چکیده:
جزوه ای که پیش رو دارید شامل پنج فصل می باشد که فصل اول ما را با محل کار آموزی آشنا می سازد و فصل دوم شامل مبانی تئوری و تمام داده های مغزی و برداشت های اطلاعات از جزوان و کتابهای مختلف است و فصل سوم طریقه ی تحقیقم را روی کاغذ آورده و فصل چهارم را اختصاص داده ام به یافته های تحقیقم تمام مطالبی که یاد گرفته و به کار برده ام. فصل پنجم نیز پیشنهاد و نتیجه گیری جزوه ی کارآموزی بنده می باشد.
مقدمه:
حسابداری سیستمی است برای نگاهداری اثرات رویدادهای مالی در حیاط هر فرد یا سازمان به روشی که آن فرد یا سازمان امکان داشته باشد موقعیت مالی هر فعالیت های مالی خود را برای عامه مردم گزارش نماید . حسابداری همانطوریکه در این تعریف آمده است : فقط به حوادث مالی مربوط می شود و کاری به سایر حوادث در داخل سازمان ندارد اطلاعاتی که جنبه مالی ندارد در سیستم حسابداری فراموش می شوند سیستم حسابداری نه فقط در تجارت و بازرگانی بلکه برای اشخاص و سازمانها که جنبه انتفاعی ندارند مانند کمیته امداد امام خمینی کاربرد دارد .
و در دوران حیات هر شرکت یا موسسه بسیاری از افراد و موسسات دیگری مانند بانکها با سهام داران بستانکاران و مدیران داخلی به اطلاعات زیادی در باره موفقیت و فعالیتهای آن احتیاج دارند که سیستم حسابداری باید این اطلاعات را در اختیار آنها قرار دهد و بیشتر از حسابداری واحد دیگری نمی تواند چنین اطلاعاتی را در اختیار آنها قرار دهد .
و یا عبارت است از خدمتی که با فراهم کردن اطلاعات مالی مورد نیاز مدیران پرداخت کنندگان مالیات ، اداره کنندگان و سایرین جهت تصمیم گیری آگاهانه انجام می پذیرد .
و در کل اینکه حسابداری عبارت از مجموعه قواعد و روشهایی است که با بکارگیری آنها ، اطلاعات مالی و اقتصادی یک موسسه جمع آوری تجزیه و تحلیل ، اندازه گیری، ثبت و طبقه بندی و به شکل گزارشهای حسابداری خلاصه می شود و برای تصمیم گیری در اختیار اشخاص ذینفع و ذی علاقه قرار می گیرد .
فصل اول
آشنایی با محل کار آموزی
آشنایی با محل کار آموزی
شبکه بهداشت شهر دهدز از نظر جغرافیایی قسمت جنوب شهرستان دهدز قرار داشته و زیر نظر سازمان بهداشت و آموزش کل کشور مشغول به بررسی سیستم بهداشتی کل شهرستان می باشد. و تمام مراکز بهداشتی زیر نظر این شبکه به فعالیت می پردازد.
اهداف کار آموزی
بررسی سیستم حسابداری شبکه بهداشت شهر دهدز و استفاده از اندوخته هایی که توسط استاد ارجمند جناب آقای کیانی در طول ترم به ما فراگیران آموخته و ما را در طول ترم یاری نموده اند در این کار آموزی هدف هر کار آموز استفاده از اطلاعات و داده های مغزی وی است تا بتواند در موقع مناسب بدون استفاده و کمک و ترس و تردید به کار برده و از آنها استفاده ی مناسب را برده و در امر حسابداری و حسابرسی موفق باشد.
فصل دوم
مبانی تئوری
تعریف حسابداری :
فنی است که عملیات مالی ثبت ، طبقه بندی تلخیص و تفسیر و با اعداد و ارقام قابل سنجش به پول و زمان بیان می نماید.
همان طوریکه از تعریف فوق بر می آید حسابداری یک فن و تکنیک و روش است وقتی صحبت از ثبت رویدادها یا فعالیتها می شود منظور آن دسته از عملیات مالی است که قابل ذکر در سند حسابداری می باشد.
منظور از ثبت – ثبت فعالیتهای مالی در دفتر روزنامه است که دفتر روزنامه یکی از دفاتر مورد عمل در حسابداری است که اسناد به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت می شود .
طبقه بندی در این مرحله فعالیتهای ثبت شده یا اسناد ثبت نشده در دفتر روزنامه دسته بندی شده و به دفتر کل تحت همان دسته و طبقه ثبت می گردد. دفتر کل دفتری است بنام دفتر حسابها که کلیه سرفصلهای حسابداری در این دفتر هر کدام در صفحه ای خاص نوشته می شود . تلخیص به معنای خلاصه کردن : اطلاعات مالی طبقه بندی شده از دفتر کل استخراج و بصورت گزارش و صورتهای مالی تهیه می گردد مثل ترازنامه سود زیان – صورتحساب سرمایه و در شرکتهای تجاری و عملکرد .
تفسیر : در این مرحله اطلاعات منعکس شده در صورتهای مالی مورد تجزیه و و تحلیل قرار می گیرد وضعیت شرکت یا موسسه در آن دور تجزیه و تحلیل می گردد.
زمان : لحظه وقوع رویداد شرکت یا موسسه است .
واحد پول : رویدادهای مالی قابل تقویم به پول رایج کشور است مثلاً واحد پول ایران ریال است .
1-مفروضات حسابداری :
الف) فرض تفکیک شخصیت : در حسابداری هر واحد اقتصادی به عنوان یک واحد جدا و مجزا از مالک ( مالکان ) آن و سایر موسسات در نظر گرفته میشود .
ب)فرض واحد اندازه گیری: به این معنا است که نتایج معاملات و عملیات مالی یک موسسه میتواند بر حسب واحد پول اندازه گیری و گزارشی شود یعنی در حسابداری تنها معاملات و رویدادهای ثبت می شده که قابل بیان به پول باشد .
ج) فرض تداوم فعالیت : به این معنا است که فعالیت موسسه در آینده قابل پیش بینی استمرار می یابد و قصد انحلال موسسه یا تعطیلی آن وجود ندارد .
و این فرض به مفهوم دوام و بقاء دائمی موسسه نیست بلکه پیش فرضی حاکی از تداوم یک دوره زمانی کافی برای اجری عملیات ، انجام قراردادهای و ایفای تعهدات موسسه است .
د) فرض دوره مالی : اگر چه نتایج واقعی عملیات یک واحد اقتصادی مشخص را نمی توان بطور دقیق قبل از انحلال تعیین کرد ، اما استفاده کنندگان از گزارشهای مالی نمی توانند برای دریافت اطلاعات تا زمان انحلال صبر کنند . از این جهت تهیه گزارشهای مالی در دوره های زمان معین ضروری است . به این منظور عمر یک واحد اقتصادی به یکسری دوره های زمانی مساوی تقسیم می شود . که هر دوره را اصطلاحاً دوره حسابداری می گویند و هر دوره که 12 ماه طول می کشد ، اصطلاحاً سال مالی می گویند .
2) اصول حسابداری
الف) اصل بهای تمام شده : یعنی کلیه اقلام با ارزش زمان تملک در دفاتر ثبت و در صورتهای مالی منعکس می گردد .
ب ) اصل وضع هزینه های یک دوره از درآمدهای همان دوره ( اصل تطابق ) : یعنی در هر دوره مالی هزینه هایی که در تحقیق درآمد همان دوره صرف گردیده است باید از همان درآمد کسر گردد .
ج ) اصل افشای حقایق : یعنی اینکه کلیه حقوق با اهمیت و مربوط به وضعیت مالی و نیز نتایج فعالیتهای مالی باید افشا گردد و در اختیار استفاده کنندگان از صورتهای مالی قرار گیرد.
د ) اصل قابلیت مقایسه : یعنی اینکه اطلاعات حسابداری باید به همان اندازه که قابلیت مقایسه با یکدیگر در پی دوره های مالی مختلف را دارند ، قابلیت مقایسه با اطلاعات موسسات مشابه را نیز داشته باشند.
ح) اصل ثبات رویه : رعایت اصل قابلیت مقایسه داشتن اطلاعات حسابداری مستلزم رعایت این اصل می باشد . یعنی اینکه در دوره های مختلف مالی یک رویه ثابت حسابداری مورد استفاده قرار گیرد .
حسابداری دولتی : نظامی است که اطلاعات مالی مربوط به وزارت خانه ها و موسسات دولتی را به منظور تصمیم گیری صحیح مالی و کنترل برنامه های مصوب بودجه سالانه و منابع مالی مورد استفاده دولت را جمع آوری ، طبقه بندی ، تلخیص و نهایتاً گزارش می کند. در حسابداری دولتی حسابهایی به نام حساب دریافت و پرداخت داریم و از ترازنامه نیز به جای حقوق صاحبان سهام ، حسابی بنام حساب مازاد وجود دارد .
فصل سوم
روش تحقیق
روش تحقیق :
استفاده از کتابهای اصول حسابداری ، مقدماتی ، شرکتها و سایت های اینترنت و استفاده از جزوه ها و کپی برداری های حسابدار مرکز بهداشت.
فصل چهارم
یافته های تحقیق
دفتر روزنامه :
بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم دفتر روزنامه دفتری است که اشخاص حقوق و یا حقیقی کلیه عملیات مالی و پولی خود را اعم از خرید و فروش و مطالعات و ظهر نویسی و هر گونه فعالیتی که ایجاد دین یا طلب کند و سایر عملیات محاسباتی که طبق اصول حسابداری و عرف متداول دفترداری در پایان دوره مالی برای تنظیم حساب سود و زیان و تراز لازم است بلا استثنا به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت کند. بنابر این دفتر روزنامه دفتری است که حسابهای روزنامه مربوط به شرکت در آن ثبت می شود مثلاً اگر وجوهی برای مصارف شخصی خود برداشت کند آنها را در دفتر روزنامه ثبت می کند مثل هزینه های روز مره – چای و شیرینی امروزه دفتر روزنامه منحصر بفرد می باشد زیرا با توجه بر تراکم معاملات و اینکه ممکن است در هر روز چندین هزار قلم در دفتر مذکور تحت عنوان بدهکار و بستانکار به ثبت برشد استفاده از آن و تشخیص عملیات شرکت بسیار مشکل می گردد. به عبارت دیگر معلوم نمی شود که مثلاً در فلان تاریخ شرکت کدام عمل را به چه کسی انجام داده است برای رفع مشکلات نحوه تنظیم و تحریر و نگاهداری دفاتر جداگانه از قبیل دفتر روزنامه صندوق
دفتر روزنامه بانک
و یا دفتر روزنامه دو یا چند مورد از حسابها را پیش بینی نموده است و به این ترتیب موسسات مهم تجارتی قادر نخواهند بود برای تسهیل امور دفتری خود چندین دفتر روزنامه نگاهداری نمایند.
دفتر روزنامه دفتری است که اشخاص حقوقی و یا حقیقی کلیه عملیات مالی و پولی خود را اعم از خرید و فروش و دیون و مطالبات و ظهر نویسی و هر گونه فعالیتی که ایجاب دین یا طلب کند و نیز عملیات محاسبات را به تاریخ وقوع و سایر عملیات را که طبق اصول حسابداری و عرف متداول و دفتر داری در پایان دوره مالی برای تنظیم حساب سود و زیان و ترازنامه لازم است بلا استثناء بر ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت کنند.
کسانی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند موظفند حداقل یک مرتبه در هر ماه اسنادی را که به وسیله ماشین های الکترونیکی تهیه کرده اند خلاصه آن را در دفتر روزنامه ثبت و حداکثر تا پایان ماه بعد به دفتر کل منتقل نمایند.
ستون جزء در دفتر روزنامه جمع زن نمی شود معذالک جمع کل اقدام جزء برای یک کسب اصلی جمع زده می شود و در ستون مبلغ بدهکار یا در صورت لزوم در ستون مبلغ بستانکار ثبت می گردد. که این رقم در دفتر روزنامه به سر فصل های خود در دفتر کل نقل می گردد.
جمع دو ستون بدهکار و بستانکار دفتر روزنامه نه تنها بایستی با یکدیگر برابر باشد بلکه می بایستی با جمع بستن با جمع ستون بدهکار و بستانکار در دفتر صدور برگه نیز برابر نماید.
در صورتیکه در پایان روز این دو دفتر با یکدیگر برابری ننماید نشان آنست که در نوشتن برگهای حسابداری اشتباهی رخ داده است که باید همانطور اصلاح شود.
جمع ستونهای بدهکار و بستانکار در دفتر روزنامه مانند دفتر صدور برگه روزانه ولی یکجا با روز قبل انجام می شود در پایان هر ماه این جمع با ماههای قبل اضافه شده و از ابتدای ماه بعد مجدداً روزانه جمع زده می شود.
بطور خلاصه می توان گفت دفتر روزنامه است که فعالیتهای مقدماتی در آنها ثبت و به ور مناسبی برای وارد کردن در دفتر کل طبقه بندی می شود، در بالای صفحه دفتر روزنامه علاوه بر ذکر عنوان دفتر روزنامه، تاریخ و نام شهرداری را که دفتر متعلق به آنست چاپ می کنند.
همچنین شماره صفحات نیز نوشته می شود، این دفتر و دفتر صدور برگه و نحوه صدور برگه که به ترتیب صادر می گردد فقط جنبه استحکام و محافظه کاری در ثبت وقایع دارد والا از نظر رفع نیاز رل مهمی بازی نخواهد کرد.
دفتر روزنامه و همچنین چند ستونی هم وجود دارد که معروف به دفتر مشترک روزنامه وکل که بعضی از ستونها آنرا برای ثبت اقلامی اختصاص می دهند که حجم عملیات آن زیاد باشد ، مثلاً اگر جمع عملیات روزانه حساب بانک زیاد باشد برای اینکه اقلام مربوط به بانک جداگانه در دفت کل تکرار نشود یک ستون از دفتر روزنامه را که خود آن ستون طرف بدهکار و بستانکار دارد به بانک اختصاص داده میشود و مقام اقلام مربوط به بانک در آن ستون عمل می شود بعد جمع آنرا در آخر روز یا آخر هفته کلاً به حساب دفتر کل منتقل می کند و به این طریق از انتقال تک تک اقلام به دفتر کل خود داری می شود. چون از این دفتر میتوان در مورد در آمد شهرداری ها استفاده نمود.
دفتر کل :
تعریف دفتر کل : دفتریست که حسابهای اصلی اختصاص داشته در این دفتر تحت سر فصلهای معینی متزکر می شود
صفحات دفتر کل بایستی با توجه به احتیاجات شرکت صورت بگیرد این تقسیم بندی قبل از شروع سال انجام شده و فهرست آن در ابتدای دفتر منعکس میشود تا راهنمای مراجعه کنندگان باشد.
انواع سرفصلهای دفتر کل شرکت مورد استفاده است و به دو دسته قابل تفکیک است.
انواع سر فصل هایی که در دفتر کل شرکت مورد استفاده است به دو دسته قابل تفکیک است:
اول حسابهای دائمی یا حقیقی که مانده آنها از یک دوره به دوره مالی دیگر انتقال داده می شود.
شامل حساب : صندوق ، تنخواه گردان ، بانک ، اسناد دریافتنی ، بدهکاران ، موجودی انبار ، پیش پرداخت ها ، حسابهای انتظامی ، ....
دوم حسابهای موقت یا اسمی که در یک دوره مالی بوجود آمده و در پایان همان دوره بحساب در آمد هزینه بسته می شود و مانده اینگونه حسابها بسان بعد نقل نخواهد شد مانند حساب هزینه های انجام شده و در آمدهای وصول شده در یک دوره مالی در شهرداریها .
با توجه به فعالیتهای گوناگون در شهرداری ممکنست سر فصل حسابها در شهرداریهای مختلف متفاوت بوده بنابراین ممکن است تعداد حسابهای دفتر کل در یک شهرداری بیش از شهرداری دیگر باشد.
چون کلیه عملیات دفتر داری دوبل بایستی روزانه انجام شود بنابراین تاریخ دفتر کل با تاریخ دفتر روزنامه و دفتر صدور برگه یکسان خواهد بود.
در ستون – شماره دفتر روزنامه – شماره ردیف روزنامه نوشته می شود شماره صفحه مربوطه در دفتر کل نیز مقابل شماره ردیف دفتر روزنامه در ستون – شماره – صفحه کل – دفتر روزنامه نوشته می شود.
در دفتر کل برای هر سر فصل حساب جداگانه ای باز می شود در ستون تاریخ دفتر کل بایستی تاریخ ثبت دفتر روزنامه که همان تاریخ برگه ها می باشد نوشته می شود.