت ديدن و يا تغيير مشخصات فني از خود عبور دهد.

5.ظرفيت انرژي ورودي:ماكزيمم انرژي مجازي كه برقگير مي توند در طراحي يك زمان مشخص جذب كند.صرف نظر از ساختمان داخلي برقگيرها به سه دسته تقسيم مي شوند.

1.برقگير تيپ پست

2.برقگير تيپ خط

3.برقگير تيپ توزيع

7.ترانسفورماتور

انرژي الكتريكي توليد شده به وسيلة نيروگاههاي حرارتي و آبي معمولاً از مراكز صنعتي و مصرف كننده ها فاصله زيادي دارند.اين انرژي بواسطة محدوديت هاي موجود در ساخت واحدهاي توليد كننده،در ولتاژهاي پايين نظير 6 و 11 و 21 و قدرت هاي بالا توليد مي شود.انتقال اين قدرتها تحت ولتاژهاي پايين با وجود فاصله زياد بين توليد كننده ها و مصرف كننده ها باعث افت ولتاژهاي زياد و توان خواهد شد.لذا به مبدلهايي براي تبديل ولتاژهاي پايين به ولتاژ بالا براي كاهش تلفات و انتقال آن به نقاط دوردست نياز است.همچنين ولتاژهاي بالاي انتقال داده شده براي استفاده مصرف كننده ها در مراكز صنعتي و شهرها مناسب نيست،لذا در اين گونه مناطق احتياج به مبدلهاي كاهندة ولتاژ مي باشد.اين مبدلها را ترانسفورماتور قدرت مي نامند كه بصورت دو سيم يا سه سيم پيچيده مي باشند.

در مورد پستهاي دو سطح ولتاژ از يك ترانس دو سيم پيچه براي كاهش يا افزايش ولتاژ استفاده مي گردد ولي در مورد پستهايي با سه سطح ولتاژ بايد بررسي هاي مناسب نظير محاسبات اقتصادي،ميزان استقلال در تغذيه هر يك از شبكه هاي ثانويه،نوع ترانسفورماتور و رابطة برداري بين شبكه ها صورت گيرد كه آيا از يك ترانس سه سيم پيچه استفاده شود يا از ترانس دو سيم پيچه.

8.سكسيونر

كليدهاي قدرت در يك پست فشار قوي قطع و وصل فيدرهاي خروجي و ورودي و برقراري ارتباط بين قسمت هاي مختلف را تحت هر شرايط به عهده دارند.جهت ايجاد ايمني در بهره برداري و تعميرات و قطع فيزيكي يك قسمت از قسمت هاي ديگر از سكسيونر استفاده مي شود.سكسيونرها مي توانند كار قطع و وصل سيستم در حالتي كه تقريباً شدت جريان صفر مي باشد را انجام دهند و همچنين آنها مي توانند ولتاژ و جريان كاپاسيتو و خيلي كم را قطع نمايند ؛ علاوه بر مطالب فوق سكسيونرها مي توانند در انجام مانور سريعتر و بهتر نمودن ايزولاسيون در پستها به كليدها كمك نمايند.سكسيونرها در حالت باز مي توانند ولتاژ نامي را بطور دائم و اضافه ولتاژهاي موقت را در زمان هاي كوتاه تحمل نمايد.

انواع مختلف سكسيونرها:

سكسيونرها از نظر شكل ظاهري انوع مختلفي داشته كه مهمترين آنها عبارتند از:

1.سكسيونر تيغه اي يا كاردي:اين نوع براي ولتاژهاي پايين و متوسط مصرف داشته و بصورت يك پل و سه پل توليد مي شود.داراي يك كنتاكت ثابت و يك متغير مي باشد.قطع و وصل كليد ممكن است دستي توسط اهرم يا موتوري از راه دور و يا كمپرسي با هواي فشرده انجام شود.

2.سكسيونر كشويي:معمولاً جهت ولتاژهاي پايين و يا متوسط كه در ساختمان ها و در داخل كيوسك قرار گرفته اند مورد استفاده قرار مي گيرند.ميلة متحرك اين سكسيونرها بصورت كشويي بر روي مدار حركت مي كنند.مزيت كلي اين نوع سكسيونرها عدم نياز به اشغال فضا در حالت قطع مي باشد.

3.سكسيونر افقي از نوع Horizented Center Break

در اين سكسيونرها كه در ولتاژهاي متوسط و زياد مورد استفاده قرار مي گيرند هر دو كنتاكت متحرك بوده و سكسيونرها از وسط به دو قسمت تقسيم مي شوند.

4.سكسيونر افقي دوراني سه پايه اي: Center Rotating Post

اين سكسيونر داراي سه پايه بوده كه دو پايه كناري كنتاكتها ثابت قرار گرفته و بر روي پايه مياني ميله هادي و روابط بين دو كنتاكت قرار گرفته است.اين ميله مي تواند دو كنتاكت ثابت را به يكديگر متصل نمايد.

5.سكسيونرعمودي

اين سكسيونرها مانند حالت تيغه اي بوده و ليكن اين سكسيونرها طوري طراحي مي شوند كه بتوانند مناسب جهت جريانها و ولتاژهاي بالا باشند استفاده از اين سكسيونرها فاصله بين فازها را به حداقل مي رساند.

6.سكسيونر قيچي اي Pantograph Type

براي فشارهاي زياد و خيلي زياد بسيار مناسب است زيرا به علت اينكه كنتاكت ثابت آن را شين يا سيم هوايي تشكيل مي دهد احتياج به دو پاية عايقي مجزا از يكديگر كه در فشار قوي باعث بزرگي ابعاد و سنگين وزن آن مي شود ندارد . فقط شامل يك پاية عايقي است كه چنگك يا تيغة قيچي مانند آن نصب مي شود و با حركت قيچي مانندي با شين يا سيم هوايي ارتباط پيدا مي كند.

7.سكسيونر زمين Earthing Switch

پس از قطع دو طرف يك خط توسط كليدها جهت ايجاد ايمني به منظور كار كردن روي خط از سكسيونرهاي زمين استفاده مي شود.

9.كليدهاي قدرت Power Grcuit Breaker

كليدهاي فشار قوي به منظور قطع و وصل نمودن نيروگاهها،خطوط انتقال،مصرف كننده ها و ساير تجهيزات صورت مي گيرد.بطور كلي،قطع و وصل كليدهاي قدرت به دو حالت زير انجام مي گيرد:

1.قطع كليد بدون برنامه قبلي كه در نتيجه بروز عيب و يا اتصالي در شبكه اتفاق مي افتد و در اين حالت كليد بصورت اتوماتيك توسط راههاي حفاظتي و وسايل كنترل فرمان مي گيرد.

2.قطع كليد با برنامه قبلي جهت انجام تعميرات،بازرسي،سرويس و… كه در اين حالت كليد توسط اپراتور قطع و وصل مي شود يك كليد قدرت بايد مشخصات زير را داشته باشد :

1.جريان نامي شبكه را بطور دائم و جريان اتصال كوتاه را براي مدت كوتاهي تحمل كند.

2.در زماني كه كليد باز است بايد ولتاژ نامي و اضافه ولتاژهاي موقتي ر تحمل كند.

3.توانايي قطع جريان را در حالتهاي مختلف،جريان نامي،جريان اتصال كوتاه،و در سريعترين زمان ممكنه داشته باشد.

انواع كليدها:

1.كليد روغني:روغن در اين كليدها نقش خاموش كنندة جرقه و همچنين نقش عايق كننده بين قسمت هاي برقدار و بدنه كليد و بين دو كنتاكت را دارد.

2.كليد كم روغن:در اين نوع كليدها ايزولاتورهاي عايق بجاي روغن وظيفه عايق را انجام مي دهند.

3.كليد هوايي:در اين نوع كليدها اولاً براي خاموش كردن جرقه و خاموش كردن يونها و خنك كردن جرقه از هواي سرد تحت فشار استفاده مي شود.

4.كليد خلأ:نوع ديگري از كليدهاست كه در يك محفظه خلأ و با استفاده از ايجاد قوس الكتريكي كار مي كند.

5.كليد6SF:

گاز6SF گازي است سنگين داراي خواص عايقي خوب و بسيار عالي جهت خاموش كردن جرقه استقامت عايقي اين گاز با بالا رفتن فشار زياد مي شود بطوري كه در فشار 3 استقامت الكتريكي آن بيشتر از روغن است و خاصيت عايقي آن در فشار يك اتمسفر تقريباً 235 برابر هواست.

از آنجايي كه گاز 6SF گازي الكترونكاتيو است ثابت زماني جرقه آن كم مي باشد و اين باعث شده تا كليدهاي 6SF براي شرايط سويچينگ بسيار مناسب باشد.

مكانيزم عمل كننده:

انواع مختلف مكانيزم عمل كننده كليدها به قرار زير است:

1.عمل دستي در عين سادگي به علت كم بودن قدرت و محدود بودن در فشارهاي متوسط و بالا استفاده نمي گردد.

2 و 3.عمل سلونرنيدي و عمل موتوري

اين دو حالت مورد استفاده چنداني ندارند.

4.عمل فنر قابل شارژ توسط موتور:

از شارژ شدن يك فنر استفاده مي گردد و به علت خاصيت فنر در ابتدا شروع عمل خيلي بالاست ولي در انتها اين نيرو كم شده و باعث كند شدن حركت كنتاكتها مي شود.

5.مكانيزم پنوماتيك:

در اين نوع مكانيزم انرژي مورد نياز از جهت قطع و وصل از انرژي پتانسيل هواي فشرده تأمين مي گردد.اين مكانيزم در كليدهاي هوايي كاربرد بيشتري دارد.

6.مكانيزم هيدروليك:

در اين مكانيزم از تغييرات فشار روغن براي قطع و وصل نمودن استفاده مي شود.

10.ترانسفورماتورهاي اندازه گيري:

در پستهاي فشار قوي جريان عبوري و ولتاژ قرار گرفته روي تجهيزات كميتهاي بالايي هستند.كنترل سيستم هاي قدرت و حفاظت قسمت هاي مختلف آن و تداوم پايداري شبكه بايد توسط اندازه گيري كميات بالا و زير نظر داشتن آنها انجام گيرد.از آنجايي كه مقادير جريان و ولتاژ در سطوح بالايي هستند نمي توان آنها را مستقيماً وارد دستگاههاي اندازه گيري و حفاظتي نمود زيرا اين دستگاهها به جهت داشتن حساسيت و قابل دسترس بودن در ابعاد كوچك ساخته مي شوند و تحمل جريان هاي بالا و ولتاژهاي قوي را ندارند.پس لازم است مبدلهايي جهت كاهش جريان و ولتاژ بكار رود كه از ترانسهاي جريان و ولتاژ استفاده مي شود.

ترانس جريان:

ترانسفورماتورهاي جريان از دو سيم پيچ اوليه و ثانويه تشكيل شده كه جريان نامي شبكه از اوليه آن عبور كرده و متناسب با اين جريان،جريان كمي نيز در مدار ثانويه جاري مي گردد.سيم پيچ اوليه يك CT بطور سري با مدار قدرت قرار مي گيرد و در مقايسه با آن داراي امپدانس ناچيزي مي باشد بنابراين جريان سيستم كلاً توسط امپدانس مدار قدرت كنترل مي شود شكل زير مدار معادل يك CT را در حالي كه مقادير اوليه آن به طرف ثانويه منتقل شده است نشان مي دهد.

ترانسفورماتور جريان تقريباً در حالت اتصال كوتاه كار مي كند زيرا ثانويه آن به مقاومت كمي وصل مي شود.ترانسفورماتور جريان براي فركانس مشخصي محاسبه و ساخته مي شود ولي تغييرات جزيي فركانس شبكه روي آن بي اثر است.

ترانسفورماتور ولتاژ

همان طور كه در بحث مربوط به CT بحث شد جهت تغذيه رله هاي حفاظتي و دستگاههاي اندازه گيري و جدا كردن قسمت فشار قوي از فشار ضعيف و پاراكل كردن دو سيستم جدا از هم احتياج به در دست داشتن ولتاژ شبكه مي باشد براي اين كار از ترانس ولتاژ استفاده مي شود.

اين ترانس مانند ترانس قدرت داراي يك هسته مغناطيسي،دو سيم پيچي كه يكي به عنوان اوليه و ديگري به عنوان ثانويه است مدار معادل يك V.T مطابق شكل زير مي باشد كه در اين مدار كميتهاي اوليه بطرف ثانويه منتقل شده اند.

توان نامي V.T

توان نامي عبارتست از توان ماكزيمم كه مي توان از ترانس گرفت بدون اينكه وقت آن از حدود كلاس خود خارج شود.

اثر فركانس بر V.T

اضافه شدن فركانس دقت ترانسفورماتور را بطور محسوسي خراب نمي كند ولي كم شدن آن باعث افزايش فلو و خطا مي شود.

انواع ترانسفورماتور ولتاژ:

1.معمولي:داراي دو سيم پيچ و يك هسته است و در ولتاژهاي پايين بصورت تك فاز بكار مي رود.

2.خازني:C.V.T

اين ترانسفورماتور اساساً بصورت يك مقسم ولتاژ خازني مي باشد در شكل زير ولتاژ فاز شبكه روي خازنهاي C قرار مي گيرد.ولتاژ قرار گرفته روي C را با استفاده از يك ترانس با قدرت پايين مي توان به مقدار مطلوب تغيير داد.

از ترانس ولتاژ خازني در سيستم هاي مخابراتي پست نيز استفاده مي شود.بدين ترتيب كه امواج صوتي يا سيگنالهاي مخابراتي توسط اين نوع ترانس ولتاژ پس از تغييراتي روي خط فشار قوي فرستاده شده يا از آن گرفته مي شود.مزيت ديگر (C.V.T) استقامت الكتريكي آن در مقابل فشار ضربه اي است.

3.ترانسفورماتور ولتاژ اندوكتيو چند مرحله اي(آبشاري)

ترانسهاي ولتاژ معمولي داراي يك سيم پيچ اوليه منفرد هستند كه ايزولاسيون آن براي ولتاژهاي بالايkv 132 مشكلاتي را بوجود مي آورد در ترانسهاي ولتاژ و آبشاري با شكستن ولتاژ اوليه به چندين مرحله مجزا اين مشكل حل مي شود.ترانسهاي آبشاري از چندين ترانس مجزا تشكيل شده كه سيم پيچ اوليشان بطور سري به هم اتصال يافته اند و هسته مغناطيسي هر يك از ترانسهاي مجزا داراي سيم پيچ اوليه در دو قسمت مخالف هم است.سيم پيچ ثانويه از يك سيم پيچ تشكيل يافته كه فقط در آخرين ترانس قرار گرفته است.

11.موج گير Line Top

براي جلوگيري از تداخل سيگنالهاي مختلف كه معمولاً داراي فركانس بالا مي باشند و همچنين به منظور جلوگيري از انتقال سيگنالهايي با فركانس بالا به تجهيزات و قسمت هاي ديگر شبكه از موج گير استفاده مي شود.