دانلود گزارش کارآموزی پست برق فوق توزیع در کارخانه آلومینیوم اراک

سه خط 132 کیلوولت از ایستگاه اصلی انجیرک (ایستگاه400kv) وارد کارخانه آلمینیوم اراک می شود این خطوط عبارتند از خط 701 ، 709 و 708 که خطوط 701 و 709 از ایستگاه شازندمی آیندو به ترتیب ترانسهای T2 , T1 این ایستگاه را برقرار می کنند  

 پست این کاخانه دارای آرایش فیوزی می باشدو فاقد کلید قدرت ورودی (بریکر ) 132 کیلوولت می باشد و جهت حفاظت از پاورفیوزهای 132 کیلوولت استفاده شده که البته بسیار مشکل ساز است در صورت بروز فالت از سمت فشارقوی این پاورفیوزها با قطع شدن لینک موجود در آنها باز می شوند و باعث خروج ترانس های مربوطه می شوند البته زمانی که فالت از سمت فشارضعیف باشد در صورتیکه قدرت و سرعت فالت به قدری باشد که بریکر خروجی ترانس فرصت کافی برای عملکرد نداشته (بریکر به موقع عمل نکند ) باز هم احتمال سوختن لینک و بازشدن این پاورفیوزها وجود دارد.

این پست دارای چهارفیوز خروجی می باشد ، بریکرهای خروجی ایستگاه ، یازده کیلوولت از نوع بریکر روغنی می باشند که مشخصات این بریکرها مشابه هم و به شرح ذیل می باشد :

مشخصات یکی از بریکرهای یازده کیلووات خروجی

نام تجهیز = کلیدقدرت

شماره کلید = 3042

(مشخصات شناسنامه ای )

کشور سازنده = ژاپن

کارخانه سازنده = INOUE ELECTRIC         شماره سریال = 82164349

سال ساخت = 1983

(مشخصات فنی )

تایپ کلید =  30TEO-150-MS                 ولتاژ وصل کننده موتور=  AC 230 V

نوع کلید = روغنی                                         ولتاژ قطع کننده موتور = DC 110 V

ولتاژ نامی =  38kv                                         جریان وصل کننده موتور = 6 A

جریان نامی = 1200 A                                   جریان قطع کننده موتور = 5 A

سطح عایقی نامی (BIL) = 200 kv

استاندارد = IEC-56

وزن کلید با روغن = 1620 kg

حجم روغن = 300 L

پست دارای دو ترانس (11kv / 400 v) جهت تغذیه برق مصرفی ایستگاه شامل روشنایی معابر برق تغذیه بریکرها ( جهت قطع و وصل) و همچنین تغذیه رله ها می باشند .

ترانسهای مصرف داخلی (11kv / 400 v) از طریق کت فیوز حفاظت می شوند که این کت فیوزها از نوع . . . آلپر می باشند و در بالای ترانسهای بر روی استراکچر نصب می شوند .

ایستگاه دارای دو بانک خازنی جهت اصلاح ضریب قدرت می باشد بانک خازنی شماره1 (SC1) و بانک خازنی شماره 2 (SC2) می باشد .

بانک خازنی شماره 1 : SANGAMO ، آمریکائی ، روغنی ، 4/8 مگاوات ظرفیت داردو 24 فیوز دارد .

بانک خازنی شماره 2: پارس الکتریک ، ایرانی ، گازی ، 3/6 مگاوات ظرفیت دارد و 18 فیوز دارد .

مشخصات ترانس  مصرف داخلی :

ساخت ایران ترانسفورماتور ( ترانسفورماتور صنعت ری ) :

1383      IEC 600076  : سال ساخت    222140 : شماره سریال      5541C : T SUN  : مدل

CONT : طرز کار           50H2 : فرکانس           PT : نوع                315KVA : قدرت اسمی

40 C : طرز کار                     Dyn5 : گروه                           11000/400/231 v   : ولتاژ اسمی

3 sec  : زمان ماکزیمم استفاده کوتاه               A  : نوع عایق بندی              455 A : جریان اسمی

                                                                  300 kg    oil   IEC   60296  Class  : وزن روغن

ONAN  : نوع خنک کننده                                                                      1205 kg  : وزن کل

فصل دوم : سیستم شماره گذاری تجهیزات

 پستهای فوق توزیع و انتقال جهت شماره گذاری تجهیزات از اعداد و حروف بصورت خاصی استفاده می شود که شناخت و آشنایی با این اعداد و حروف برای اپراتورهای پست ها لازم و ضروری می باشد لذا در اینجا جهت آشنایی با روش شماره گذاری تجهیزات در پست ها توضیحاتی داده می شود .

سیستم شماره گذاری تجهیزات :

1- شماره گذاری خطوط :

در شماره گذاری خطوط انتقال از دو حرف و سه رقم استفاده می گردد. برای مثال خط 400 کیلوولت AH912 (اراک – رودشور) ، حرف A علامت شناسایی ایستگاه اراک و حرف H مربوطه به علامت شناسایی ایستگاه رودشور و اولین رقم بعد از حروف شناسایی ، نشان دهنده ولتاژ (مطابق جدول شماره1) و دو رقم بعدی نشانگر نوع تجهیزات طبق ( جدول شماره 2)
می باشند .

2- شماره گذاری ترانسفورماتورهای قدرت :

برای شماره گذاری مبدلهای قدرت با هر ظرفیتی ابتدا از حرف T و بدنبال آن از شماره های متوالی (1-20) استفاده می شود مانند : T20. . . , T2 , T1 .

3- شماره گذاری تجهیزات متصل به ترانسفورماتورها :

برای شماره گذاری تجهیزات متصل به ترانسفورماتورها (سکسیونر، کلید ، برقگیر ، ترانس جریان ، ترانس ولتاژ، ترانس مصرف داخلی ، سکسیونر زمین و شینه) از یک عدد چهاررقمی استفاده می شود که اولین رقم طبق جدول شماره1 از اعداد 0-9 طبق جدول شماره 2 از اعداد 40-59 که بیانگر نوع دستگاه (ترانس) و در آخر از اعداد 0-9 طبق جدول شماره 3که نشان دهنده نوع تجهیزات است ، استفاده می شود. برای مثال جهت شماره گذاری سکسیونر
230 کیلوولت ترانسفورماتور T1 به ترتیب ذیل عمل می گردد. ابتدا عدد 8 نمایانگر سطح ولتاژ 230 کیلوولت ، سپس عدد 4 نمایانگر دستگاه( ترانس ) و پس از آن عدد 1 نمایانگر شماره ترانس و در آخر از عدد 6 طبق جدول شماره 3 که بیانگر سکسیونر مربوط به مبدل به شماره (8416) می باشد استفاده می شود .

4- شماره گذاری ترانسفورماتورهای ولتاژ :

ترانسفورماتورهای ولتاژ با توجه به نوع و محل اتصال تجهیزات به پنج حالت شماره گذاری می گردند . توضیح اینکه فقط برای حالتهای اول و چهارم در شماره گذاری از حرف شناسایی استفاده می گردد.

1-4- حالت اول : اتصال به خط

در این حالت ابتدا از حرف شناسایی نام ایستگاه و سپس به ترتیب از اعداد 0-9 نمایانگر سطح ولتاژ دو رقم آخر شماره خط طبق جدول شماره 2 و در آخر از حروف اختصاری نوع و شماره مبدل (C.V.T , VT , PT , CC , ET , PC , E.V.T , T.C.T) استفاده می گردد .

برای مثال C.V.T متصل به خط 230 کیلوولت 828 MN (گرمسار- سمنان ) بصورت M828 C.V.T شماره گذاری می گردد که در آن M حرف شناسایی نام ایستگاه گرمسار ، 8 سطح ولتاژ (kv230) و 28 دو رقم آخر شماره خط و در آخر نوع تجهیزات که در اینجا C.V.T می باشد ، قید می گردد .

2-4- حالت دوم : اتصال به ترانس قدرت

در این حالت برای شماره گذاری مبدلهای ولتاژ ، ابتدا از حرف T که مخفف نام ترانس است و سپس شماره توالی ترانس و در آخر حروف اختصاری ترانس ولتاژ مربوطه را اضافه کنیم، برای مثال ترانس ولتاژ شماره 1 (از نوع PT) متصل به ترانس قدرت شماره 3 (T3) بصورت T3PT1  شماره گذاری می گردد که در آن T مخفف ترانس قدرت ، عدد 3 شماره مبدل و PT نوع ترانس ولتاژ و عدد 1 نشان دهند شماره مبدل ولتاژ می باشد.

3-4- حالت سوم : اتصال به ژنراتورها

شماره گذاری همانند حالت 2 بوده با این تفاوت که بجای حرف T (مخفف ترانس قدرت) حرف G مخفف ژنراتور استفاده می گردد ، مانند G11PT که G11 مخفف ژنراتور
شماره 11 و PT مخفف ترانس ولتاژ از نوع PT می باشد.

4-4- حالت چهارم : اتصال به شینه

در این حالت شماره گذاری با استفاده از حرف شناسایی نام ایستگاه در ابتدا و سپس رقم نشان دهنده سطح ولتاژ طبق جدول شماره 1 و پس از آن شماره شینه ای که مبدل ولتاژ بدان متصل است و در آخر نوع مبدل ولتاژ انجام می گیرد .

5-4- حالت پنجم : اتصال به ترانس مصرف داخلی و ترانسهای زمین

انواع ترانسهای مصرف داخلی برحسب نوع با حروف GT و ET و SS نشان داده می شوند شماره گذاری ترانسهای فوق الذکر با استفاده از حروف مبدلها و حروف مربوط به ترانسفورماتورهای ولتاژ انجام می گیرد. مانند (GT4PT) SS4PT که SS4 نشان دهنده ترانس مصرف داخلی شماره 4 و PT ترانس ولتاژ متصل به ترانس مصرف داخلی شماره 4
می باشد  .

در تمام موارد پنج حالت فوق الذکر تعداد مبدلهای ولتاژ برای هرفاز با علامت  نشان می دهیم مانند مبدل ولتاژ بر روی فاز S که با علامت  در کنار مجموعه شماره گذاری شده با دستگاه مشخص می شود.

5- شماره گذاری ترانسفورماتورهای جریان :

شماره گذاری ترانسفورماتورهای جریان به همان روش شماره گذاری ترانسفورماتورهای ولتاژ در پنج حالت انجام می پذیرد و در کلیه حالات بجای حروف اختصاری نوع ترانس ولتاژ ، حروف اختصاری ترانس جریان قرار می گیرد . مانند ترانسهای جریان مربوط به کلید کوپلاژ در ایستگاه گرمسار که بصورت M 881 CT1 و M 881 CT2 شماره گذاری
شده اند. M حرف شناسایی نام ایستگاه ، عدد 8 نماینده سطح ولتاژ و عدد 81 طبق جدول شماره 2 نشان دهنده تجهیزات مربوط به کلید کوپلاژ شماره 1 و در آخر CT1 و CT3 نشان دهنده مبدلهای جریان شماره 1 و 2 متصل به طرفین کلید کوپلاژ می باشند .

6- شماره گذاری ترانسفورماتورهای زمین :

ترانسفورماتورهای زمین (ET , GT) با توجه به محل اتصال ، شماره گذاری می گردند .

7- شماره گذاری مولدها و ژنراتورها :

برای مشخص نمودن واحدها از حرف H برای واحدهای برق آبی ، S برای واحدهای بخار معمولی ، G برای واحدهای توربین گاز ، D برای مولدهای دیزلی و حروف NUC برای مولدهای اتمی استفاده می شود . در نیروگاههای سیکل ترکیبی مولدهای بخاری با
S-COMB و مولدهای توربین گاز با G-COMB مشخص می گردند . شماره گذاری ژنراتور مولدهای برق آبی و بخاری ( اعم از معمولی و یا اتمی) با استفاده از توالی ارقام از 1 تا 10 و شماره گذاری ژنراتور مولدهای برق آبی و بخاری (اعم از معمولی و یا اتمی ) با استفاده از توالی ارقام از 1 تا 10 و شماره گذاری ژنراتور مولدهای توربین گاز با استفاده از توالی از 11 لغایت 20 ، انجام می گیرد .

توضیح :

قبلاً در مناطقی که فقط نیروگاه گازی وجود داشته از شماره های (9-1) که مخصوص مولدهای بخاری- اتمی ، سیکل ترکیبی است ، نیز استفاده شده که تدریجاً تصحیح می گردد.

8- شماره گذاری شینه ها :

برای شماره گذاری شینه ها از یک عدد دو رقمی با توجه به سطح ولتاژ استفاده می شود که رقم اول نشان دهنده سطح ولتاژ و رقم دوم شماره توالی شینه ها (1-9) می باشد .

توضیح اینکه در ایستگاههائی که شینه ها در دوقسمت نسبتاًطولانی (حدود 1 کیلومتر) از هم قرار دارند و توسط یک یا چند خط به یکدیگر متصل گردند ، برای جلوگیری از تناقص در دستورالعملها، خط یا خطوط ارتباطی یک شینه در نظر گرفته می شوند .

9- شماره گذاری راکتورها :

راکتورها با حرف R نشان داده می شوند ، با توجه به نحوه اتصال ، به سه روش شماره گذاری می گردند .

1-9- حالت اول : اتصال به خط

راکتورهای متصل به خط با استفاده از ترکیب حرف شناسائی ایستگاه ، شماره خط و در انتها حرف Rکه مشخص کننده راکتور می باشد ، شماره گذاری می شوند.

2-9- حالت دوم : اتصال به ترانس (سیم پیچ سوم)

در این حالت با توجه به شماره ترانس و اتصال راکتور به سیم پیچ سوم آن شماره گذاری انجام می گیرد .

مثال : راکتور مربوط به ترانس T2 (متصل به سیم پیچ سوم) بصورت R2 نامگذاری می گردد.

در مورد راکتورهایی که با استفاده از سیم پیچ سوم ترانس ، امکان اتصال به هر دو ترانس بصورت یک مجموعه (دومبدل مشترک موازی ) وجود داشته باشد شماره گذاری راکتورها با استفاده از شماره توالی مبدل قدرت با رقم پائین تر انجام می گیرد.

3-9- حالت سوم : اتصال به شینه

برای شماره گذاری راکتورهای متصل به شینه ، ابتدا از حرف شناسائی R (راکتور) و سپس از شماره توالی 1 الی 20 استفاده می گردد .

10- شماره گذاری خازنها و جبران کننده ها :

شماره گذاری خازنها به همان روش شماره گذاری راکتورها بوده با این تفاوت که بجای حرف R مخفف راکتور حرف C یا SC مخفف خازن یا جبران کننده استفاده می گردد.

11- شماره گذاری برقگیرها :

برقگیرها با حروف اختصاری LA مشخص و برای شماره گذاری با توجه به محل اتصال به خط ، مبدل راکتور ، خازن ، ژنراتور و شینه شماره گذاری می گردند. برای شماره گذاری برقگیرهای مربوط به خطوط یا شینه ها ابتدا از حرف علامت شناسائی ایستگاه و سپس به ترتیب رقم نشان دهنده سطح ولتاژ ، شماره خط یا شینه و در آخر حرف LA  مخفف برقگیر استفاده می گردد.. در مورد شماره گذاری برقگیرهای شینه مثلاً برای شماره گذاری برقگیر مربوط به شینه 85 ابتدا حرف شناسائی ایستگاه اصفهان (S) سپس به ترتیب رقم نشان دهنده سطح ولتاژ و شماره شینه (85) در آخر حروف LA مخفف برقگیر را اضافه می کنیم که بصورت S85LA شماره گذاری می گردد.

برای شماره گذاری برقگیرهای متصل به مبدل و ژنراتور ، راکتور ، خازن ، جبران کننده و موارد مشابه ، ابتدا کد مربوط به نام مبدل (T) ، ژنراتور (G) ، راکتور (R) ، خازن (C) ، جبران کننده (SC) ، شماره توالی دستگاه اصلی و در آخر مخفف حرف LA مربوط به برقگیر را اضافه می کنیم .

در مواردی که تعداد برقگیرهای متصل به تجهیزات فوق الذکر بیش از یک دستگاه باشد از شماره های متوالی (20-1) استفاده می شود .

12- شماره گذاری اتصالات انشعابی (T-OFF) :

برای شماره گذاری خطوط انشعابی ، ابتدا J (JUNCTION) و سپس شماره توالی با توجه به تعداد انشعابها ذکر می گردد. مانند انشعاب از خط MN828 ( سمنان - گرمسار ) بطرف فروسیلیس که بصورت J1 می شود .

13- شماره گذاری کابلها :

در شماره گذاری کابلها با توجه به نوع اتصال (خط ، مبدل ، خازن ، راکتور و ژنراتور) بصورت ذیل عمل می گردد :

- برای اتصال به خط ابتدا علامت مشخصه ایستگاه ، سپس رقم نشان دهنده سطح ولتاژ و بعد از آن شماره خط و در آخر از حروف CA ، مخفف کابل استفاده می شود.

- در سایر موارد نیازی به ذکر علامت مشخصه نام ایستگاه و سطح ولتاژ نبوده و تنها با اضافه نمودن حروف CA بعد از تجهیزات کابلهای ذیربط شماره گذاری می گردند .

14- شماره گذاری تجهیزات ولتاژ پائین :

مدارهای الکتریکی که از ترانسفورماتورهای ولتاژ و مصارف داخلی تجهیزات در ایستگاهها منشعب می شوند با حرف F شماره گذاری می گردند ، بدینصورت که پس از نام و شماره تجهیزات مربوطه باتوجه به تعداد مدارهای الکتریکی منشعب ، حرف F در آخر اضافه می گردد . مانند مدار الکتریکی منشعب از مبدل ولتاژ شماره 1 که بصورت PTF1 شماره گذاری و مشخص می گردد . چنانچه از یک دستگاه بیش از یک مدار منشعب شود شماره گذاری بصورت متوالی انجام خواهد شد مانند : PT1F2   ,   PT1 F1

مدارهای الکتریکی که از ترانسفورماتورهای ولتاژ و مصارف داخلی تجهیزات در ایستگاهها منشعب می شوند با حرف F شماره گذاری می گردند ، بدینصورت که پس از نام و شماره تجهیزات مربوطه باتوجه به تعداد مدارهای الکتریکی منشعب ، حرف F در آخر اضافه می گردد . مانند مدار الکتریکی منشعب از مبدل ولتاژ شماره 1 که بصورت PTF1 شماره گذاری و مشخص می گردد . چنانچه از یک دستگاه بیش از یک مدار منشعب شود شماره گذاری بصورت متوالی انجام خواهد شد مانند : PT1F2 , PT1 F1

15- فیوزها :

برای مشخص کردن فیوزها اعم از گچی یا فلزی برای کلیه تجهیزات صرفاً از علامت فیوز استفاده می شود .

16- شماره گذاری کلیدهای قدرت :

1-16- کلید خطوط :

شماره گذاری کلید خطوط با استفاده از حرف علامت شناسائی ایستگاه و چهاررقم انجام می گیرد. حرف شناسائی ایستگاه و سپس رقم اول نمایانگر سطح ولتاژ ، ارقام دوم و سوم بیانگر شماره خط (طبق جدول شماره 2) و رقم آخر عدد 2 که مشخص کننده نوع تجهیزات (کلید) می باشد .

2-16- کلید ژنراتور :

برای شماره گذاری کلید ژنراتور ابتدا رقم نشان دهنده سطح ولتاژ ، سپس دورقم مربوط به نوع دستگاه اصلی (60-79) طبق جدول شماره 2 و در آخر عدد 2 که مختص کلید می باشد قید می گردد .

3-16- کلید مبدلها (ترانس) :

برای شماره گذاری کلید مبدلهای دو سیم پیچ همانند شماره گذاری کلید ژنراتور عمل می گردد با این تفاوت که بجای استفاده از اعداد مربوط به شماره ژنراتورها (60-79) ، از اعداد (40-59) مربوط به شماره مبدلها استفاده می گردد . در صورتی که مبدل دارای سه سیم پیچ و متصل به شینه باشد ، برای شماره گذاری کلیدهای مربوطه ابتدا عدد مشخصه سطح ولتاژ ، سپس شماره نوع دستگاه اصلی با توجه به جدول شماره 2 و پس از آن شماره شینه و در پایان عدد 2 را اضافه می کنیم .

4-16- کلیدهای کوپلاژ (BUS-Tie and Bus Couplers) :

برای شماره گذاری کلیدهای کوپلاژ شینه ها (تک شینه ، دوشینه ، سه شینه) ابتدا از حرف علامت شناسایی ایستگاه ، سپس رقم نشان دهنده سطح ولتاژ طبق جدول شماره 1 وبعد از آن طبق جدول شماره مربوط به تجهیزات کوپلاژ و متفرقه از اعداد 80-99 و در آخر از عدد 2 که مختص کلید می باشد استفاده می گردد.

5-16- کلیدهای مشترک ژنراتور و مبدل :

در مواردی که بین ژنراتور و مبدل ، کلید وجود نداشته باشد و قطع و وصل واحد بعد از کلید ترانس انجام پذیرد ، برای شماره گذاری کلید مربوطه ، ابتدا عدد مربوط به سطح ولتاژ ، سپس طبق جدول شماره 2 از اعداد (60-79) مربوط به ژنراتور و در پایان طبق جدورل شماره 3 عدد 2 مربوط به نوع تجهیزات ( کلید) را اضافه می نمائیم .

17- شماره گذاری سکسیونرها

1-17. سکسیونرهای هوایی یا زمینی :

برای شماره گذاری سکسیونرها اعم از هوایی یا زمینی عمدتاً از چهار رقم استفاده می گردد و تنها برای سکسیونرهای مربوط به خطوط و کوپلاژ و شینه ها حرف علامت شناسائی ایستگاه را جلوی شماره ها قرار می دهیم . بدین ترتیب که ابتدا عدد مربوط به سطح ولتاژ و سپس از یک عدد دو رقمی از شمارة (00-39 ) برای خطوط ، (40-59 ) برای ترانس ها و راکتورها و خازن ها ، (60-79 ) برای ژنراتورها و (80-99 ) برای تجهیزات متفرقه و کوپلاژها و باس سکشن ها و در آخر با استفاده از جدول شمارة 3 ، با در نظر گرفتن نوع و محل نصب تجهیزات شماره گذاری می گردد .

لازم به توضیح است که طبق جدول شمارة 3 برای شماره گذاری سکسیونرهای متصل به شینه از اعداد 1 و 4 ، خط عدد 3 ، بای پاس یا شانتاژ عدد 5 ، ترانسفورماتور یا راکتور و مشابه از عدد 6 ، ژنراتورها عدد 7 ، متفرقه عدد 8 ، زمین عدد 9 و اتصال به شینة سوم باس سکشن (Bus-Tie ) و سکسیونر بعد از کلید در شینه های بای پاس دار از عدد صفر استفاده می شود.

2-17. شماره گذاری سکسیونرهای زمین :

شماره گذاری سکسیونرهای زمین همانند شماره گذاری سکسیونر تجهیزات می باشد با این تفاوت که رقم آخر شماره گذاری طبق جدول شماره 3 به عدد 9 که برای زمین در نظر گرفته شده است تبدیل می گردد .

در مواردی که به ازای هر سکسیونر بیش از یک سکسیونر زمین وجود داشته باشد ، سکسیونر زمین نزدیک به تجهیزات ( ترانسفورماتور ، ژنراتور ، خط ، کوپلاژ و ... ) را اصلی فرض نموده و طبق بند 1 ( سکسیونرهای هوائی یا زمینی ) با افزودن عدد 9 ( نشان دهندة سکسیونر زمین ) شماره گذاری می گردند . دومین سکسیونر زمین با استفاده از شماره سکسیونر مربوطه و با اضافه نمودن عدد 9 به آخر آن ، پنج شماره ، شماره گذاری می شود .

3-17. شماره گذاری سکسیونرهای زمین شینه ها :

برای شماره گذاری سکسیونر زمین شینه ها پس از حرف شناسائی ایستگاه ، ابتدا عدد مربوط به سطح ولتاژ ، سپس کد دو رقمی معرف شینه را با استفاده از جدول شماره 3 و در آخر عدد 9 مربوط به سکسیونر زمین را اضافه می کنیم . در مواردی که سکسیونرهای زمین یک شینه بیش از یکی باشد ، شماره گذاری با توجه به نزدیکترین سکسیونر متصل به آن انجام می گیرد.

4-17. شماره گذاری سکسیونرهای متصل به شینه سوم :

در صورتی که در ایستگاهی علاوه بر شینه اصلی و فرعی ( رزرو ) شینه سومی هم وجود داشته باشد . برای شماره گذاری سکسیونرهای ذیربط مانند سایر سکسیونرها عمل نموده و آخرین رقم را عدد صفر که نشان دهندة اتصال سکسیونر به شینه سوم است قید می کنیم .

5-17. شماره گذاری سکسیونرهای بین دو شینه : ( Bus-Tie or Bus Section )

برای شماره گذاری سکسیونرهای بین دو شینه ابتدا حرف شناسائی نام ایستگاه سپس شمارة مربوط به سطح ولتاژ و به دنبال آن از یک عدد دو رقمی (99-80 ) طبق جدول شمارة 3 و در آخر از عدد صفر که مشخص کنندة سکسیونر بین دو شینه است ، استفاده می کنیم .

18- علائم و پلاک ها :

به منظور حصول اطمینان از انجام عملیات و مانورها به طور صحیح و مطمئن ، کلیه تجهیزات الکتریکی از قبیل کلیدهای قدرت ، سکسیونرها ، ترانسفورماتورها ، ژنراتورها و ... از محدودة هر ایستگاه ( در اتاق فرمان و یا در محوطه ) باید طبق استاندارد و نقشه های تک خطی عملیاتی تهیه شده توسط دیسپاچینگ ، دارای پلاک شماره گذاری شده باشند .

محل نصب پلاک ها و علائم در محوطه و یا در اتاق فرمان باید به نحوی انتخاب شود که ضمن قابل رویت بودن از فاصله ایمنی مجاز در هر شرایطی ، دور از دسترس بوده و براحتی قابل تغییر نباشند .

1-18. ابعاد و علائم و پلاک ها :

علائم و پلاک ها در اندازه بزرگ برای تجهیزاتی که شمارة آنها چهار رقم و یا بیشتر باشد ، و در اندازه کوچک برای تجهیزاتی که شمارة آنها کمتر از چهار رقم باشند مورد استفاده قرار می گیرند . جنس لعاب ها معمولاً از لعاب پورسلین بر روی آهن گالوانیزه و یا از جنس آلومینیوم و شماره ها باید به صورت برجسته باشد برای جلوگیری از آسیب دیدن پلاک ها به هنگام نصب ، لازم است از تسمه های آهنی ضد زنگ یا تسمه های آلومینیومی و مقاوم استفاده شود . شماره گذاری تجهیزات روی تابلوهای ایستگاه ها باید مطابق شماره گذاری نقشه عملیاتی تک خطی ایستگاه که به تأئید دیسپاچینگ ملی رسیده باشد ، انجام گیرد . ابعاد پلاک ها باید متناسب با ابعاد تابلوهای اتاق فرمان تهیه و روی تابلوها ، در کنار علائم تجهیزات و یا بر روی تجهیزات اتاق فرمان نصب گردد .

19- ابعاد نقشه های تک خطی عملیاتی :

نقشه های عملیاتی باید در دو انداز 4A و 2A با ابعاد ذیل تهیه گردند :

اندازة 4A

مطابق استاندارد ISO ، نقشه های افقی با ابعاد 180mm×287mm

مطابق استاندارد ISO ، نقشه های عمودی با ابعاد 200mm×268mm

اندازة 2A

مطابق استاندارد ISO ، نقشه های افقی با ابعاد 485mm×

جدول 1- کد سطح ولتاژ

جدول 2- کد تجهیزات

جدول 3- کد مربوط به محل قرارگرفتن کلید و یا دستگاه قطع کننده

شماره های استاندارد ANSI برای رله ها

استخراج شده از استاندارد شماره ANSI / IEEE C37 . 2-1979

رنگ استاندارد تجهیزات جریان متناوب (AC)

رنگ استاندارد تجهیزات جریان مسقیم (DC)

توجه :

زمینه تابلوها به رنگ سفید بشماره (9010 RAL ) و یا ( 100 الکلیدی ) می باشد .

در انتخاب رنگ همواره الویت با رنگ های استاندارد از نوع RAL می باشد .

رنگ های الکلیدی باید از نوع غیربراق صنعتی انتخاب گردند.

اطلاعات فنی ژنراتورها

اطلاعات فنی ترانسفورماتورهای قدرت

اطلاعات فنی کلیدهای قدرت

اطلاعات فنی سکسیونرها

اطلاعات فنی مبدلهای ولتاژ

اطلاعات فنی ترانسفورماتورهای جریان

فصل سوم : آشنایی با انواع رله ها

1- رله زیر ولتاژ :

که نسبت به پائین آمدن ولتاژ یک سیستم حساسیت دارد و در صورتیکه از حد مجاز پائین تر آمد عمل می کند .

2- دستگاه جداکننده :

موارد استفاده این دستگاه زیاد می باشد و برای باز کردن یک مدار از مدار دیگر به منظور مقاصد فوری و اضطراری یا تعمیر و یا آزمایش استفاده شود .

3- رله اعلام کننده :

دستگاهی است که از سیستم های حفاظتی فرمان گرفته و قسمتی از مدار را که اشکال در آن است می توان توسط آن رله اعلام شود و یا ممکن است از آن به عنوان قفل کردن قسمت معیوب و یا به عبارت دیگر جداکردن بخش معیوب سیستم به کار رود .

4- رله برق جهتی :

دستگاهی است که کارش صدور فرمان عبور مقدار معینی توان ( انرزی الکتریکی ) در یک جهت بوده و یا در پاسخ انرژی معکوس دریافتی حاصل از تخلیه الکتریکی در مدارات آندوکاتدرکنی فایر ( یکسو کننده ) عمل می کند .

5- کلید حالت :

دستگاهی است که به یک سیستم اصلی یا قسمتی از آن موقعی که به یک وضعیت به خصوص و معین است فرمان قطع یا وصل می دهد .

6- دستگاه پلاریته :

دستگاهی است که عمل یا فرمان عمل دستگاه یا سیستم دیگری را تحت شرایط و پلارتیه که قبلاً تنظیم و معین گردیده صادر نماید .

7- رله حساس نسبت به پایین آمدن جریان یا انرزی الکتریکی :

دستگاهی است که با کاهش یافتن جریان یا کاهش انرژی الکتریکی از قسمتی به قسمت دیگر عمل می کند .

8- دستگاه حفاظتی از نظر حرارت و اصطکاک :

دستگاهی است که نسبت به افزایش درجه حرارت دستگاهها بیش از حد مجاز و معین در شرایط غیر عادی مانند عملیات و شرایط مکانیکی غیر عادی ایجاد شده در موتورها مانند دور زیاد حساس بوده و در شرایط غیر عادی مذکور عمل کند و در دستگاه ها را از خرابی و سوختگی محافظت نماید .

9- رله جریان در فاز نامطلوب یا مکوس یا رله متعادل کنندة جریان :

از نظر فاز دستگاهی است که در جریان های چند فاز چنانکه توالی فاز ها به هم بخورد یا معکوس گردد یا وقتی که تعادل فازها در شدت جریان های چند فاز غیر عادی شود یا وقتی که در سیستم مؤلفه ترتیب فاز منفی و از حد مجاز بیشتر شود از ادامه کار آن سیستم جلوگیری می نماید .

10- رله ضریب توان :

دستگاهی است که ضریب توان یک مدار متناوب را بین حدودی که قبلاً تنظیم نموده ایم کنترل می نماید و در صورت خارج شدن از حد مجاز عمل می کند .

11- رله ولتاز توالی فاز :

وظیفه اش کنترل و مشاهدة ولتاژهای مختلف در فازهای با نظم خاص که قبلاً تعیین نموده ایم و برای جلوگیری از افزایش آن ولتاژ ها بیش از حد مجاز فازها مختلف است .

12- رله کنترل عملکرد صحیح و متوالی یک سیستم :

دستگاهی است که سیستم را به شرایط عادی بازگردانیده و یا در اثر عدم طرز کار صحیح در هنگام شروع به کار یا در هنگام کار عادی آن در صورت ایجاد توقف نامرتب و نامنظم بوده زمان معین شده قبلی تحت اختیار خودمان در هنگام باز ایستادن دستگاه ضمناً در صورت تشخیص اینکه مدار باید قطع شود یا باید قفل گردد عمل کرده و کار مربوط را انجام می دهد.

13- رله گرمائی یک ماشین یا یک ترانسفور ماتور :

دستگاهی است که در صورت افزایش بیش از حد معین و مجاز درجه حرارت آرمیچر یک موتور متناوب یا هر دستگاه دیگر یا ایجاد هر نوع بار اضافی بیش از حد در یک سیم پیچ یا قسمت یک موتور DC یا هر نوع مبدل یا یکسو کننده توان یا ترانسفورماتور قدرت الکتریکی ( از جمله ترانسفورماتور یکسو کننده انرژی ) از این رله می توان به عنوان یک وسیلة حفاظتی استفاده کرد .

14- رله فوق جریان لحظه ای یا رله حساس نسبت به افزایش نسبی شدت جریان :

دستگاهی است که با افزایش شدت جریان یا افزایش نسبی آن به طور خیلی سریع عمل نموده و هر گونه فالت یا حالت غیر عادی در سیستم یا مداری را که حفاظت آن را در اختیار دارد را تعیین و مشخص می نماید .

15- رله فوق جریان زمانی مدار یک سیستم متناوب :

دستگاهی است که دارای مشخصة زمانی معین و معکوس نسبت به افزایش شدت جریان یک مدار AC بیش از حد تعیین شده اختیاری قبلی عمل می نماید .

16- بریکر مدار A.C :

دستگاهی است که انرژی الکتریکی یک مدار برق A.C را در شرایط عادی وصل و در شرایط اضطراری یا در شرایط ایجاد فالت در مدار قطع نماید .

17- بریکر مدار D.C خیلی سریع :

دستگاهی است که به منظور پایین آوردن شدت جریان مدار اصلی در مدتی برابر یکصدم ثانیه یا کمتر بعد از بروز جریان D.C زیاد در مدار شروع به کار می نماید .

18- رله فوق ولتاژ :

دستگاهی است که کارش نظارت بر افزایش ولتاژ و جلوگیری از ایجاد خطر برای یک سیستم ( یا یک مدار ) بیش از حد معین و مجاز می باشد و در صورت بروز خطر فرمان قطع می شود.

19- رله متعادل کنندة ولتاژ :

دستگاهی است که در صورت ایجاد اختلاف پتانسیل بین دو مدار معین بیش از حد مجاز که در اختیار خودمان است فرمان عمل صادر می کند .

20- رله متعادل کنندة شدت جریان :

دستگاهی است که بر اختلاف شدت جریان ورودی یا خروجی دو مدار معین نظارت نموده و اگر این اختلاف از حد معین و مجاز بیشتر شود رله عمل می کند .

21- رله بازدارنده یا بازکنندة تأخیری زمانی :

یک دستگاه تأخیری زمانی است که اصول کارش قطع سریع یا بازدارندة سریع یا باز کنندة سریع مدار یک رشتة عملیات خودکار منظم و متوالی است .

22- رله فشاری سطح گاز یا سطح مایع یا عبور هر کدام :

دستگاهی است که نسبت به مقدار معین فشار مایع یا گاز یا جریان مایع و گاز یا هر نوع آشفتگی در تغییرات فشار آنها حساسیت دارد و در شرایط فوق الذکر عمل می کند .

23- رله حفاظتی گراند :

دستگاهی است که با کاهش خاصیت عایقی ماشین یا یک ترانسفورمر یا هر دستگاه دیگر نسبت به زمین یا هر نوع فلش ( جرقه یا سوختگی ) که برای یک موتور D.C نسبت به زمان اتفاق می افتد یا به وجود می آید عمل می کند .

24- دستگاه پروانه (گاورنر) :

دستگاهی است که شیر یا محل ورودی سیالی متحرک را کنترل می کند .

25- رله فوق جریانی جهت دار A.C :

دستگاهی است که کارش کنترل نمودن افزایش شدت جریان متناوب که در یک جهت معین ( که خودمان برایش معین می کنیم ) عبور می کند بوده و فرمان قطع مدار را در حالتهای غیر عادی بودن صادر می نماید .

26÷ دستگاه فرمان دهنده عمل کنترل :

دستگاهی است دو حالتی که به طور سوئیچی عمل کرده بدین معنی که دریک حالت فرمان بسته شدن مداربریکری را صادر نموده یا فرمان عمل دستگاهی را صادر می کند و در وضعیت

دوم از قطع شدن مدار یعنی از عملکرد بریکر یا برقدار ماندن یک سیستم جلوگیری می نماید.

27- رله اعلام کنندة خطر :

دستگاهی است که علاوه بر اعلام خطر مشابه رله شمارة 3 به منظور عملکرد در اتصال دادن دستگاه به بخشی از مدار که در معرض دید افراد بوده یا صوتی قابل شنیدن توسط افراد ایجاد می نماید .

28- رلة فوق جریان D.C :

دستگاهی است که کارش نظارت و صادر کنندة فرمان قطع در یک مدار برق D.C در مدار را افزایش جریان مدار مذکور بیش از حد معین می باشد .

29- ارسال کنندة ضربان یا ضربه :

دستگاهی است که وظیفه اش ارسال ضربان از طریق تله موش یا از طریق مدار بی سیم هوائی به طرف یک دستگاه گیرندة ضربه یا یک دستگاه دیگر که نسبت به دریافت ضربان به خصوص حساس است .